هشدار: افزایش مصرف مواد مخدر توسط کودکان و نوجوانان

یک فوق تخصص روانپزشک کودک و نوجوان، عوامل فردی، اجتماعی، خانوادگی و ژنتیکی را یکی از مهم ترین ریشه های گرایش به مصرف مواد مخدر بین کودکان و نوجوانان در ایران برشمرد و گفت: با توجه به اینکه بیش از 80 درصد اختلالات روانپزشکی از سنین پایین تر یعنی از کودکی شروع می شوند بنابراین کودکان و نوجوانانی که از سنین کمتر به مصرف مواد روی می آورند در بزرگسالی بیشتر از دیگران درگیر انواع آسیب های اجتماعی و روانی نظیر بزهکاری، عدم پایبندی به قانون، خودکشی، طلاق، ترک تحصیل و غیره مواجه می شوند.

به گزارش انصاف نیوز، دکتر مهین اسلامی شهربابکی، به مهم ترین علل روانی و اجتماعی شیوع اعتیاد پایین آمدن سن مصرف مواد و شیوع آن بین کودکان و نوجوانان در ایران اشاره کرد و افزود: در واقع از دیدگاه روانپزشکی معتاد، فردی بیمار تلقی می شود که باید درمان شود، با توجه به اینکه هر بیماری علل و عوامل خاص خود را دارد بنابراین عواملی خانوادگی، ژنتیکی، فردی و اجتماعی نیز از جمله مهم ترین دلایل گرایش افراد به مصرف مواد اعتیاد آور در هر جامعه محسوب می شود.

عامل ژنتیکی ابتلاء به اعتیاد

وی در ادامه تصریح کرد: در بررسی ژنتیکی گرایش به اعتیاد، می توان گفت اگر کسی در خانواده خود بخصوص پدر و مادر و یا یکی از بستگان نزدیک خود، فردی معتاد داشته باشد احتمال اینکه به سمت مواد گرایش پیدا کند، بسیار بیشتر است بنابراین مصرف مواد در بین خانواده های با سابقه اعتیاد بسیار بیشتر دیده می شود.

ریشه فردی گرایش به مصرف مواد مخدر

دکتر اسلامی همچنین در گفتگو با شفقنا به مهم ترین دلایل فردی گرایش به سمت اعتیاد در بین کودکان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: در واقع توانایی های مقابله فرد با مشکلات روزمره زندگی و همچنین ویژگی های سازگاری آن با شرایط زندگی و خصوصا میزان تسلط به مهارت های اجتماعی به خصوص مهارت های حل مسئله از مهم ترین عوامل فردی وجود بیماریهای جسمی و ناتوان کننده مزمن و بیماریهای روانپزشکی در افراد است که هرچه افراد در موارد ذکر شده ضعیف باشد بنابراین احتمال گرایش به مصرف مواد نیز به همان میزان بیشتر از دیگران است.

این روانپزشک، یادآور شد: در واقع هر نوع بیماری جسمی مزمن که باعث افت عملکرد فرد در حیطه های روابط بین فردی، شغلی و مراقبت از خود شود، می توانند باعث مستعد شدن فرد به انواع مواد باشد بنابراین هرنوع بیماریهای روانپزشکی به خصوص انواع اختلالات روانی نظیر اختلال افسردگی، اضطرابی و شخصیتی باعث بروز وابستگی فرد به مصرف انواع مواد می شوند و همچنین پیامدهای مصرف مواد بخصوص زمانی که در سنین پایین شروع شده باشند، افزایش می یابد.

دلایل خانوادگی مصرف مواد در بین کودکان و نوجوانان

این روانپزشک، در خصوص عوامل خانوادگی گرایش به مصرف مواد در بین کودکان و نوجوان اظهار کرد: عوامل خانوادگی شامل سلامت روانی و جسمی والدین و استعداد ابتلاءآنها به انواع بیماری های ناتوان کننده از جمله اعتیاد جزو عوامل خطر برای بروز وابستگی به مواد در فرزندان است که این عوامل نه تنها از طریق ژنتیک به فرزندان منتقل می شوند بلکه از طریق یادگیری و الگوبرداری فرزندان از والدین منجر به روی آوردن آنها به معضل مواد مخدر می شوند.

