مطالبه زنان از دولت اول امنیت اجتماعی و سپس امنیت شغلی و تسهیلات رفاهی است

آرمان ملی نوشت: اظهارات امیرحسین بانکی‌پور، نماینده اصفهان و رئیس کمیسیون مشترک طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت درباره ازدواج دختران ایرانی بازتاب گسترده‌ای بین افکار عمومی جامعه داشته است. این در حالی است که این گونه اظهارات نوعی فرار روبه جلو است و برخی نمایندگان به جای فراهم کردن زمینه‌های ازدواج در داخل کشور و حل مشکلات اقتصادی جوانان و تشویق آنها به ازدواج چنین اظهارنظرهایی را مطرح می‌کنند. این اظهارات بهانه‌ای شد تا مطالبات اصلی زنان و دختران جامعه از دولت و مجلس دوباره مطرح شود. «آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی مهم‌ترین مطالبات زنان از دولت و مجلس با زهرا نژادبهرام، فعال حوزه زنان گفت‌وگو کرده است. نژاد بهرام در این زمینه معتقد است: «مهم‌ترین مطالباتی که زنان از دولت آقای رئیسی دارند حول سه محور مهم است. نخست ایجاد امنیت اجتماعی برای زنان و دختران ایرانی، دو ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان جویای کار است. این در حالی است که میزان بیکاری در بین زنان تحصیلکرده نسبت به مردان دو برابر است که این وضعیت نیازمند برنامه‌ریزی و تدبیر جدی است. این وضعیت به خصوص درباره زنان سرپرست خانوار و زنان خود سرپرست صدق می‌کند و سوم اینکه دولت در این جراحی اقتصادی که آغاز کرده باید تسهیلات ویژه رفاهی و خدماتی برای زنان سرپرست خانوار در نظر بگیرد تا بتوانند با این شرایط زندگی را ادامه بدهند.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.

مهم‌ترين مطالبات زنان از دولت سيزدهم و مجلس يازدهم چه بود؟ آيا دولت و مجلس در زمينه تحقق مطالبات زنان اقدامات قابل قبولي انجام داده‌اند؟

مجلس شوراي اسلامي در سال سوم خود قرار دارد. با اين وجود در طول اين سه سال با کاستي‌هايي در زمينه نمايندگي مطالبات زنان مواجه بوده‌ايم و اين مجلس نتوانسته به صورت جدي مطالبات زنان را پيگيري کند. از سوي ديگر رويکردي که مجلس در پيش گرفته باعث به وجود آمدن چالش‌هاي جديدي در حوزه زنان شده است. انتظار ما اين بود که در اين دولت لايحه کرامت و امنيت زنان که از دولت گذشته باقي مانده بود و در شرايط کنوني بيش از يک سال از عمر آن مي‌گذرد به نتيجه برسد که متأسفانه اين اتفاق رخ نداده است. اين در حالي است که برخي اتفاقات که در تهران و برخي شهرستان‌ها درباره زنان رخ داد اين مطالبه را براي زنان جامعه جدي‌تر نيز کرده است. دولت و مجلس همسو هستند و به همين دليل راحت‌تر مي‌توانند در زمينه چنين لوايحي تصميم‌گيري کنند. اين در حالي است که اين اتفاق هنوز رخ نداده و دولت و مجلس در اين زمينه به يک تصميم نهايي نرسيده‌اند.کار حتي به جايي رسيد که جمعي از فعالان زنان به خانم خزعلي به عنوان معاون رئيس‌جمهور در امور زنان نامه سرگشاده نوشتند و خواستار اين شدند که در اين زمينه اقدامات جدي صورت بگيرد.

يکي از مهم‌ترين مطالبات زنان در سال‌هاي اخير موضوع اشتغال بوده است. دولت سيزدهم در اين زمينه چه عملکردي داشته است؟

