زیباکلام: مقصر رویگردانی مردم در چند سال اخیر کل حاکمیت است/ هیچ نظامی با سرکوب دوام نمیآورد/ به جای انقلاب میگویند فتنه ۵۷
دکتر صادق زیباکلام، منتقد سیاسی و از استادان برجسته دانشگاه تهران در یکی دیگر از برنامههای اصل ۲۷ حضور یافت. این گفتوگو در دو قسمت منتشر خواهد شد؛ او در بخش اول نقد جدی به رفتار نظام و حاکمیت از سال ۹۶ تا سال ۱۴۰۱ داشت.
تحلیل صادق زیباکلام از اتفاقهای ۱۴۰۱ این است که آن اتفاق مانند زلزله کرمانشاه و سرپل ذهاب بود، همه چیز را در کمتر از چهار ماه از بین برد، گویا بولدوزر انداختند در کشور و همه چیز زیر و رو شد.
او ادامه میدهد: فکر میکنم در آن چهار ماه، هم نظام تکان محکمی خورد هم مردم. حتی خوشبینترین افراد در نظام هم فکر نمیکردند آنقدر نظام از نظر مردم سقوط کند، همین افراد خوشبین تا قبل اتفاقهای شهریور ۱۴۰۱ مدام تکرار میکردند علیرغم همه اتفاقهایی که در سالهای گذشته افتاده محبوبیت نظام از دست نرفته و جایگاه آن سقوط نکرده است و حتی یک درصد هم فکر نمیکرد چنین اتفاقهایی بیفتد.
او با یک مثل ماجرای سقوط نظام از دید مردم را اینطور تعریف کرد که “تصور میکنید شما یک اعتباری پیش صادق زیباکلام داری و میتوانی از او یک میلیون تومان پول قرض بگیری، غافل از اینکه به دلیل رفتارهای اشتباه آنقدر از چشم او افتادهای که او حتی حاضر نیست به شما ۱۰۰ هزار تومان هم قرض بدهد چه برسد به یک میلیون تومان.”
این استاد دانشگاه درباره انتخابات ۱۳۹۶ میگوید: «در آن زمان عدهای به ایران آمدند و از انتخابات و حسن روحانی خبر و گزارش تهیه کردند و همه جا گفتند که ۲۴ میلیون نفر به حسن روحانی رای دادهاند. حالا اگر همانها به ایران بیایند باور نمیکنند که دیگر حتی ۲۴۰ هزار نفر هم راضی نیستند به حسن روحانی و سایر افراد رای بدهند.»
صادق زیباکلام دلیل این رویگردانی مردم به ویژه نسل جوان را رفتار نظام و حاکمیت در سالهای اخیر میداند و میگوید: «اتفاقهای سال ۹۶، ۹۸ و در نهایت ۱۴۰۱ کاری کرد که تفاوت زیادی بین وضعیت نظام در آغاز سال ۹۶ تا شهریور سال گذشته شکل بگیرد. در حال حاضر وضعیت طوری شده که بعضی افراد به جای انقلاب ۵۷ میگویند فتنه ۵۷ و همه هم از این عبارت استفاده میکنند نه فقط براندازها و سلطنتطلبها. به تعبیری دیگر هیچ کس برای انقلاب احترام قائل نیست و این سطح از سقوط فرهنگی از سوی نسل جوان حیرتآور است.»
این منتقد سیاسی نقدهایی که به او به دلیل مشارکت در ماجرای انقلاب ۵۷ شده را مورد اشاره قرار میدهد و میگوید: «بسیاری از جوانان و دانشجویان همیشه از من میپرسند هیچ ایرادی به پدر و مادرهایی که رفتند و انقلاب کردند وارد نیست، چون آنها آگاهی کافی نداشتند، اما چرا صادق زیباکلام این کار را کرد؟ شما تحصیلکرده بودید، روشنفکر بودید کتاب خوان بودید شما چرا این کار را کردید و من در تحلیل این حرفها به این نتیجه میرسم که آیا این نگاه در دهههای ۶۰، ۷۰، ۸۰ و حتی ۹۰ هم حاکم نبود. اگر بود که کسی سال ۹۲ در انتخابات شرکت نمیکرد؛ حتی کسانی که سال ۹۶ هم ساعتهای زیادی در صف ایستادند که به حسن روحانی رای دهند هم این نگاه را نداشتند.»
عکسها: آرش راهبر
او با اشاره به اینکه بزرگترین ضربه و لطمه عمومی به نظام در چهار سال دوم حسن روحانی اتفاق افتاد، میگوید: «البته تنها روحانی مقصر نبود کل مجموعه حاکمیت، رئیس مجلس، رئیس قوه قضاییه، مجلس خبرگان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و حتی رهبری هم در بیاعتماد کردن مردم به نسبت نظام نقش داشته و مقصرند.»
زیبا کلام اتفاقهای سال ۹۶ و هواپیمای اوکراینی و در نهایت وقایع سال ۹۸ را از مهمترین دلایل شکاف به وجود آمده میان نظام و مردم میداند و تاکید میکند: «متاسفانه هیچ وقت نظام نخواست فاصله را بردارد و این شکاف عمیق را ترمیم کند و آنقدر به این بیتوجهی ادامه داد که بغض و نفرت در شهریور ۱۴۰۱ از آن بیرون ریخت.»
این استاد دانشگاه میگوید: «من تصور میکردم که بعد از آن چهار ماه یعنی در بهمن و اسفند و حتی ماههای ابتدایی سال ۱۴۰۲ حاکمیت قدمی برای ترمیم ماجرای سال گذشته بردارد و بخواهد دل مردم را به دست بیاورد، اما این کار را نکرد؛ گویی آن اتفاقها در یک کشور دیگری افتاده نه در ایران!»
او ادامه میدهد: «نمیتوان تصور کرد افرادی که در دل نظام حضور دارند و به نوعی تصمیمگیرنده هستند آن حوادث را ندیده باشند، واقعیتها را نپذیرند و نخواهند برای بهبود وضعیت فکری کنند؛ نکته قابل تامل اینجاست که خشونت، شماتت و تحقیر کردن مردم هیچ وقت نمیتواند باعث ثبات حاکمیت شود نه در ایران و نه هیچ کشور دیگری. تاریخ نشان داده که کشوری که به سمت خشونت و شماتت میرود پایدار نخواهد بود نه در آمریکا، نه اروپا و نه در قاره آسیا و آفریقا.»
انتهای پیام