گزارشی از جنازه منسوب به رضا شاه در شهرری
فاطمه علی‌اصغر در گزارشی درباره‌ی مومیایی منسوب به رضا شاه روزاروز گزارش داد: آخرین مشاهدات و شنیده‌های روزآروز از کشف جنازه مومیایی‌شده در حرم حضرت عبدالعظیم: جسد داخل محفظه‌ای بتنی بوده، و همراه آن وسایلی چون شمشیر هم کشف شده است.
یکی از مسوولان روابط عمومی آستان حضرت عبدالعظیم صبح دوشنبه به روزاروز گفته بود دیروز این‌جا اتفاقاتی افتاده ولی از کم‌وکیف آن اطلاعی ندارند. اما عصرگاهان، آجرلو، مدیر این روابط عمومی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته که جسدی پیدا شده اما مومیایی نبوده است. آقای آجرلو گفته جسد پیدا شده را «طبق قواعد اسلامی» دوباره دفن کرده‌اند.
حسن خلیل‌آبادی، رئیس کمیسیون میراث فرهنگی و گردشگری شورای شهر تهران، اصل ماجرا را تائید کرده و گفته که مسوولان آستان این جنازه را دوباره در محل کشف دفن کرده‌اند تا کارشناسان سازمان میراث فرهنگی درباره سرنوشت آن نظر دهند. آقای خلیل‌آبادی گفته «احتمالا» جسد پیدا شده، جسد رضا شاه است.
برای تحقیق بیشتر به محل رفتیم. شاهدان به ما گفتند این محفظه ساعت ۵ عصر دیروز، یکشنبه، هنگام کار کارگران در «باغ توتی» آستانه حضرت عبدالعظیم پیدا شده. همان زمان، با نیروی انتظامی تماس گرفته می‌شود.
کارگران در بخش غربی حرم حضرت عبدالعظیم در پروژه توسعه حرم مشغول کار و حفاری بوده‌اند.
پس‌از حضور پلیس، مسوولانی از سازمان‌ها و نهادهای مرتبط در محل کشف حاضر می‌شوند. شاهدان محلی به ما گفتند که جنازه از آستان خارج شده. در حالی که خلیل‌آبادی و آجرلو تاکید دارند جسد دوباره دفن شده است.
آن‌طور که ما دیدیم، عملیات عمرانی و حفاری متوقف شده. تنها چند کارگر محوطه را پاک‌سازی می‌کردند. دور محل حفاری، پرده‌هایی از جنس گونی و نیز یک دیواره فلزی نازک کشیده شده.
مدیر میراث فرهنگی شهرری، از کل ماجرا بی‌خبر است. وقتی ایسنا از او پرسید آیا برای حفاری در این منطقه از شما استعلام شده یا نه، گفت احتمالا از مدیران و مراجع بالاتری برای این اتفاقات استعلام شده.
شنیده‌های ما هم حاکی است دیشب عالی‌ترین مسوولان میراث فرهنگی در محل کشف جنازه حاضر شده بودند و از نزدیک شاهد وقایع بودند. اما مسوولان میراث‌فرهنگی فعلا تصمیمی ندارند در این زمینه اظهار نظری بکنند.
چرا ممکن است جسد پیدا شده، جسد رضا شاه باشد؟
۱. محل کشف جسد به مقبره رضا شاه نزدیک است
بخش غربی آستان، همان جایی است که مقبره رضا شاه قرار داشته و پس از تخریب به‌دستور صادق خلخالی، حاکم شرع اوایل انقلاب در اردیبهشت ماه ۱۳۵۹، در محل آن یک حوزه علمیه بنا شد.
اما گویا اخیرا مسوولان آستان در چارچوب طرح توسعه، تصمیم گرفته بودند، در محل جنجالی امروز، سرویس‌های بهداشتی عمومی چندطبقه بسازند.
کارگران بدین‌منظور، زمین را تا عمق هشت‌متری حفر کردند و در این عمق بود که به محفظه‌ای بتنی رسیدند. یکی از شاهدان به ما گفت: «شکافتن این محفظه به‌سختی انجام شد… هنگام حفر آن برخی بناها و ساختمان‌های آستان می‌لرزید اما بالاخره کارگران موفق شدند و ما بعدا فهمیدیم که این محفظه بتنی همان محل جنازه رضا شاه بوده است».
۲. جسد رضا شاه در محفظه بتنی قرار داشته
یکی از کارمندان اسبق تولیت آستان حضرت عبدالعظیم که در روز خاک‌سپاری رضاشاه حضور داشته به ما گفت: «برای دفن رضاشاه، جسد او را داخل محفظه‌ای بتنی گذاشته بودند. اما با اعتراض روحانیان مبنی براین‌که این روش با شرع مطابقت ندارد، رفتند و خاک آوردند و کف محفظه بتنی ریختند. سپس در عمق بسیار زیاد و به فاصله‌ای اندکی از هشت‌ضلعی مقبره به خاک سپردند».
سابقه تاریخی: یک جسد جنجالی
کشف این جسد مومیایی‌شده تقریبا ۸۰ سال بعد از تاج‌گذاری رضاشاه در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ در تالار سلام کاخ گلستان روی می‌دهد.
رضاشاه در سال ۱۳۲۴ در تبعید در ژوهانسبورگ از دنیا رفت. جنازه مومیایی‌شده او چهارسال بعد، به ایران آورده و در مقبره بزرگی در شهرری دفن شد.
انتقال جسد همان زمان با انتقاد نیروهای سیاسی روبرو بود. محمد مصدق و سایر چهره‌های ارشد جبهه‌ملی قصد داشتند علیه برگزاری مراسم رسمی برای تشییع او، در مجلس نطق کنند که با پادرمیانی حسین مکی منصرف می‌شوند.
جنجال بعدی زمانی رخ داد که صادق خلخالی، حاکم شرع وقت، در اردیبهشت ۱۳۵۹ جلودار تخریب مقبره رضاشاه شد. اما در حین تخریب، جنازه رضاشاه پیدا نشد و این طور شایع شد که محمدرضا، جنازه پدرش را مخفیانه در هنگام خروج از ایران با خود برده است.
اما فرح دیبا، در یک مستند تلویزیونی در شبکه «من‌وتو»، این شایعه را که جنازه رضاشاه حین انقلاب از ایران خارج شده، تکذیب کرد.
انتهای پیام