هنگامي که بحران کرونا در ايران شکل گرفت پيامدهاي مختلفي در زمينه اقتصادي، اجتماعي و روحي رواني براي مردم کشور داشت. براساس آنچه وزارت کار در اين دوران اعلام کرده است بيشترين بيکاري در حوزه اقتصادي در زمان بحران کرونا مرتبط با زنان بوده و بسياري از زنان در اين مدت کار خود را از دست دادند. از سوي ديگر کرونا حوزه‌هاي اقتصادي مرتبط با زنان را نيز تعطيل کرد. زنان زيادي در بخش خدمات مشغول به کار بودند که در بحران کرونا اين مشاغل متوقف شدند يا از بين رفتند. با اين وجود پس از فروکش کردن بيماري کرونا در کشور انتظار اين بود که دولت توجه جدي به موضوع اشتغال زنان به خصوص زناني که در دوران کرونا شغل خود را از دست داده بودند داشته باشد که تاکنون چنين اتفاقي رخ نداده. نکته جالب اين است که لوايحي در مجلس شوراي اسلامي مطرح مي‌شود که برخلاف وضعيت اشتغال زنان است. يکي از مهم‌ترين اين لوايح که مي‌تواند آسيب‌هاي جدي به شغل زنان بزند طرح صيانت از فضاي مجازي است. در شرايط کنوني اغلب مشاغل مرتبط با زنان در فضاي مجازي صورت مي‌گيرد و به همين دليل اگر براي فضاي مجازي محدوديت ايجاد شود بسياري از زنان يا شغل خود را از دست مي‌دهند يا اينکه با چالش‌هاي جدي مواجه مي‌شوند. بسياري از زنان در فضاي مجازي به صورت خوداشتغالي مشاغلي را براي خود تعريف کرده‌اند و تلاش مي‌کنند در اين زمينه دغدغه‌هاي شغلي خود را مرتفع کنند.

يکي از چالش‌هاي اصلي زنان در سال‌‌هاي اخير مسائـــل مرتبط با امنيت اجتماعــي و برخوردهايي بود که از سوي برخي ضابطين با زنان در خيابان و اماکن عمومي انجام مي‌شد. آيا در اين زمينه مجلس و دولت اقدامات موثري انجام داده‌اند؟

اين موضوع يکي از موضوعات مهمي است که در شرايط کنوني به مطالبه اصلي زنان جامعه تبديل شده است. به عنوان مثال اتفاقي که در پارک پرديسان يا در لواسان رخ داد اتفاقاتي بود که جامعه زنان را نسبت به تکرار چنين برخوردهايي در اماکن عمومي نگران کرده است. به همين دليل انتظار جامعه زنان از دولت آقاي رئيسي اين بود که در زمينه تأمين امنيت اجتماعي درباره زنان فعاليت بيشتري را انجام بدهد و بتواند در اين حوزه نيز گام‌هاي موثري بردارد. يکي از مهم‌ترين مسائلي که زنان جامعه به دنبال آن بودند جمع‌بندي لايحه امنيت زنان بود که متأسفانه در مجلس مسکوت باقي‌مانده و دولت نيز پيگيري‌هاي لازم را در اين زمينه انجام نمي‌دهد. امروز43 سال از عمر انقلاب اسلامي مي‌گذرد و مسئولان در طول اين سال‌ها در ساختار اداري و بوروکراتيک کشور فعاليت کرده‌اند. همه مطالعات و پژوهش‌ها نيز صورت گرفته و امروز به زمان عمل و اقدام رسيده‌ايم. مهم‌ترين و کليدي‌ترين خواسته‌هاي زنان در کلانشهرها و شهرهاي کوچک کاملأ مشخص است و موضوع جديدي به آن اضافه نشده است. قرار نيست مطالبات جديدي مطرح شود، بلکه قرار است بر اساس مطالعات و پژوهش‌هايي که در طول اين سال‌ها صورت گرفته راهکارهاي عملي در دستور کار قرار بگيرد. ممکن است براي يک دولت موضوع اشتغال زنان در اولويت قرار داشته باشد و از سوي ديگر اين احتمال وجود دارد که براي دولت ديگري مديريت زنان در اولويت‌هاي نخست قرار داشته باشد. البته اين نکته به معناي اين نيست که بقيه اولويت‌ها فراموش شود.

يکي ديگـــر از موضوعاتي که در زمينه زنان در سال‌هاي اخير مورد توجه قرار گرفته موضوع کودک همسري است. در اين زمينــه رويکرد دولت به چه صورت بوده است؟