ضعف ارتباطات بین فردی و خانوادگی و گروه های همسالان از مهم ترین عوامل موثر در مصرف مواد اعتیاد آور توسط نوجوانان و جوانان

بنابراظهارات وی، یکی از مهم ترین عومل خانوادگی روی آوردن به مصرف مواد نوع جو هیجانی، صمیمیت و روابط بین فردی والدین و خصوصا مهارت ها و توانایی حل مسئله والدین در برابر مشکلات روزمره گی است، در واقع زمانی که والدین از روش های غیر انطباقی و ناپخته برای حل مشکلات استفاده کنند این شرایط باعث ناامن شدن محیط خانواده فرد و فاصله گرفتن(بخصوص فاصله عاطفی) فرزندان از والدین و ملحق شدن به هم سن و سالان و گروههای که مصرف مواد را نوعی راه حل برای مقابله با مشکلات می دانند، می شود.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی کرمان، گروه های همسالان را یکی از مهم ترین عوامل اجتماعی گرایش نوجوانان و جوانان به سن مصرف مواد مخدر عنوان کرد و گفت: در واقع زمانی که فرزندان با دوستان و گروه های ناباب و یا با دوستانی که مصرف مواد را عادی می دانند، معاشرت می کنند می توانند راه را به سمت مصرف انواع مواد هموار کنند بخصوص زمانی که در محیط خانواده نیز انواع دافعه برای فرد وجود دارد.

نقش موثرمحیط های اجتماعی در گرایش افراد به مصرف مواد اعتیاد آور

دکتر اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: علاوه بر گروه های همسالان و همکلاسی ها، محیط های اجتماعی و محل زندگی کودکان و نوجوانان از دیگر دلایل و عوامل موثر در گرایش به مصرف مواد در آنها است در واقع محیط های پایین شهر، حاشیه های شهرها، قسمت های جنوب شهر که بزهکاری و نقض قوانین اجتماعی در آن بیشتر است، می تواند باعث گرایش افراد به مصرف مواد اعتیاد آور باشد.

کودکان و نوجوانان با الگوبرداری از رسانه ها، به سمت مصرف مواد حرکت می کنند

به گفته این روانپزشک، از دیگر عوامل اجتماعی مهم دیگر که در گرایش کودکان و نوجوانان می تواند موثر باشد رسانه هایی نظیر مجلات، روزنامه ها، بازیهای یارانه ای خصوصا اینترنت و فیلم هایی است که مصرف مواد دراین رسانه ها را به عنوان یک امر عادی و رایج به تصویر می کشد که این عامل خود می تواند باعث الگو بردای کودکان و نوجوانان خصوصا افرادی که مشکلات فردی و خانوادگی دارند به مواد مخدر شود مثلا زمانی که نوجوانی می بیند قهرمان یک فیلم به راحتی سیگار یا مواد دیگر مصرف می کند مسلما به راحتی از آن الگوبرداری می کند و به سمت مصرف مواد گرایش می یابد.

شیشه، هروئین و حشیش از شایع ترین مواد مصرفی اعتیاد آور بین کودکان و نوجوانان در دنیا

این استاد دانشگاه،  شیشه، هروئین و حشیش را از شایع ترین مواد مصرفی اعتیاد آور بین کودکان و نوجوانان در دنیای امروز برشمرد و افزود: متاسفانه امروز در تمام دنیا مصرف موادی نظیر شیشه، هروئین و حشیش رو به افزایش است و چون وسایل ارتباطات جمعی نسبت به گذشته سریعتر و وسیع تر شده است در نتیجه آداب و رسوم و ارتباطات بین فردی و خانوادگی به دلایل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز تغییر یا رو به کاهش یافته است و کودکان و نوجوانان نیز به جای ارتباطات بین انسان(بین فردی)، به سمت ارتباطات اشیاء( تلویزیون، موبایل، کامپیوتر و غیره) گرایش یافته اند لذا خلاقیت و مهارت های اجتماعی آنها کاهش یافته و به دلیل خلاء های عاطفی مصرف انواع مواد مخدر نیز افزایش یافته است که البته کشور ما نیز از این مستغنی نیست.

