نيويورك‌تايمز: عليرضا اكبري وجود تاسيسات اتمي فردو را به انگليس لو داده بود
روزنامه اعتماد نوشت: نيويورك‌تايمز در سپتامبر ۲۰۱۹ گزارش داد كه منبع اطلاعاتي كه سايت هسته‌اي فُردو را لو داد، جاسوس بريتانيا است. به گفته سه مقام اطلاعاتي و امنيت ملي غربي، اطلاعات مربوط به سايت فردو تنها يكي از اطلاعات آقاي اكبري بود كه مقام اطلاعاتي بريتانيا در آوريل ۲۰۰۸ به همتايان اسراييلي و غربي خود منتقل كرد. انگيزه آقاي اكبري از جاسوسي مشخص نيست.
نيويورك‌تايمز نوشت: در آوريل ۲۰۰۸ يك مقام ارشد سرويس اطلاعاتي بريتانيا براي انتقال اخبار محرمانه و جنجالي به همتايان اسراييلي خود به تل‌آويو سفر كرد: بريتانيا در ايران جاسوسي با سطح بالاي دسترسي به اسرار هسته‌اي و دفاعي كشور دارد.
در ادامه اين مطلب آمده است: به گفته مقامات اطلاعاتي، اين جاسوس اطلاعات ارزشمندي دراختيار آنان قرار داده بود – و سال‌ها اين كار را ادامه داد. اين اطلاعات در رفع هرگونه ترديد دولت‌هاي غربي نسبت به قصد ايران در دستيابي به سلاح‌هاي هسته‌اي و ترغيب جهان به اعمال تحريم‌هاي گسترده عليه تهران نقش حياتي داشتند.
هويت اين جاسوس تا مدت‌ها پنهان بود. اما اعدام عليرضا اكبري، معاون پيشين وزير دفاع، در ايران در روز ۱۱ ژانويه به جرم جاسوسي، رازي را آشكار كرد كه ۱۵ سال پنهان مانده بود: آقاي اكبري همان جاسوس انگليس بود. اكبري ظاهرا تا سال ۲۰۱۹ با مشكلي مواجه نشده است. اما به گفته دو منبع ايراني، ايران با كمك روسيه كشف مي‌كند جاسوسي كه وجود سايت هسته‌اي زيرزميني مخفي ايران در دل كوه‌هاي اطراف تهران را لو داده بود آقاي اكبري بوده است. ايران آقاي اكبري را علاوه بر افشاي اسرار هسته‌اي و نظامي، به افشاي هويت و فعاليت‌هاي بيش از صد مقام دولتي، ازجمله محسن فخري‌زاده، دانشمند ارشد هسته‌اي كه در سال ۲۰۲۰ به دست اسراييل ترور شد، متهم كرد. نيويورك‌تايمز در سپتامبر ۲۰۱۹ گزارش داد كه منبع اطلاعاتي كه سايت هسته‌اي فُردو را لو داد، جاسوس بريتانيا است. به گفته سه مقام اطلاعاتي و امنيت ملي غربي، اطلاعات مربوط به سايت فردو تنها يكي از اطلاعات آقاي اكبري بود كه مقام اطلاعاتي بريتانيا در آوريل ۲۰۰۸ به همتايان اسراييلي و غربي خود منتقل كرد. انگيزه آقاي اكبري از جاسوسي مشخص نيست. او در ويديوهاي مذكور، ضمن انكارِ داشتن مشكلات مالي، «طمع و قدرت» را محرك خود عنوان كرد. دولت ايران مي‌گويد آقاي اكبري به كشور خيانت و اسرار حكومتي را در ازاي دريافت پول افشا كرده است. خانواده آقاي اكبري جاسوس بودن او را رد كرده و مي‌گويند بسياري از ادعاها در اين ويديوها غيرواقعي و ساخته دولت ايران بوده است. اما به گفته آنها بسياري از تاريخ‌ها و رويدادهاي مطرح‌شده در ويديوها صحت دارند. طبق توضيحات آقاي اكبري در ويديوها، سرويس اطلاعاتي انگليس در سال ۲۰۰۴ در ضيافتي در سفارت انگليس در تهران اقدام به جذب او به اين سازمان كرد. در ضمن به او گفتند به خود و خانواده‌اش ويزاي انگليس خواهند داد. او سال بعد به بريتانيا سفر كرد و با مامور سرويس اطلاعات مخفي بريتانيا يا ام‌آي۶ ديدار كرد. آقاي اكبري مي‌گويد كه او در طول چند سالِ بعد براي ملاقات با مامورين سرويس اطلاعات در كشورهاي اتريش، اسپانيا و بريتانيا شركت‌هاي صوري تاسيس كرد. دولت ايران اظهار مي‌كند كه ام‌آي۶ نزديك به ۲ ميليون پوند، حدود ۲.۴ ميليون فعلي، به آقاي اكبري پرداخت كرده است.