موضوع کودک همسري در دولت گذشته به صورت جدي مورد توجه قرار گرفته بود. اين در حالي است که مسائل اقتصادي مي‌تواند در اين زمينه تأثيرگذار باشد و آمار کودک همسري را در جامعه افزايش بدهد. واقعيت اين است که در سه ماه ابتدايي امسال موضوع کودک همسري در جامعه با رشد همراه بوده است. به همين دليل لازم است که دولت از طريق لوايحي که به مجلس مي‌فرستد و از سوي ديگر طرح‌هايي که در مجلس در اين زمينه مطرح مي‌شود از افزايش ميزان کودک همسري در کشور جلوگيري شود. ما به استحکام، حرمت و ايجاد بسترهاي لازم براي رشد فرزندان ايمان داريم و جزئي از اصول فکري مردم ايران است. در چنين شرايطي انتظار اين است که کودکان بتوانند به راحتي ادامه تحصيل بدهند و رشد طبيعي خود را در زمينه مختلف داشته باشند. امروز ما شاهد اين موضوع هستيم که مشکلات اقتصادي که در خانواده‌ها وجود دارد با توجه به شرايط فرهنگي برخي مناطق کشور باعث شده که ميزان کودک همسري در اين مناطق افزايش داشته باشد. بر اساس آمارهايي که منتشرشده ميزان کودک همسري در سال1399 و بهار1400 در مناطق مختلف کشور افزايش پيدا کرده است. سؤال اينجاست که بر چه اساس و مبنايي برخي خانواده‌ها را به کودک همسري تشويق مي‌کنند درحالي‌که اين دختران سرمايه اجتماعي و مادران فرداي جامعه هستند. اين نکته نشان مي‌دهد که ما در مقوله توجه به خانواده ضعيف عمل کرده‌ايم. چرا بايد دختري که در سن کودکي قرار دارد و هنوز با چالش‌هاي زندگي به‌صورت جدي مواجه نشده در موقعيت ازدواج قرار داده شود. در خانواده هم مادر بايد نقش خود را درک کند و هم پدر بايد بداند چه وظايفي بر عهده‌اش است. چطور يک کودک ده‌ساله مي‌تواند چنين درکي از وضعيت خانواده و نقش خود به‌عنوان همسر و مادر داشته باشد. در قانون به‌صراحت عنوان‌شده سن ازدواج دختران بايد14 سال باشد. اين در حالي است که ما با چنين رويکردهايي قانون را نيز زير پا گذشته‌ايم.

ديدگاه شما درباره اظهــــارات بانکي‌پور نماينده اصفهان درباره ازدواج بين‌المللــــي دختران ايراني چيست؟

اين اظهارنظر از سوي اين نماينده مجلس با واکنش افکار عمومي جامعه مواجه شده است. اظهاراتي غيرقابل قبول که خوشبختانه با واکنش فراکسيون زنان و برخي از نمايندگان ديگر مجلس نيز مواجه شده است. اين اظهارات بدون در نظر گرفتن ظرفيت‌ها، منافع و امنيت ملي و هويت و کرامت زن ايراني عنوان شده است. تجرد دختران موضوع عجيبي نيست و نيازمند تدبير بيشتر مسئولان است. شرايط به شکلي نيست که چنين اظهاراتي درباره اين موضوع مطرح شود که کرامت انساني دختران ايراني را مخدوش کند. نکته جالب اين است که به‌رغم واکنش‌هاي افکار عمومي و نمايندگان مجلس نسبت به اين اظهارات اما همچنان نماينده‌اي که چنين ديدگاهي را مطرح کرده روي موضع خود پافشاري مي‌کند.

مهم‌ترين مطالباتي که در شرايط کنوني زنان از دولت دارند چيست؟

مهم‌ترين مطالباتي که زنان از دولت آقاي رئيسي دارند حول سه محور مهم است. نخست ايجاد امنيت اجتماعي براي زنان و دختران ايراني، دو ايجاد فرصت‌هاي شغلي براي زنان جوياي کار است. اين در حالي است که ميزان بيکاري در بين زنان تحصيل‌کرده نسبت به مردان دو برابر است که اين وضعيت نيازمند برنامه‌ريزي و تدبير جدي است. اين وضعيت به خصوص درباره زنان سرپرست خانوار و زنان خود سرپرست صدق مي‌کند و سوم اينکه دولت در اين جراحي اقتصادي که آغاز کرده بايد تسهيلات ويژه رفاهي و خدماتي براي زنان سرپرست خانوار در نظر بگيرد تا بتوانند با اين شرايط زندگي را ادامه بدهند. از همه مهم‌تر اينکه انتظار ما از دولت و مجلس اين است که هر چه زودتر لايحه امنيت و کرامت زنان را در دستور کار قرار بدهند تا بتوان مبنايي براي جرم انگاري درباره خشونتي که عليه زنان صورت مي‌گيرد ايجاد شود. براساس آمارهاي رسمي که پزشکي قانوني ارائه کرده ميزان خشونت خانگي و نزاع‌هاي خانوادگي افزايش پيدا کرده که دولت بايد نسبت به اين موضوع اهتمام جدي داشته باشد.

انتهای پیام