نقد برنامه پُر برگ رئیسی
«رضا صادقیان» عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در باره‌ی برنامه‌ی ابراهیم رئیسی یکی از کاندیدای اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری نوشت:
آقای رئیسی جزوه‌ای قطور را مقابل دوربین برنامه مناظره‌های کاندیدای ریاست جمهوری گرفت؛ روی جلد آن نوشته شده بود برنامه جامع «دولت کار و کرامت». بدون تردید بروز چنین رفتاری در یک برنامه زنده واکنشی به نقدهای بی‌امان کاربران شبکه‌های اجتماعی و نشریات نزدیک به جریان اصلاحات است. کاندیدای مورد اشاره بارها از سوی ناظران اجتماعی به کلی‌گویی و تکرار سخنان انشایی در اجتماع شهروندان مورد نقادی قرار گرفته، حال فرصت دفاع بود. در ثانیه‌های پایانی و قبل از استراحت همان جزوه پر صفحه را مقابل دوربین‌های تلویزیونی گرفت و گفت که دولت آینده ایشان بر اساس برنامه سخن می‌گوید، فقط نیاز است مردم به وی اعتماد و به دولت پیشنهادی رای بدهند. در همین زمینه چند کلمه‌ای به عنوان نقد چنین نگرشی در پی می‌آید.
آقای رئیسی با نشان دادن آن جزوه، نه برنامه‌های دولت خویش که نگاه خود را به برنامه و اداره کشور نشان داد. مساله اساسی، نخست و آخر برنامه‌های یک کشور تعداد برگ‌های بسیار و یا ناچیز آن نیست، کیفیت طراحی و عنوان نیز نخواهد بود، همین که بتوان مسیری کم هزینه را در زمینه‌های مهمی چون سیاست خارجی، سیاست داخلی، جذب سرمایه‌های‌گذاری شرکت‌های خارجی، حقوق شهروندی، کاهش بیکاری، رفع فقر و مسکن مردم کم درآمد نگاشت و بندهای آن را اجرا کرد کفایت میکند. وقتی شماری از کارشناسان خبره می‌توانند براساس منابع موجود و با در نظر داشتن موانع پیش‌رو برنامه‌ای اجرا شدنی ارایه دهند، نیازی نیست در میان صدها هزار کلمه بگردیم و سرانجام به دستاوردی خاص نرسیم.
برنامه مدون را می‌توان مقابل دوربین‌های خبری گرفت. از همان برنامه در یک همایش و گردهمایی رونمایی کرد. عکس‌های یادگاری گرفت ولی گام آخر برای آن برنامه انتشار عمومی است. جای برنامه‌های دولت آینده در دستان کاندیدای ریاست جمهوری نیست، با انتشار همان برگ‌های پُرشمار به صورت کتاب و فراهم ساختن دسترسی آسان برای ناظران اجتماعی بهتر می‌توان به اجرایی بودن یا انشایی بودن کلیت برنامه‌ها رسید. به نظر نمی‌رسد همراهان آقای رئیسی به دلیل مشغله فراوان وقتی برای نگارش برنامه اجرایی دولت کار و کارمت داشته باشند. اگر حرف و حدیث‌ها درباره آمدن و نیامدن ایشان به عرصه انتخابات را مرور کنیم، بهتر می‌توان این موضوع را فهمید.
فرض می‌کنیم تمام آن جزوه نمایش داده شده براساس آمارهای دقیق به نگارش درآمده و در دولت آینده قابل اجرا است، به بیانی می‌پذیریم که آقای رئیسی برنامه‌ای تدوین شده را صحافی و به مردم نشان دادند که کارشناسی و اجرایی است. با این حساب مشخص نیست چرا رئیس مجلس شورای اسلامی و بعد از شنیدن و دیدن وعده‌های دلفریب کاندیدای اصلی جمنا با صدایی بلند اعلام کرده است برای اجرایی شدن وعده‌های عجیب کاندیدای محترم منابع کشور کافی نیست و آقایان وعده‌های بیهوده به مردم ندهند. در واقع ما منابع مالی خاصی را نداریم که بتوانیم سالی یک میلیون شغل ایجاد و یا یارانه‌ها را سه برابر کنیم. آقای رئیسی در همان مناظره گفت: اگر از ما سوال می‌کردند منابع را نشان می‌دادیم. در واقع اختلاف اصلی آقای رئیسی، قالیباف و رئیس مجلس شورای اسلامی در داشتن و نداشتن منبع مالی این وعده‌هاست. علی لاریجانی براساس میزان فروش نفت و دریافت مالیات برارزش افزوده و درآمدهای کسب شده از صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای دیگر می‌گوید منبع ریالی چنین شعارهایی نیست. ولی آنها می‌گویند ما پیدا می‌کنیم، منابع را نشان می‌دهیم و خلاصه اینکه چنین ریالی هست. موضوع اصلی اینجاست، آقای لاریجانی براساس آمار و ارقام قابل دسترس سخن می‌گوید. ارقامی که در حال حاضر می‌توان در منابع مختلف منتشر شده دید، ولی کاندیدای جریان اصولگرا از منابعی سخن می‌گویند که گویی فقط خودشان از وجود آنها باخبر هستند ولاغیر.
