مشکل ایرانی بودن و ایرانی ماندن در کانادا | رضا نامداری: لابی ضد ایران با قدرت کار می‌کند

سرویس سیاسی، انصاف نیوز: جامعه ایرانیان کانادا یکی از بزرگ‌ترین جوامع مهاجر خارج از کشور است که نمی‌تواند از خدمات و حمایت‌های مرسوم دولت متبوع خود بهره ببرد چون روابط دیپلماتیک بین دو کشور قطع است. رضا نامداری، فعال اجتماعی مقیم اوتاوا در گفت‌وگو با انصاف نیوز از اثر تعطیلی سفارت بر زندگی ایرانی‌ها و شرایط جامعه مدنی می‌گوید.

گفت‌وگو با آقای نامداری با این پرسش آغاز شد که خلأ بسته بودن سفارت واقعا برای ایرانیان مقیم کانادا قابل احساس است؟ او پاسخ داد: بله، این خلا به ویژه برای ایرانیانی که می‌خواهند با وطن خود ارتباط داشته باشند، به شدت احساس می‌شود. این خلأ به طور خاص بر شرایط زندگی و کار اهل تجارت و دانشجوها تاثیرگذار بوده است.

او گفت: سفارت به طور معمول خدماتی را به شهروندان کشور ارائه می‌دهد که ایرانیان کانادا اکنون بیش از 10 سال است از این خدمات بی‌بهره مانده‌اند.

نامداری ادامه داد: یک کار ساده و معمول مانند تمدید پاسپورت الان برای ایرانی‌های مقیم کانادا به یک کار پیچیده، وقت‌گیر و سخت تبدیل شده است در حالی‌که تا قبل از 2012، این کار به راحتی انجام می‌شد. تا قبل از بسته‌شدن سفارت، کارها خیلی آسان‌تر انجام می‌شد. فرض کنید برای یک ایرانی مقیم ونکوور، کار اضطراری پیش می‌آمد؛ به اوتاوا می‌آمد و ظرف چند ساعت خدمات کنسولی مدنظرش را دریافت می‌کرد. اتفاقی که در همه سفارت‌خانه‌ها می‌افتد و معمول است، برای شهروندان ایران هم در دسترس بود و خدمات مورد نیازشان را راحت دریافت می‌کردند. فرض کنید لازم بود به کسی وکالت دهند یا… اما از سال 2012 به بعد، دریافت سریع این خدمات به هیچ عنوان امکان‌پذیر نبوده است.

عضو جامعه ایرانیان کانادا با اشاره به نیازهای شهروندان مهاجر، گفت: بالاخره ایرانیان هم خدمات مدنظرشان را دریافت می‌کنند اما مسئله این است که با صرف چه زمان و چه هزینه‌ای این خدمات را دریافت می‌کنند. چه آن‌هایی که در کانادا مقیم هستند و نیازهای کنسولی دارند و چه ایرانیانی که به هر دلیل، کاری در کانادا دارند، باید هزینه‌های به مراتب بیشتری بپردازند. فرض کنید پدر و مادر که فرزندی در کانادا دارند، امروز مجبورند برای دریافت ویزا مثلا به ترکیه سفر کنند و چند ده میلیون تومان هزینه کنند تا خود را به نمایندگی دولت کانادا برسانند.

نامداری گفت: بسته بودن سفارت، هزینه مستقیم برای ایرانی‌هایی داشته که به هر دلیل خواهان ارتباط با کانادا هستند. او به انتشار مقاله‌ای در ژورنال ایرانیان کانادا اشاره کرد و ادامه داد: یافته‌های نویسنده این مقاله، آقای مقیمی، نشان می‌دهد این هزینه بالغ بر چند میلیون دلار در سال بوده است.

خبرنگار انصاف نیوز سوال کرد دولت کانادا به عنوان دولتی که خود را در قبال شهروندانش مسئول می‌داند، به شهروندان ایرانی خود چه پاسخی درباره بسته بودن سفارت می‌دهد؟ رضا نامداری در جواب گفت: دولت فعلی کانادا یعنی دولت لیبرال آقای ترودو، اصلا با این قول به ایرانیان کانادا روی کار آمد که سفارت ایران در کانادا و سفارت کانادا در ایران بازگشایی می‌شود.

