انصاف سنج | کشتار فیضیه!
| خوش انصاف |
بخشی از سریال سرزمین مادری، ساختهی کمال تبریزی، که به واقعهی مدرسهی فیضیه در سال ۴۲ میپردازد واکنشبرانگیز داشته است؛ در این قسمت کشتاری پرشمار در مدرسهی فیضیه ادعا میشود که صحت و سقم آن توسط برخی کاربران شبکههای اجتماعی زیر سوال رفته است.
«انصاف سنج»، بخش جدید انصاف نیوز، این ادعا را بررسی کرده است.
آیا کشتهگانی در کار بودند؟
فرزندان آیت الله گلپایگانی در گفتوگویی با خبرگزاری حوزه به روایت این موضوع پرداختهاند. در این گفتوگو که در دوم فروردینماه ۴۰۱ منتشر شده است سید محمدباقر گلپایگانی ضمن روایت این غائله و توضیح زخمی و مجروح شدن طلاب به کشته شدن کسی اشارهای نمیکند و تنها به زخمیها و برخوردهای تند میپردازد.
همچنین فیلمی از شیخ علی اصغر مروارید نیز منتشر شده که در آن به صراحت میگوید که هیچکس در غائلهی فیضیه کشته نشده و تنها طلبهای که بیماریای زمینهای داشته گویا سکته کردهاست. او همچنین در این ویدئو به سخنانی از بنیانگذار جمهوری اسلامی نیز اشاره کرده و میگوید: «خدا رحمت کند امام را [گفته بود] «من جواب این مادران داغدیده را چه دهم!» بنظر من مدرسهی فیضیه کشته نداشت؛ فقط یک سید یونس رودباری بود که بعدا آن را نوشتند، آنهم یک مقدار مساله داشت و مثل اینکه رفته بود حمام و آنجا قلبش گرفته بود».
روایات درمورد این یک مورد هم متفاوت است، برخی میگویند که این طلبه به نام سیدیونس رودباری، در این ماجرا دچار شکستگی از ناحیهی دست و پا شده و پس از مداوا به شهر خود بازگشته و در آنجا به هنگام شنا غرق شده است، برخی میگویند که در همان واقعه بدلیل بیماری قبلی دچار سکته شده است.بعضی نیز مدعی کشته شدن او در همان روز هستند.
وبسایت ویکی شیعه نیز تنها با عنوان «ضرب و شتم طلاب و مردم» به واقعهی فیضیه پرداخته است. اما وبسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی با ارجاع به یک سند از آیت الله مرعشی روایت کمی متفاوتتری از ماجرا دارد.
این وبسایت با اشاره به اینکه «در مورد آمار شهدا و مجروحین اطلاعات دقیقی در دست نیست»، به اعلامیهای که یک ماه بعد توسط آیتالله مرعشی نجفی به همین مناسبت منتشر شده ارجاع میدهد که در آن آمده است: « گرچه آمار دقیقی از تلفات این واقعه جانگداز در دست نیست؛ لکن آنچه مسلم است عده زیادی از طلاب و محصلین علوم دینی مجروح و مفقودالاثر هستند که تعداد 95 نفر از مصدومین طبق آمار صحیح در دفتر جداگانهی حقیر ضبط و تحت رسیدگی اینجانب میباشند و هنوز عدهای از آنها تحت معالجه هستند.»
در همین وبسایت اما در نهایت گفته میشود که «در حالی برخی در این زمینه تردیدافکنی میکنند که جدای از خاطرات و مشاهدات عینی بسیاری از ناظران، اسناد ساواک نیز به کشته شدن یک نفر در ماجرای فیضیه تاکید میکنند.»
با اینحال این وبسایت درمورد سیدیونس رودباری مینویسد: «حجت الاسلام یونس رودباری اولین شهید نهضت اسلامی در فاجعه فیضیه بود» با اینحال درباره چگونگی رخ دادن این ماجرا توضیحی در این وبسایت منتشر نشده است.
جواد منصوری در کتاب «قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲» خود آورده است: «کماندوها و افراد رژیم به هر طلبهای که میرسیدند از وی میخواستند که «جاوید شاه» بگوید سپس وی را زیر مشت و لگد گرفته و کتک میزدند. عدهای طلاب به طبقه فوقانی مدرسه رفته و با پرتاب سنگ و آجر به کماندوها حمله کردند. مهاجمین به طبقه بالا رفته و در آنجا ضمن درگیری و مضروب ساختن تعدادی از آنها، چند نفر را از بالا به پائین انداختند.»
این درحالی است که هم فرزند آیت الله گلپایگانی -حجت االسلام والمسلمین سید محمد باقر گلپایگانی- در روایت خود «به پایین پریدن طلاب به سمت رودخانه» اشاره میکند و میگوید: «یکسری بودند که اینها بعد مستقر شدند و خودشان رفتند و از این مسافرخانههایی که اطراف فیضیه بود به بالای مدرسهی فیضیه آمدند و به مدرسهی فیضیه مسلّط شدند و طلبههایی که آن بالا بودند، بعضی از آنها از پشت به داخل رودخانه پریدند و فرار کردند و بعضی هم مورد کتک قرار گرفتند.»
او تنها یک مورد را نام میبرد که پس از ضرب و شتم ساواک به پایین میافتد و دچار شکستگیهایی میشود: «یک طلبهای بود که وقتی دید اینها آمدند، او به لبهی آجرهایی که آنجا بود به طرف فیضیه آویزان شده بود، از پایین صدا زدند و گفتند که او اینجاست؛ چون از بالا پیدا نبود. آن طلبه تقریباً ۱۸ ساله و اهل شمال کشور بود. از پایین به آنها خبر دادند. آن بالاییها هم آمدند و آنقدر با لگد به دست او زدند که از بالا به پایین پرت شد و دو دست و دو پایش شکست. همان شب، آن طلبه را به منزل آقا آوردند…
همان طلبه شمالی که از پشت بام به پایین پرتش کرده بودند با دست و پای شکسته تا اواخر شب در بیمارستان بود و به کار او رسیدگی نمی کردند و تقریباً اواخر شب بود که مرحوم حاجآقای مهدی آقای اخوی با مرحوم حاجآقا علی صافی به بیمارستان نکویی رفتند.
آن زمان ۶۰ تومان، مبلغ زیادی بود و این مبلغ را به یکی از کارکنان بیمارستان نکویی دادند و آن شخص نردبانی آورد و طلبه شمالی را کول گرفت و از بیمارستان بیرون آورد و به منزل آقا آوردند.»
علی دوانی نیز در کتاب «نهضت روحانیون ایران» مینویسد: «دهها نفر از طلاب حوزه علمیه و عدهای از مردم عادی به سختی مجروح و مصدوم شدند و معلوم نشد چند نفر شربت شهادت نوشیدند…»
با اینحال بنابر اظهارات و روایات برخی حاضرین در فیضیه که پیشتر به آن اشاره شد و همچنین اسناد ساواک، بنظر میرسد که روایت سریال سرزمین مادری از آن تاریخ کاملا غیر دقیق بوده و حتی حاوی مواردی خلاف واقع است.
انصاف سنج این روایت را در میان خوشانصافها [به معنای اینکه ادعا دقیق نبوده و در مواردی خلاف واقع است] دستهبندی میکند.
انتهای پیام
انصافا طلبه های محکم و مقاومی بوده اند که از بلندی پرتاب شان می کردند و فقط دست و پای شان می شکسته و زنده می ماندند.
مورد بدتر از طلبه ها در مورد دانشجویان کوی بود که فیلم ان هم موجود بود چرا به ان رسیدگی نمی شود