بريتانيا در آوريل سال ۲۰۰۸ اطلاعات سري تاسيسات غني‌سازي اورانيوم در يك مجتمع نظامي زيرزميني به نام فُردو را به عنوان بخشي از تلاش‌هاي ايران براي ساخت بمب هسته‌اي دريافت كرد و آن را با آژانس‌هاي اطلاعاتي غربي و اسراييل به اشتراك گذاشت. كشف سايت فردو درك جهان از برنامه هسته‌اي ايران را تغيير داد و باعث شد اسراييل و غرب براي مقابله با آن برنامه‌هاي نظامي و سايبري جديدي طرح كنند.
يوني كورن كه در آن زمان رييس دفتر وزير دفاع اسراييل بود، در مصاحبه‌اي در سال ۲۰۱۹ گفت: «اطلاعات درباره سايت فردو ما را شوكه كرد.» (آقاي كورن در ماه ژانويه درگذشت).
او گفت: «سهم بزرگ انگليس در تلاش‌هاي تركيبي غرب براي جمع‌آوري اطلاعات از پروژه هسته‌اي ايران هميشه از طريق نيروي جاسوسي انساني تامين شده است. آنها در جاهايي حضور فيزيكي داشتند كه نه ما و نه امريكايي‌ها به آن دسترسي نداشتيم.»
به گفته فردي كه در آن زمان از مقامات ارشد سازمان اطلاعات آلمان بود، اطلاعاتي كه بريتانيا در سال ۲۰۰۸ با اسراييل به اشتراك گذاشت، خيلي زود به آژانس‌هاي اطلاعاتي غربي منتقل شدند. آقاي باراك اوباما كه آن زمان رييس‌جمهور بود و رهبران بريتانيا و فرانسه در نشست گروه ۷ در پيتسبورگ در سپتامبر ۲۰۰۹ از نيروگاه غني‌سازي هسته‌اي فردو پرده برداشتند.
مدت‌ها بود كه سازمان‌هاي اطلاعاتي غربي از طريق تصاوير ماهواره‌اي از اقدام ايران به ساخت يك تاسيسات در عمق كوه‌ها در سايت فردو مطلع بودند، اما فكر مي‌كردند اين سايت يك انبار نظامي است و از تبديل آن به محل مخفي غني‌سازي هسته‌اي بي‌اطلاع بودند.
نورمن رول، مدير پيشين اطلاعات ملي سازمان اطلاعات مركزي ايالات‌متحده امريكا (سي‌آي‌اي) در امور ايران گفت: «كشف سايت فردو نگرش جامعه بين‌المللي نسبت به ايران را به‌شدت تغيير داد.» وي افزود كه اين امر به متقاعد كردن چين و روسيه در عدم شفافيت ايران در مورد برنامه هسته‌اي خود كمك كرد و به تحريم‌ها شدت بخشيد.
انتهای پیام