او ادامه داد: واقعیت هم این است که دولت ترودو بعد از استقرار برای این کار تلاش کرد و وزیر خارجه اول دولت، استفن دیون، نظر خیلی مثبتی روی این پروژه داشت و آن را هم پیش برد و وقتی پتیشن 16 هزار امضایی ایرانیان برای بازگشایی سفارت به پارلمان رسید، او از این فرصت استقبال و از آن برای پیش‌برد کار استفاده کرد اما به ناگاه لابی ضد ایران فعال شد و به قول معروف زیراب آقای دیون را زد به‌طوری که او از دولت خارج شد و الان سفیر کانادا در اتحادیه اروپاست.

فعال اجتماعی جامعه ایرانیان کانادا به تحولات دولت در کانادا اشاره کرد و گفت: جانشین‌های آقای دیون به جدیت او قضیه بازگشایی سفارت را پیگیری نکردند و شرایط به صورتی پیش رفت که دولت کانادا رسما اعلام کرد ادامه فعالیت برای آن پتیشن فعلا مقدور نیست.

نامداری، قدرت سازمان‌هایی که علیه هر نوع رابطه‌ای میان کانادا و ایران فعالیت می‌کنند را فزاینده خواند و گفت: این سازمان‌ها که در طول زمان قدرت‌شان بیشتر شد حتی با تاسیس یک دفتر خدمات کنسولی هم مخالف هستند و بر ضد آن لابی می‌کنند.

نامداری که عضو کنگره ایرانیان کانادا نیز هست، به ماجرای تلخ سقوط هواپیمای اوکراینی و آثار آن بر روابط دو کشور اشاره کرد و افزود: بعد از این حادثه، خیلی سخت است که درباره بازگشایی سفارت ایران در کانادا و بالعکس صحبت کنیم و دولت هم اعلام کرده فعلا شرایط برای چنین تصمیمی مهیا نیست.

او تصمیم دولت کانادا برای تعویق بازگشایی سفارت را مرتبط با سرنوشت برجام دانست و گفت: واقعیت این است که اگر برجام به نتیجه می‌رسید و روابط ایران با کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا وضعیت بهتری داشت و به بن‌بست فعلی نمی‌خورد، دولت کانادا هم به‌گونه‌ای دیگر عمل می‌کرد اما با آمدن ترامپ و بر هم خوردن برجام، بن‌بستی به وجود آورده که از دولت کانادا هم کار خاصی برنمی‌آید.

این فعال اجتماعی مقیم کانادا در پاسخ به پرسشی درباره شرایط دریافت خدمات کنسولی برای شهروندان ایرانی، گفت: در داخل کانادا متاسفانه هیچ نوع خدماتی ارائه نمی‌شود. تا دو سه سال پیش، همه ایرانیان کانادا برای دریافت چنین خدماتی باید به دفتر حفاظت از منافع ایران در واشنگتن مراجعه می‌کردند و همان‌طور که می‌دانید، این دفتر سفارت نیست، تعداد محدودی کارمند دارد و نمی‌تواند مانند یک سفارتخانه با دست باز عمل کند. در نتیجه حجم زیادی از پرونده‌ها در این دفتر انباشته شده بود.

نامداری ادامه داد: وزارت خارجه ابتکاری به خرج داد و سفارتخانه‌های ایران را در مکزیک و کوبا فعال کردند. اقدام دیگرشان که خیلی موثر بود، اختصاص یک میز در تهران بود. میز کانادا در وزارت خارجه با این ایده تاسیس شده بود که به اقوام شخصی که مقیم کاناداست، به نمایندگی از او خدمات کنسولی ارائه دهد و این‌طور که من شنیده‌ام این کار، مشکل بسیاری از افراد را حل کرد. فعال‌شدن سفارت‌خانه‌های مکزیک و کوبا هم کمک کرد و در مجموع سرعت رسیدگی به پرونده‌ها خیلی بهتر شده است.