وقتی در مورد بزرگترین وعده‌های انتخاباتی و شعارهای کمپین کاندیدای اصولگرا کمترین اجماعی درباره منابع مالی چنین وعده‌های وجود ندارد، بازگو کننده همان نگاهیست که به برنامه‌ها دارند. نگاهی که قبل از آنکه وضعیت کشور را و شرایط اقتصادی و بیکاری را به صورت خاص مورد مطالعه قرار دهد و سخنان خود را با چنین واقعیت‌هایی هماهنگ سازد، ابتدا کلان‌ترین، فربه‌ترین و دلرباترین شعار تبلیغاتی خود را انتخاب و بعد در میان گزارش‌های مجلس شورای اسلامی، سازمان برنامه‌ریزی ریاست جمهوری و منابعی دیگر به دنبال توجیه آن شعارها می‌گردد. اتخاذ چنین رویکردی هر نامی می‌تواند داشته باشند مگر ارایه برنامه و یا تدوین برنامه جامع. به نظر می‌آید دلیل اصلی عدم انتشار همان جزوه خیره کننده ناتوانی در ارایه برنامه‌ای قابل توجیه است، برنامه‌ای که پایه‌های آن براساس اشتیاق و آرزوها بنا نهاده شده و ریشه در واقعیت‌های جاری کشور ندارد. با نشان دادن این جزوه‌ها راهی به آبادانی نخواهیم گشود.
رفتار آقای رئیسی در این مورد شباهت‌های بسیار با رئیس دولت سابق دارد. وقتی احمدی‌نژاد با افتخار از کاهش برگ‌های بودجه پیشنهادی به مجلس هشتم و نهم سخن گفت و بسیاری از کارشناسان خبره در بودجه نویسی را به حیرت واداشت، نشان داد قبل از آنکه نگران اجرایی شدن همان بودجه باشد، نگاهش به سوی نقدهایی است که نگاشته و در جلسات به گوش ایشان رسیده ولی راهی برای حل آنان ندارد. امروز جناب رئیسی همان راه را می‌رود. ارایه برنامه جامع ارتباطی با ضخامت و نحیفی برگه‌های آن ندارد، ریشه‌های هر کدام از برنامه‌ها با واقعیت موجود در هر کشوری آبیاری می‌شود، چنانچه این نگاه وجود نداشته باشد در کمتر از یک سال ریشه‌های امید یک ملت براساس همان برنامه آرمانی خشک خواهد شد. می‌توان برنامه‌ای دیگر نوشت، همایشی دیگر برای ارایه برنامه برگزار و در میان همراهان نشست و از شدن‌ها گفت ولی یادمان باشد کسب دوباره اعتماد شهروندان بعد از رنجور شدن زندگی آنان مانند نوشتن یک برنامه غیرقابل اجرا به آسانی دست آمدنی نیست.
انتهای پیام
رئیسی در مقابل گفته یکی از نامزدان که ،آقای رئیسی تا یک ماه قبل از ثبت نام هنوز تصمیم به نامزدی در انتخابات نگرفته بود اظهار داشت برنامه او شامل تحقیقات دانشگاهها و موسسات پژوهشی است ، برنامه رئیس جمهور انسجام لازم دارد و با جمع کردن نتیجه تحقیقات مراکز مختلف برنامه به دست نمی آید هرچند که بسیار قطور هم باشد !