تقلب در بازار عطر اصفهان
مریم رضایی در سایت عصر اصفهان نوشت: «ساعت نزدیک چهار عصر است. آفتاب پاییزی بر سنگفرشهای قدیمی میدان قدس پهن شده و گرمایی مطبوع روی شانهها مینشیند. از دور، صدای همهمهبازار میپیچد؛ صدای چرخدستیهایی که بر سنگهای کهنه تقتق میکنند، پچپچ خریداران، فریاد فروشندگان، و عطر آمیختهای از ادویه، عود و عطرهای گوناگون در هوا پیچیده است.
در حاشیه پرازدحام بازار در کنار مغازههای دلباز و اصیل فروشندهگان عطرفروش که عطرهای گرانقیمت را در بطریهای بلورین به نمایش گذاشته اند، جهانِ موازیِ دیگری در جریان است، جهان دستفروشان- آنها نه مغازهای دارند و نه ویترینی ثابت. کل داراییشان بر روی یک میز تاشو، یک گاری دستی، یا حتی یک پتو خلاصه شده است.
روی این صحنه موقت، دهها بطری پلاستیکی و شیشهای با برچسبهایی که تلاش ناشیانهای برای شبیهسازی لوگوهای شناختهشدهای دارند، به صف شدهاند. بویی تند و شیرین که از ترکیب اسانسهای ارزانقیمت و الکل متصاعد میشود، فضای اطراف را پر کرده و با عطرهای اصیل و پرهزینه مغازههای مجاور در تضاد است.
دستفروشان، مردان و زنانیاند از نسلهای مختلف؛ از جوانان دانشجو که به امید کسب درآمدی اندک این کار را پیش گرفتهاند تا مردان میانسالی با چین و چروکهای عمیق که که بار مسئولیت خانواده را بر دوش میکشند.
آنها با چشمانی تیزبین، جمعیت را زیر نظر دارند، مهارت اصلیشان نه در شناخت عطر، که در هنر متقاعد کردن است. کافیست نگاهی کنی تا صدایی از پشت بساط بلند شود:
«خانم! عطر اورجینال میخواید؟ اصل فرانسه، با یکدهم قیمت!»
درب بطری باز میشود و پیش از آنکه پاسخی بدهی، بوی تند الکل و اسانس مشامت را پر میکند. فروشنده با اطمینانی ساختگی ادامه میدهد: «ببینید، ماندگاریش عالیه! اصلِ اصله!». قیمتها بسیار منعطف است؛ از ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان.
مشتریان، در جستجوی هویتِ لوکسِ مقرونبهصرفه
مشتریان این بازار متنوع اند. گروهی را نوجوانان و جوانان تشکیل میدهند که اشتیاقی سیریناپذیر برای داشتن نمادهای سبک زندگی لوکس دارند، اما توان مالی خرید عطرهای اصلی را ندارند. برای آنها، این بطریهای تقلیدی، بلیتی ارزانقیمت به دنیای مد و تجمل است. گروه دیگر را گردشگران داخلی تشکیل میدهند که برای خرید یک سوغاتی ارزان جذب می شوند .
با اینکه همه میدانند این عطرها اصل نیست اما بساطکردهها، دلایل دیگری برای ارزانفروشیشان عنوان میکنند: «اصل بدون جعبه»، «تاریخ گذشته»، «آنباکسشده»، «تستر»، «صدمهدیده»، «هایکپی درجه یک» و «استوک اروپا و آمریکا».
کمی آنطرف تر دستفروش دیگری بساط پهن کرده ، تعداد زیادی از عطر و ادکلنهای خارجی روی هم چیده شدهاند. ظاهر شیشههای عطر، عجیب و غریب است؛ لبپر یا دارای خط و خشهای زیاد. این فروشنده با صراحت درباره شکل شیشهها میگوید: «این عطرها در باربری آسیب دیدهاند. عطر ها قاچاق وارد شده اند. برای راحتی کار و واردات بیشتر، جعبههایشان قبل از ورود به کشور دور انداخته میشوند. اما نگران نباشید، کاملا اورجینال است.»