ایرانیان علیه ایرانیان

او بار دیگر به هزینه‌های تحمیل‌شده به ایرانیان اشاره کرد و افزود: برای شهروندان کانادایی سفر به کوبا خیلی راحت اما گران است. بالاخره شما برای رسیدن به هاوانا باید هزینه‌ای را متحمل شوید که اگر سفارت ایران در اتاوا فعالیت داشت، لازم نبود این هزینه را متقبل شوید اما به هر حال سرویس بسیار سریعی ارائه می‌شود و من شنیده‌ام کسی که صبح مدارکش را به سفارت تحویل می‌دهد، عصر می‌تواند هاوانا را ترک کند.

خبرنگار انصاف نیوز با اشاره به شهرت اتباع چین به عنوان اقلیت مهاجر منسجم در کشورهای میزبان، از رضا نامداری درباره وضعیت ارتباط بین ایرانیان که یک اقلیت مهاجر جامعه کانادا هستند، سوال کرد. او در پاسخ گفت: همان‌طور که اشاره کردید چینی‌ها به وحدت شهرت دارند. این‌جا در کانادا اقلیت‌های مهاجر گوناگونی داریم که به نوعی انسجام دارند و اصلا ایده تشکیل کنگره ایرانیان کانادا بر همین مبنا بوده که بین شهروندان ایرانی انسجام و ارتباط برقرار کند، کما این‌که کنگره اوکراینی‌های کانادا یا کنگره یهودیان کانادا هم تشکیل شده و فعالیت می‌کند.

این فعال مدنی گفت: متاسفانه ایرانیان از معدود اقلیت‌هایی هستند که تعدادی از سازمان‌های مدنی‌شان علیه منافع جمعی حرکت می‌کنند به‌خصوص سازمان‌هایی که به هر حال با سیاسیون تندرو همراه شده‌اند یا این دست افراد توانسته‌اند بر این سازمان‌ها سوار شوند.

نامداری ادامه داد: جامعه ایرانیان کانادا یک‌صدا نیست و از این جامعه یک پیام به سیاستمداران کانادایی داده نمی‌شود. شما صدایی دارید که به هرحال بلند است، بلندگوهای قدرتمندی دارد که تلاش هم می‌کند هر صدای مخالفی را هم خفه کند و اجازه ندهد صدای آن بخش از جامعه که طرفدار بازگشایی سفارت است، طرفدار روابط دیپلماتیک است، طرفدار رابطه برابر و مخالف تبعیض است، بلند شود.

این فعال اجتماعی گفت: ما ادعای خاص و درخواست ویژه‌ای هم نداریم و می‌گوییم همان خدماتی که به شهروندان روس ارائه می‌شود، به ایرانیان هم ارائه شود. شما می‌دانید که کانادا در جنگ روسیه و اوکراین، به شدت از اوکراین دفاع می‌کند، به این کشور اسلحه می‌دهد، پول می‌دهد، حمایت می‌کند اما سفارت روسیه هم باز است و شهروندان روس به راحتی می‌روند، می‌آیند و خدمات لازم را دریافت می‌کنند. هیچ‌کس هم خواهان بستن سفارت روسیه نیست.

نامداری گفت: به قول یک دوست، داشتن سفارت دیگر یک حق قرن نوزدهمی است اما برخی از سازمان‌های ایرانی، علیه همین حق طبیعی فعالیت می‌کنند و برای بسته نگه داشتن سفارت و علیه شکل‌گیری هر گونه رابطه لابی می‌کنند تا جایی که سیاستمداران کانادایی اساسا جرئت نمی‌کنند این موضوع را مطرح کنند و بگویند به هر حال ما با کشوری که حدود 300 تا 400 هزار شهروندش در کشور ما زندگی می‌کنند باید بنشینیم و حرف بزنیم و خیلی از مسائل را حل و فصل کنیم.

