ترکیه در سوریه وعراق به دنبال چیست؟

به گزارش ایرنا، منابع امنیتی ترکیه چهارشنبه هشتم فرودین اعلام کردند نیرو‌های مسلح ترکیه ساخت پایگاه نظامی در ارتفاعات بالکایا نزدیک مرز‌های عراق را آغاز کردند.

منابع امنیتی ترکیه هدف ارتش از ساخت این پایگاه را جلوگیری از ورود تروریست‌ها از طریق مرز‌های عراق به خاک ترکیه و تضمین امنیت مرز‌های این کشور اعلام کردند. این پایگاه نظامی در ارتفاع دو هزار و 400 متری از سطح دریا و در منطقه شمدینلی در استان حکاری در جنوب شرق ترکیه ساخته می‌شود. این خبر در حالی منتشر شد که پنجم فروردین ماه جاری «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه در جریان سخنرانی در ششمین کنگره استانی حزب «عدالت و توسعه» در شهر «ترابوزون» ترکیه گفت پیش از این اعلام کرده بودیم که برای کنترل تروریست ها در قندیل و سنجار هم اگر اقدامی صورت نگیرد، وارد عمل خواهیم شد.

وی با بیان این جمله که دولت اشغالگر نیستیم، افزود: مبارزه ما با تروریست ها در داخل و خارج از کشور ادامه خواهد داشت و این مساله تنها محدود به عفرین نیست.

ارتش ترکیه از روز 20 ژانویه(30 دی ماه 1396) با تجاوز آشکار به خاک سوریه و با همراهی نیروهای موسوم به ارتش آزاد سوریه، عملیاتی به نام «شاخه زیتون» در منطقه عفرین در شمال سوریه آغاز کرده است. پس از 58 روز درگیری نیروهای ارتش ترکیه با همراهی عناصر شبه نظامی ارتش به اصطلاح آزاد سوریه، شهر عفرین در شمال سوریه را اشغال کردند.

در ادامه، به مهمترین محورهای تحلیلی در برخی رسانه های عربی درباره دخالت نظامی ترکیه در سوریه و عراق نگاهی خواهیم داشت.

** طمع ترکیه در خاک عراق و سوریه

تارنماهای «العین» امارات، «کتابات» عراق و روزنامه «المصراوی» با اشاره به تهدیدهای اردوغان برای حمله به عراق، بلندپروازی ترکیه برای ورود به خاک سوریه و عراق را مورد توجه قرار دادند.

به نوشته تارنمای العین امارات، اردوغان این هفته تهدید کرد که با هدف مبارزه با حزب کارگران کردستان به شهر سنجار حمله خواهد کرد. سنجار در استان نینوا واقع شده و در غرب شهر تلعفر در نزدیکی مرزهای سوریه واقع شده است. سنجار پس از حضور نیروهای حزب کارگران کردستان در سال 2015 به حلقه ارتباط مناطق کردنشین در شمال سوریه و مناطق حضور حزب کارگران در عراق تبدیل شده است.

سنجار برای ترکیه دارای اهمیت بالایی است. این شهر به موصل هم نزدیک است. آنکارا به شهر موصل با چشم طمع نگاه می کند و پس از اینکه در سال 1923 میلادی در نتیجه توافق «لوزان» میان آنکارا و کشورهای اروپایی این شهر از کنترل ترکیه خارج شد اکنون این کشور بار دیگر تلاش می کند موصل را به کنترل خود در آورد.

اردوغان به طور آشکار از تمایل خود برای لغو توافق لوزان سخن به میان می آورد. او در سال 2016 میلادی گفت کسانی وجود دارند که می خواهند ما را خرسند سازند که معاهده لوزان پیروزی برای ترکیه و ترک ها است.

او همچین گفت موصل و کرکوک از آن ما بود. همچنین ترکیه می خواهد به بهانه مبارزه با تروریسم در شمال عراق پایگاه نظامی داشته باشد.

به نوشته تارنمای کتابات، اردوغان پس از پایان عملیات شاخه زیتون در عفرین سوریه و به کنترل در آوردن این شهر از آغاز عملیات در سنجار خبر داد و گفت: نبرد در منبج و ادلب سوریه هم ادامه خواهد داشت. اکنون همه توجه ها به شهر سنجار عراق دوخته شده است. حزب کارگران و شبه نظامیان ایزدی وابسته به این حزب در شهر سنجار هم حضور و در این شهر پایگاه نظامی راهبردی را در اختیار دارند. به همین دلیل اردوغان پس از پایان نبرد عفرین این منطقه را هدف نظامی خود قرار داده است.