میزان رو به افزایش مصرف مواد مخدر در بین کودکان و نوجوانان ایرانی

این استاد دانشگاه، همچنین تاکید کرد: مصرف مواد مخدر در کشوری مثل آمریکا روز به روز  رو به کاهش است اما در کشور ما با توجه به اینکه آمار دقیقی از میزان مصرف مواد وجود ندارد اما به نظر می رسد این میزان به دلیل انواع مشکلات اجتماعی، خانوادگی و همچنین اختلالات فردی نسبت به گذشته در حال افزایش است.

بنابراظهارات دکتر اسلامی، بطور کلی کودکان و نوجوانانی که به اختلالات روانپزشکی بخصوص اختلال نقض توجه، پیش فعالی، اختلال اضطراب، وسواس و همچنین اختلالات خلقی از جمله افسردگی که به انواع سوء رفتارها در محیط زندگی و آموزشی خود مبتلا باشند در بزرگسالی مستعد انواع اختلالات از جمله اختلال مصرف مواد هستند.

افزایش آگاهی های عمومی جامعه از مهم ترین وظایف مسئولان در پیشگیری از روند رو به افزایش مصرف مواد در بین نوجوانان و جوانان

وی همچنین افزایش آگاهی های عمومی جامعه را از مهم ترین وظایف مسئولان در پیشگیری از روند رو به افزایشی مصرف مواد در بین کودکان، نوجوانان و جوانان دانست و افزود: در واقع یکی از مهم ترین وظایف مسئولان کشوری، تمامی دست اندرکاران سیستم های سلامتی و بهداشتی و همچنین رسانه ها افزایش آگاهی های عمومی جامعه از زمینه ها و پیامدهای تمام مشکلات ذکر شده و بخصوص افزایش آگاهی عمومی جامعه در زمینه اصول علمی فرزند پروری و مهارت های اجتماعی والدین، خانواده ها، کودکان و نوجوانان است.

میزان بزهکاری و نقض قوانین اجتماعی در بین کودکان و نوجوانانی که مواد مصرف می کنند بیشتر از دیگران است

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه میزان بزهکاری و نقض قوانین اجتماعی در بین کودکان و نوجوانانی که مواد مصرف می کنند بیشتر از دیگران است، تصریح کرد:  وقتی فردی در کودکی مواد مصرف کند در آینده جزو بزهکاران قرار می گیرد و جزو افرادی می شود که قوانین اجتماعی و عادی جامعه را به راحتی زیر پا می گذارد و به متجاوزین جسمی و جنسی تبدیل می شود.

افزایش مواجهه به انواع اختلالات روانپزشکی نظیر خودکشی توسط کودکان و نوجوانان معتاد

وی در ادامه یادآور شد: کودکانی که مواد مصرف می کنند بیشتر ترک تحصیل کرده و در آینده در انتخاب شغل و همسر نیز با چالش مواجه هستند بطور کلی مواجهه به انواع اختلالات روانپزشکی نظیر خودکشی در بین این افراد بیشتر از دیگران است.

30 درصد تخت های بیمارستان های روانپزشکی ایران را معتادان مبتلا به مصرف شیشه به خود اختصاص داده

این روانپزشک در ادامه با تاکید بر اینکه 30 درصد از تخت های بیمارستان های  روانپزشکی را معتادان مبتلا به مصرف شیشه به خود اختصاص داده است خاطرنشان کرد: متاسفانه مصرف شیشه به دلیل ویژگی های فردی و ژنتیکی دربین کودکان و نوجوانان جامعه ما به شکل بسیار مخربی در حال افزایش است بطوریکه در حال حاضر بیش از 30 درصد از تخت های بیمارستان های روانپزشکی را معتادین مصرف شیشه به خود اختصاص داده است.