او عطرهای معروفش را که با توجه به گرانی دلار در مغازهها دو – سه میلیون تومان فروخته میشود، ۵۰۰، ۶۰۰ هزار تومان میفروشد و درباره این ارزانفروشی میگوید: «اینها هایکپی هستند. البته درجه ۲ باکیفیت هم دارم که ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان هستند.»
اما درباره عطرهای بدون جعبه و ارزان که در شهر به فروش میرسد، مدیر یکی از فروشگاههای لوازم بهداشتی و آرایشی میگوید: «به جز دو – سه مورد تمام عطرهای دنیا حتی برای تسترهایشان هم جعبه دارند. عطر بدون جعبه یا تقلبی است یا دوباره پرشده و نباید خرید. این عطرها با اسانسهای تقلبی و آب پر میشوند.»
به گفته این فعال حوزه عطر، سود فروش این عطرها گاهی ۲۰۰، ۳۰۰درصد است: «یک عطر فرانسوی تقریبا حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار قیمت دارد و چطور میشود آن را ۵۰۰ هزار تومان فروخت. قطعا این عطر قلابی است. خریداران اگر دقت کنند، در بیشتر موارد، شیشه این عطرها خراشیدگی حتی به صورت جزئی دارد.»
او البته به نکته دیگری هم درباره پرکردن دوباره شیشههای عطر اشاره میکند: «این کار فقط مختص ایران نیست و در سراسر دنیا انجام میشود. مثلا در امارات، عطرها را دوباره پر و با نام استوک به ایران قاچاق میکنند. این شیشهها را با شبیهترین اسانس شیمیایی پر میکنند که ماندگاری دارند و مشتری متوجه فیکبودنشان نمیشود.»
با وجود افزایش قیمت عطر ، بازار بساطیهای عطرهای تقلبی هم داغ شد و عطربازها، راهشان را از فروشگاههای عطرفروشی معتبر و معروف، به پیادهراههای کنار مراکز خرید بزرگ کج کردند تا هم پول کمتری بدهند و هم خوشبو شوند.
اما پشت این بوی خوش، خطری پنهان است. کارشناسان حوزه بهداشت هشدار میدهند که اغلب این عطرها با روغنها و ترکیبات غیراستاندارد ساخته شده و موجب حساسیتهای پوستی و تنفسی میشوند. برخی از این محصولات در کارگاههای زیرزمینی پر میشوند و حتی برچسب برندهای معروف را تقلید میکنند.
واردات تمام برندهای عطر آزاد شد
در سوی دیگر ماجرا، بازار رسمی واردات عطر نیز دستخوش تغییر شده است. به طوری که به گفتهی موسی احمدزاده، نایب رئیس انجمن واردکنندگان فرآوردههای بهداشتی و عطریات ایران، واردات عطر و ادکلن از سر گرفته شده و از این پس، ورود محصول کامل برندها و همچنین واردات بالک (فلهای) برای بستهبندی داخلی آزاد اعلام شده است.
او در این باره توضیح میدهد: واردات محصولات آرایشی و بهداشتی به یکباره و ناگهانی از سال ۹۷ با نظر غیرکارشناسی و بدون مشورت با بخش خصوصی ممنوع شد، همان زمان هشدار دادیم که واردات را به یکباره ممنوع نکنید، چرا که با این کار به قاچاقچیان فرصت میدهید و هم سلامت جامعه و هم امنیت اقتصادی را به خطر میاندازید.
به گفته احمدزاده، در نتیجه این مصوبه غیرکارشناسی و ممنوعیت واردات، همکاران مجبور شدند ۸ هزار نفر از پرسنل خود را تعدیل کنند و ۲۰۰ شرکت بیکار شدند.
به گفته این کارشناس «ممنوعیت واردات موجب افزایش قاچاق و رشد بازار محصولات تقلبی شد. حالا با آزادسازی واردات، هم اشتغال داخلی در بستهبندی ایجاد میشود و هم از گسترش کالای قاچاق جلوگیری خواهد شد.»
با این حال، در میان عطرهای خوشرنگ و بطریهای درخشان بازار، هنوز مرز میان اصل و تقلبی بهروشنی مشخص نیست. در هوای پاییزی میدان قدس، عطرها میپیچند و هرکدام داستانی متفاوت از اقتصاد، نیاز، فریب و رؤیای لوکسشدن روایت میکنند.»
انتهای پیام