برخی ناظران معتقدند راهبرد نظامی ترکیه به کنترل در آوردن شهرهای سوریه و عراق برای توسعه دامنه نفوذ خود و احیای امپراتوری عثمانی است.

به نوشته روزنامه المصراوی، رسانه های ترکیه اعلام کردند آنکارا برای ایجاد پایگاه نظامی در شمال عراق برنامه ریزی می کند. این خبر پس از اظهارات رجب طیب اردوغان که در آن گفته بود امنیت ترکیه اقتضاء می کند این کشور بخش هایی از عراق و سوریه را زیر کنترل داشته باشد در رسانه های منتشر شد.

رسانه های ترکیه اعلام کردند ارتش این کشور برای برپایی پایگاه نظامی موقت در منطقه هاکورک برنامه ریزی می کند. این منطقه کوهستانی در مرزهای ترکیه در بردارنده پایگاه های حزب کارگران کردستان است که آنکارا آنها را گروه تروریستی به شمار می آورد. ناظران با توجه به سابقه ترکیه نگرانند که حضور نظامی ترکیه در عراق ادامه داشته باشد. دامنه تنش های طی روزهای اخیر میان بغداد و آنکارا افزایش یافته است.

«ابراهیم الجعفری» وزیر امور خارجه عراق به «احمد یلماز» معاون وزیرامور خارجه ترکیه گفت: بغداد با حمله نظامی ترکیه مخالف است. او اشاره کرد ترکیه به بهانه مبارزه با تروریسم برای گسترش نیروهای خود در عراق تلاش می کند. ترکیه در اردوگاه بعشیقه عراق در 25 کیلومتری موصل نیز حضور نظامی دارد و حضور خود را به بهانه مبارزه با داعش توجیه کرده است این در حالی است که دولت عراق بارها از ترکیه خواسته است نیروهای خود را از این کشور خارج سازد.
برخی ناظران معتقدند ترکیه از اختلاف روسیه و آمریکا درباره سوریه استفاده کرده است و در عراق و سوریه دخالت نظامی می کند.

** هدف ترکیه از دخالت نظامی در عفرین

نشریه «صوت الامة» مصر و روزنامه «مصراوی» هدف های ترکیه از عملیات شاخه زیتون در عفرین را بررسی کردند.

به نوشته نشریه صوت الامة، «طارق فهمی» استاد علوم سیاسی دانشگاه قاهره دخالت نظامی ترکیه در سوریه و عراق را در چارچوب بلندپروازی این کشور در شمال عراق و سوریه به شمار آورد. هدف ترکیه از این اقدام رویارویی با کردها و نقش آفرینی در سامان دهی به اوضاع سوریه و برپایی منطقه امن در طول مرزهای عراق و سوریه است.

به نوشته مصراوی، ترکیه از عملیات شاخه زیتون در عفرین برای رسیدن به چندین هدف تلاش می کرد که به طور خلاصه می توان گفت این کشور چهارهدف اساسی را دنبال می کرد. نخست اینکه ترکیه تلاش کرد تا مانع حضور کردهای سوریه در نوار مرزی سوریه و ترکیه و برپایی منطقه خودمختار در این منطقه شود. ترکیه می داند که طرح فدرال کردی بدون الحاق عفرین به آن کامل نخواهد کرد. دستکم می توان با کنترل این منطقه کردها را محاصره اقتصاد کرد و آنان را به راحتی از نظر سیاسی تسلیم کرد.

از این رو، مشخص کردن سرنوشت عفرین در اولویت امنیت ملی ترکیه است. دوم اینکه با به کنترل در آوردن عفرین درها را بر روی نیروهای ترکیه برای پیشروی در منطقه منبج و بازپسگیری آن از کردها باز می شود. سوم اینکه ترکیه خواسته است حضور خود را در میدان های تقویت کند و موازنه را تغییر دهد. این موضوع سبب تقویت نفوذ ترکیه در داخل سوریه می شود و می تواند در فرایند سیاسی آینده نقشه برجسته ای را بازی کند. چهارم اینکه ترکیه تمایل دارد مناطق مرزی با سوریه را دوباره سامان دهی کند. این اقدام پس از آن صورت می گیرد که ترکیه خواهان سقوط نظام سوریه بود و اکنون می تواند با این اقدام از تمرکز بر روی سقوط نظام بر مشخص کردن مرزها منتقل شود.

انتهای پیام