رسانه‌های چین در باره «اخبار حساس» اصولا گزارش نمی‌دهند

یک سال پس از انتشار “راهنمای پخش خبر و گزارش” از سوی حزب کمونیست چین دامنه‌ی آزادی رسانه‌ها در این کشور محدودتر شده است. دانشجویان رشته خبرنگاری در مدارس عالی تنها شیوه‌های “انتقال اطلاعات حزبی به خواننده” را می‌آموزند.

دویچه وله گزارش داد: یک سال پیش شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، در مرکز تلویزیون دولتی این کشور CCTV حاضر شد و به خبرنگارانی که تمام قد در برابر او ایستاده بودند و برایش کف می‌زدند، خط‌ مشی رسمی چگونگی ارسال خبر و تهیه‌ی گزارش را به ‌گونه‌ای غیر رسمی ابلاغ کرد. اوگفت: «امیدوارم که خبرنگاران ما در گزارش‌های خود پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی چین را به‌طور عینی، مطابق با واقعیت و به‌گونه‌ای جامع به جهانیان نشان دهند. مهم این است که داستان موفقیت‌های چین به گوش همه برسد. از آن گذشته در جهت گسترش فرهنگ چینی تبلیغ و پل‌های دوستی بنا شود.»

اشتفان ورتسل، خبرنگار برنامه‌ی اخبار کانال اول تلویزیون آلمان در شانگهای، با تاکید بر این که هرچند رسانه‌های دولتی چین پیش از گفته‌های شی جین پینگ هم خود به‌خود خط قرمزهای حزبی را رعایت می‌کردند، ولی با این حال گفته‌های رئیس جمهور در مرکز تلویزیونی این کشور، دگرگونی‌های تعیین‌کننده‌ای در رسانه‌های چین به وجود آورده است. به نظر ورتسل، شی جین پینگ در سخنان خود به کارکنان تلویزیون چین گفته است: «در چارچوب خط مشی حزب، موافق روح آن و مثبت گزارش بدهید».

انتشار خط مشی حزب؛ آغاز تشدید سانسور

دیوید باندورسکی، مسئول “پروژه‌ی رسانه‌های چین” در نهاد “نظارت بر رسانه‌های چین” در هنگ کنگ نیز در تایید ارزیابی ورتسل می‌گوید: «شی جین پینگ می‌خواهد که همه‌ی روزنامه‌نگاران، تابع سیاست‌های حزب باشند.» به نظر او رئیس جمهور چین با این پیام، کنترل حزبی بر تمام رسانه‌های این کشور را تشدید کرده است: «این کنترل همه‌ی رسانه‌ها را در برمی‌گیرد؛ از صاحبان شبکه‌های اجتماعی گرفته تا روزنامه‌های بزرگ، شبکه‌های تلویزیونی و مراکزی که پادکست تهیه می‌کنند.‌»

بنا به گزارش اشتفان ورتسل، هم‌زمان با حضور رئیس جمهور در CCTV خط مشی رسانه‌ای حزب کمونیست نیز در چندین بنگاه انتشاراتی بزرگ منتشر شد. در این “راهنمای چاپ و پخش خبر و گزارش” آمده است: «صداقت، معیار اصلی روزنامه‌نگاری است. در باره‌ی حوادث و رویدادها باید با صداقت گزارش داده شود. وقتی خبرنگاران در مورد واقعه‌ای می‌نویسند، باید چشم‌انداز کلی را ابتدا درک کنند، بعد در کار خود بازتاب دهند و آن را سرانجام به خواننده یا تماشاگر منتقل کنند.» ورتسل این “توصیه‌ها” را به معنای رعایت سیاست‌ها و صلاح‌دید حزبی در تمام موارد ارزیابی می‌کند.

آموزش حزبی به دانشجویان

بنا به گفته‌ی کایت ریشبورگ که سال‌ها به عنوان خبرنگار “واشنگتن پست” در پکن، پایتخت چین، فعالیت می‌کرد، پیروی از سیاست‌های حزبی و تبلیغ برای آن‌ها در دانشگاه‌ها و مدارس عالی روزنامه‌نگاری و علوم ارتباطات این کشور نیز تدریس می‌شود. ریشبورگ که اکنون در دانشگاه هنگ‌کنگ استاد رشته‌ی خبرنگاری است، با اشاره به این که دانشجویان چینی در دوران تحصیل خود کار با مدرن‌ترین وسایل ارتباطی را فرا می‌گیرند، می‌گوید: «با این حال آموزش محتوایی به دانشجویان تنها به انتقال اطلاعات حزبی به خواننده محدود می‌شود.»

این کارشناس تصریح می‌کند که دانشجویان چینی اصولا شیوه‌ی پژوهش و تحقیق در منابع غیرحزبی را نمی‌آموزند. ریشبورگ ضمن شرح تجربه‌ها‌ی خود با گزارش‌گران چینی، می‌گوید که این گروه با خط و مرزهای قرمز حزبی به‌خوبی آشنا است، موارد و موضوع‌های حساس را می‌شناسد و اصولا در باره‌ی آن‌ها گزارش تهیه نمی‌کند.

انتهای پیام