او ادامه داد: هر تلاشی برای بهتر شدن وضع جامعه ایرانیان کانادا خنثی می‌شود و بنابراین به تبعیض بیشتر، به شهروند درجه دوم بودن ایرانی‌ها، به تبدیل شدن ایرانیان به اقلیتی که هیچ‌کس را ندارند از حقوق‌شان دفاع کند و هر نوعی می‌شود با آنان رفتار کرد، دامن می‌زند.   

خبرنگار انصاف نیوز پرسید آیا انسجام جامعه ایرانیان کانادا، می‌تواند سبب کاهش مشکل سیاسی بین دو کشور شود؟ او پاسخ داد: بله، تجربه نشان داده که این اتفاق محتمل است. این اتفاق در فاصله سال‌های 2015 تا 2016 افتاد. در آن زمان جامعه ایرانیان کانادا که دیده بود بسته بودن سفارت چقدر می‌تواند برایش ایجاد مشکل کند، تبعیض را تجربه کرده بود و نسبت به اثرات منفی آن کاملا ذهنیت داشت و نمی‌خواست شهروند درجه دوم باشد، یک حرکت جدی را آغاز کرد و همان‌طور که گفتم لیبرال‌ها با قول بازگشایی سفارت وارد انتخابات شدند و یک رای جدی و قابل توجه هم از جامعه ایرانی گرفتند.

نامداری اضافه کرد: در دو حوزه، دو ایرانی کانادایی توانستند رای بیاورند که البته یکی از آن‌ها بعد از انتخاب، زیر قول خود زد و گفت اصلا چنین چیزی را نمی‌خواهیم و دیگر هم آن‌قدر تحت حمله و هجمه قرار گرفت که مجبور به سکوت شده است.

این فعال مدنی با موفق خواندن تجربه سال 2016 جامعه ایرانیان کانادا، تاثیرگذاری بر سیاستمداران و دولتمردان را ممکن دانست و گفت: در آن مقطع جامعه ایرانی‌ها خیلی محکم جلو آمد و تلاش بسیار جدی‌ای انجام داد تا جایی که بیشترین امضای یک تومار پارلمانی در تاریخ کانادا توسط جامعه ایرانی – کانادایی مربوط به درخواست بازگشایی سفارت ایران است.

نامداری ادامه داد: گروه‌های سیاسی تندرو، به خصوص در یک‌سال اخیر که قضایای سیاسی خیلی هم داغ بود، تلاش‌های متعدد و فراوانی برای جمع‌آوری امضا و تومار علیه ایران، تحریم این و آن و… کردند اما حتی به عدد پتیشن بازگشایی سفارت که بیشتر از 15 هزار و 800 امضا جمع کرد، نزدیک هم نشدند.  

بهشت مجرمین

او راه حل‌های جایگزین برای ارائه خدمات کنسولی به شهروندان ایرانی را از یک وجه خنده‌دار دانست و گفت: ایرانیان کانادا برای دریافت خدمات کنسولی باید نزد حافظ منافع ایران در واشنگتن سفر کند در حالی‌که روابط ایران و کانادا اصلا به میزان رابطه ایران با آمریکا پرتنش نبوده است و این عجیب است.

این شهروند ایرانی مقیم کانادا به تاسیس یک سرویس پستی برای ارائه خدمات کنسولی به ایرانیان مهاجر اشاره کرد و ادامه داد: خدمات کنسولی به هر حال ارائه می‌شود اما ایرانیان از هیچ حمایت قضایی در این کشور برخوردار نیستند و اگر به هر دلیل گذرشان به دادگاه بیفتد، خودشان هستند و خودشان و مطمئنیم که هیچ حمایتی از دولت ایران دریافت نخواهند کرد و بالعکس، اگر در ایران هم برای یک شهروند کانادایی مشکلی پیش بیاید، او نیز هیچ حمایتی دریافت نخواهد کرد.

نامداری این وجه از روابط ایران کانادا یا به بیان بهتر نبود رابطه میان ایران و کانادا را به سود مجرمان خواند و گفت: برای همین است که می‌بینیم مجرمین و مختلسین می‌توانند به راحتی در کانادا اقامت و فعالیت کنند.

انتهای پیام