اطلاعرسانی بیشتر درباره کتابهای گُل گُلی بوده!
شیوا مقانلو با انتقاد از کم بودن اطلاعرسانی درباره کتابهای جدی میگوید: ادبیات ما به سمت ادبیاتی شهری، متوسط و احساسی رفته است.
این داستاننویس و مترجم در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت ادبیات در سال جاری گفت: با بررسی و اطلاعات مبتنی بر آمار شبکههای مجازی، یا فروش آخر ماه و هفته کتابفروشیها، به نظرم بازار بیشتر از کتابهای متوسط، پرفروش و احساسی پُر شده است. البته هیچ مخالفتی با پرفروشی ندارم زیرا برای رونق این تیراژ چهارصد پانصدتایی لازماند، عیناً فیلمهای پرفروش که باعث رونق کل صنعت ـ هنر میشوند. اما چه نهاد یا رسانهای متولی معرفی آثار جدیتر است؟
او با تأکید بر اینکه آگاهسازی مردم در زمینه کتابهای جدی کمتر بوده اظهار کرد: اینطور نیست که مردم ما اصلا کتاب نخوانند، اما بازار اطلاعرسانی بیشتر صرف معرفی کتابهای گل گلی شده! افراد و نهادها و حوزههایی باید باشند که به مردم آگاهی دهند چه کارهای جدید و متفاوتی هم وجود دارد. این کمکاری هم از جانب برخی ناشران و هم برخی مجلات به چشم میخورد، گرچه دو سه روزنامه هم هستند که یکتنه پای ادبیات جدی و معرفیهای فراجناحی ایستادهاند.
مقانلو افزود: فکر میکنم امسال به لحاظ مالی سال خوبی برای طیف آثار احساسی بوده و مخاطبش وجود داشته است؛ ولی در زمینه تبلیغ ادبیات جدی همچنان وضع ناامیدکننده است. منطقا همه آثار ترجمه و تألیف، فارغ از احتمالِ داشتنِ مخاطب بسیار، باید رونمایی و معرفی شوند.
او درباره بهترین خبری که در حوزه ادبیات و کتاب در سال جاری شنیده است گفت: بهترین خبر برای من این بود که بعد از مدتها برنامهریزی، گزیدهای از داستانهایم توسط شیما الهی به زبان انگلیسی ترجمه شد. این کتاب با عنوان (An Eastern Dream) یا «یک رویای شرقی» ترجمه شده و توسط انتشارات «شمع و مه» یا Candle & Fog که مدیر آن آقای افشین شحنهتبار است کمتر از یک ماه دیگر در لندن رونمایی میشود.
این مترجم درباره اخبار بدی هم که در طول سال جاری شنیده است گفت: هر مترجم و نویسندهای که میبینم در محاق فراموشی قرار گرفته، بیمار است، خانهنشین شده و مورد توجه نیست و از دیدها دور مانده برایم نارحتکننده است. امیدوارم پیشکسوتان مورد توجه بیشتر هم مردم و هم مسئولان قرار بگیرند و از آنها تا زمانی که زندهاند یاد شود.
مقانلو سپس در معرفی بهترین کتابهایی که در سال جاری خوانده است با بیان اینکه با کلمه بهترین موافق نیست زیرا نمیتواند همه آثار موجود را ارزشگذاری کند، کتابهایی را که خوانده و به نظرش خوب بودهاند برای خواندن پیشنهاد کرد: در ترجمه ادبی مجموعه «برگزیدگان جایزه اُ.هنری» که توسط انتشارات نیستان منتشر شده است. تا کنون ۱۲ جلد آن منتشر شده و همانطور که از نامش مشخص است همه این داستانها برنده جایزه اُ.هنری بودهاند. مترجمان مختلفی آنها را ترجمه کردهاند و به نظرم کار قابل ستایشی است. همچنین «کیوتو» نوشته یاسوناری کاواباتا با ترجمه روان و صحیح مهدیه عباسپور که در نشر چشمه منتشر شده است. از آثار تالیفی هم «زمستان فصل مردن نیست»، رمان صمیمانه فرشته نوبخت، منتشرشده در انتشارات کولهپشتی.
او در ادامه به دو کتاب سینمایی هم اشاره کرد: «شهرها و سینما» نوشته باربارا منل با ترجمه نوید پورمحمدرضا و نیما عیسیپور که توسط انتشارات بیدگل منتشر شده، همچنین کتاب «نگاه خیره اولیس» درباره تئودوروس آنجلوپولوس به همت حامد عزیزیان و حمید باقری که در انتشارات سینا منتشر شده است.
شیوا مقانلو در پایان با اشاره به چهارمین مجموعه داستانش که در دست چاپ است اظهار کرد: قرار است این مجموعه داستان با عنوان «آدمهای اشتباهی» با انتشارات نیماژ منتشر شود. روالی که در داستان کوتاه دنبال میکنم در این مجموعه نیز وجود دارد؛ روابط اجتماعی، شخصی و احساسی آدمها همیشه برایم مهم است البته با زاویه دید و جزییاتی متفاوت. مثلا زنان و جهان زنانه همیشه برایم مسئله بوده، اما با تأیید منتقدان ادبی هیچگاه گله و شکایتهای کلیشهای یا طلبکاری بابت زنانگی در داستانهایم وجود نداشته است، همیشه سعی کردهام راهحلها و زوایای دید جدیدی را در قصهها بررسی کنم. مسئله تکراری دیگر در داستانهایم تاریخ و اسطورههاست، معمولاً تاریخ و اسطوره را به زمان حال میآورم و با آنها بر اساس زاویه دید خودم بازیهای جدید انجام میدهم که همه موارد در این مجموعه داستان جدید هم وجود دارد، به اضافه البته طنزی خفیف و وهمی عمیق.
انتهای پیام