آیا خدا میخواهند انسانها مستضعف باشند؟
بهروز مرادی، جامعهشناس، مطلبی با عنوان «کرامتِ بربادرفته» در کانال تلگرامی خود نوشته است که متن کامل آن را در ادامه میخوانید: «مستضعفین در قرآن کسانی هستند که دچار استضعاف شدهاند، یعنی اینکه توسط صاحبانِ قدرت و ثروت به ضعف کشیده شدهاند.
استضعاف شأن و کرامت آدمیان را برباد میدهد، آنان را حقیر میسازد و شخصیت آنان را زیر چکمههای زور و زر چنان ضعیف میکند که آنان توان معنویزیستن را از دست میدهند.
در آیاتی چند، قرآن چنین افرادی را به بیرونرفتن از تلهی استضعاف فرامیخواند و تصریح میکند که خداوند در روز رستاخیز، عذر زندگیِ مادونِ معنوی آنان را بهخاطر ضعیفبودنشان نمیپذیرد، چراکه همهی انسانها در راستای بندگی خدا به مأموریتی معنوی به این جهان فرستاده شدهاند و استضعاف از آنجا که ازجمله فقر و محرومیت و نداری است، مانع از آن میشود که آدمیان، بندگی خدا را تحقق ببخشند و معنوی زیست کنند، زیرا برای معنویزیستن لازم است انسان از نظر مادی و معیشتی به طور نسبی تأمین باشد، آنچنان که عمر خود را صرفِ دویدن در پی لقمه نانی به هدر ندهد و برای تأمین معیشت خود و خانوادهاش سر در مقابل هر ناانسانی اهلینشده خم نکند و کرامتش در ویرانکدهای تباه و فاسد، برساختهی آدمیانی در سطح دون و دد لگدمال نگردد.
این طبیعی مینماید که آن کس که دچار فقر و فلاکت و نداری و محرومیت است و ناامنی روانی در حوزههای مختلف زندگی او را به ضعف کشانده، نمیتواند در زندگی خود با فراغت خاطر و آسودگی خیال به امور معنوی بپردازد و باطن خود را بپالاید و موجودی بشود که خداوند در طرح ازلی خود بر آن بوده تا از او بسازد.
او آنچنان ضعیف شده است که نخواهد توانست در مسیر پاکسازیِ زنگارهای درون، بهترینِ خودش بشود و عملکردی درخشان و باکیفیت از خود ارائه دهد.
از همین روی، پیامآورانِ ادیان توحیدی با رویکردی اصلاحگرایانه، بر آن شدند تا انگارهی تمکین را از ذهن و روانِ بهضعفکشیدهشدگان بزدایند تا آنان با رسیدن به خودآگاهی وجودی و دریافتنِ شأن و بازیافتنِ کرامت شخصیتی خود، همّ خویش را صرف بیرونکشاندنِ خود از چنبرهی استضعاف نمایند.
بدین ترتیب، مستضعفین حق دارند علیه هرآنچه آنان را ضعیف نموده و نمیگذارد آنها زندگی کنند و زیستِ معنوی داشته باشند، اعتراض و آن را نفی کنند و ضعفها را از زندگی خود بزدایند و کرامت انسانیِ خدادادی خود را بازیابند و توان لازم را برای غنیسازی زندگی خود به دست آورند.
حتی خداوند در سورهی نساء:۷۵ سایر مردمِ بهآگاهیرسیده را فرامیخواند تا برای به درآوردنِ مستضعفین از استضعاف با آنان همصدا و همراه بشوند و در این راه تلاش و مبارزه بکنند.
این امر؛ مسئولیتی جمعی است، چراکه قرآن واقف است که ساختن انسان سالمِ رونده در مسیر رستگاری در گرو وجود جامعهای سالم و عاری از ستم و ظلم و اجحاف و استضعاف است.
ضمن آنکه خداوند، انسان را نیافرید تا او در بیچارگی و بلا زندگی کند و در فلاکت و استضعاف زندگی خود را به پایان برد، بلکه استضعاف؛ «یصدون عن سبیلالله» است، یعنی «سدی در مقابل خواست خدا» و استضعافکنندگان نیز دشمنان خدا و مانعی در مقابل تحقق پروژهی الهیِ خلقتِ انسان.»
انتهای پیام