اکثر معتادانی که اقدام به ترک مصرف مواد می کنند بعد از مدتی مجدد به مصرف آن بر می گردند

دکتر اسلامی با بیان اینکه اکثر معتادانی که اقدام به ترک مصرف مواد می کنند بعد از مدتی مجدد به مصرف آن بر می گردند، اظهار کرد: در واقغ برای درمان اعتیاد و ترک مواد باید حداقل دو الی سه سال بطور مدوام تحت درمان های مختلف از جمله روانپزشکی قرار گرفت این در حالی است که معتادان ما به اجبار بخصوص با اجبار خانواده برای مدتی به مراجعه به مراکز درمانی اقدام به ترک مصرف مواد می کنند اما بیش از 90 درصد این افراد به دلیل اینکه مشکل اعتیاد آنها ریشه خانوادگی، اجتماعی، فردی و ژنتیکی دارد بعد از مدتی دوباره به مصرف مواد باز می گردند.

بیش از 80 درصد اختلالات روانپزشکی از کودکی شروع می شوند

به گفته این استاد دانشگاه با توجه بر اینکه بیش از 80 درصد اختلالات روانپزشکی از سنین پایین تر یعنی از کودکی شروع می شوند، تصریح کرد: با توجه به اینکه میزان حس استقلال یابی افراد در سنین پایین تر بخصوص نوجوانی بیشتر از سنین دیگر است در نتیجه گروه های هم سالان بیشتر از خانواده بر افراد تاثیر گذاشته و بیشتر به سمت مصرف مواد سوق می یابند و همچنین می توان گفت بیش از 80 درصد انواع اختلالات روانپزشکی از سنین پایین تر شروع و درمان آن نیز به مراتب دشوارتر از سنین بالاتر است.

انگ اجتماعی عاملی برای ناشناخته ماندن اعتیاد در بین زنان ایرانی

دکتر اسلامی انگ اجتماعی را عاملی برای ناشناخته ماندن اعتیاد در بین زنان ایرانی دانست و گفت: اینطور نیست که بگوییم امروزه زنان بیشتر از گذشته به سمت مواد گرایش می یابند در واقع در گذشته نیز زنان جامعه ما بیشتر به این سمت گرایش داشتند اما متاسفانه معتادان زن در جامعه ما به دلایلی از جمله ترس از انگ اجتماعی از مراجعه به مراکز درمانی و همچنین شناخته شدن به عنوان معتاد، پنهان مانده اند.

ویژگی درون گرایی از دیگر دلایل پنهان ماندن اعتیاد زنان

وی همچنین ادامه داد: به دلیل اینکه پسران رفتارهای برون سازی مثل خشونت های فیزیکی و پرخاشگری بیشتر نشان می دهند بنابراین اعتیاد این افراد بیشتر ارجاع داده شده و مشخص می شوند اما معضلات اجتماعی و رفتاری زنان به دلیل رفتارهای درون گرایی کمتر دیده می شود.

افسردگی از مهم ترین دلایل گرایش دختران جوان به سمت مصرف مواد مخدر

مشکلات روانی نظیر افسردگی در زنان دو برابر مردان است

این فوق تخصص روانپزشکی افسردگی را از مهم ترین دلایل گرایش دختران جوان به سمت مصرف مواد مخدر عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه مشکلات روانی نظیر افسردگی و اضطراب در زنان دو برابر مردان است در نتیجه همین اختلالات یعنی افسردگی یکی از مهم ترین و اصلی ترین دلیل گرایش به سمت مصرف مواد اعتیاد آور در بین دختران جامعه ایران است.

مصرف مواد مخدر در شهر های کوچک تر بسیار کمتر از شهرهای بزرگ است

دکتر اسلامی در پایان با اشاره بر اینکه مصرف مواد مخدر در روستاهها و شهر های کوچک تر بسیار کمتر از شهرهای بزرگ است افزود: با توجه به اینکه ارتباطات بین فردی در جوامع کوچک تر و روستایی قوی تر و مستحکم تر از شهرهای بزرگ تر است بنابراین این جوامع کمتر به سمت مصرف مواد اعتیاد آور روی می آورند.

انتهای پیام