آیا تلویزیون پس از پخش فینال جام‌جهانی سانسور را کم می‌کند؟
ایران نوشت: آخرین روز از پخش تلویزیونی مسابقات جام‌جهانی فوتبال با یک اتفاق خوب در تلویزیون همراه بود؛ اتفاقی که کارشناسان معتقدند اگر صداوسیما این رویه را ادامه دهد، می‌توان امید به ادامه‌اش داشت و دلخوش بود که بعد از این و در سیاق جدید، شعور تماشاچی ایرانی کمتر لطمه ببیند.
علاقه‌مندان به فوتبال که فینال جام جهانی میان فرانسه و کرواسی را به صورت مستقیم از شبکه سه سیما و برنامه تلویزیونی «2018» به تماشا نشسته بودند، در زمان اهدای جوایز تیم‌های قهرمان و نایب قهرمان شاهد تصاویری بودند که تا پیش از این هیچ‌گاه از تلویزیون پخش نشده بود. برای اولین بار بینندگان شبکه سه سیما در این لحظات دقیقاً همان چیزی را از جام جهانی دیدند که باقی مردم جهان تماشا می‌کردند.
بلافاصله بعد از پخش تصاویر اختتامیه که با حضور رؤسای جمهوری کشورهای روسیه، کرواسی و فرانسه و ابراز احساسات خانم کیتاروویچ برای بازیکنان همراه بود، عادل فردوسی‌پور، مجری برنامه «2018» از عملکرد صداوسیما و ناظران پخش به خاطر ممیزی نکردن تصاویر اهدای جوایز تشکر کرد و گفت: «دستشان درد نکنه، مردم خوب و کامل برنامه را دیدند، هیچ چیزی هم نمی‌شود، همه مردم قشنگ می‌نشینند پای تلویزیون مملکت‌شان نگاه می‌کنند، لذتش را می‌برند، از کنار مکرون و خانم کیتاروویچ هم رد می‌شوند و دیدیم که هیچ اتفاقی هم نیفتاد.»
چراغ سبز معاون سیما
شاید بسیاری ندانند که پخش کامل تصاویر اهدای جوایز تنها به خاطر تصمیم آقایان حبیبی و فارسیجانی دو ناظر حاضر در برنامه نبود، بلکه دلیل اصلی آن حضور یک مقام عالی رتبه صداوسیما در پشت صحنه برنامه «2018» بود. مرتضی میرباقری معاون سیما همزمان با پخش این برنامه به همراه مدیران معاونت و مدیر شبکه برای بازدید به پشت صحنه آمده بودند و دستور مستقیم میرباقری دلیلی شد تا تلویزیون برخلاف سنت دیرینه‌اش در ممیزی‌های خسته‌کننده و اعصاب خردکن، این بار برای بیننده‌هایش احترام قائل شود و رفتاری حرفه‌ای را دنبال کند. البته این اقدام، در کنار حمایت‌های مردمی، در فضای مجازی نیز بازتاب‌های بیرونی وسیعی پیدا کرد.
رفتار مادرانه! کیتاروویچ
علی مطهری نماینده تهران و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، در گفت گو با یک برنامه رادیویی، با اشاره به نمایش در آغوش کشیدن اعضای تیم ملی کرواسی توسط رئیس جمهوری کشورشان گفت: «ایشان با یک حس مادرانه این کار را انجام داد و این آغوش، جنسی نبود؛ البته پخش آن نباید انجام می‌شد.»
مطهری پیش از این نیز درباره پخش تصاویر مسابقات لیگ جهانی والیبال نیز اعتراض‌هایی کرده بود که با واکنش عزت‌الله ضرغامی رئیس وقت سازمان صداوسیما روبه‌رو شده بود. این نماینده مجلس که بشدت از ممیزی تصاویر مسابقات ورزشی حمایت می‌کند و به آن اعتقاد دارد، در مقابل ممیزی برخی تصاویر ایرانی رویکرد متفاوتی داشته است. برای نمونه زمانی که صداوسیما در اختتامیه جشنواره سی و دوم فیلم فجر تصویر بازیگران زن را به خاطر پوشش و نوع حجاب‌شان ممیزی کرد، مطهری از این رفتار بشدت انتقاد کرد و گفت: پخش مراسم از تلویزیون خوب بود ولی سانسورهایی که مدیران تلویزیون بر مراسم اعمال کردند، اصلاً جالب نبود و جای دفاع ندارد.
کیهان و پخش شنا و کشتی کچ زنان
روز گذشته، «کیهان» در ستون اخبار فرهنگی، در مطلبی با عنوان«وقتی یک مجری برای مسئولان شبکه سه تصمیم می‌گیرد» بشدت از پخش تصاویر اختتامیه انتقاد کرد و آن را ناشی از لابی فردوسی‌پور قلمداد کرد. این روزنامه با اینکه ویژه برنامه 2018، اقدام به ساختارشکنی کرده است، نوشت: «به نظر می‌آید اگر حضرات متولی رسانه ملی بخواهند تحت تأثیر برنامه‌سازان‌شان باشند، حتماً مسابقات شنا و کشتی کچ زنان امریکایی را نیز پخش خواهند کرد و حتماً جناب فردوسی‌پور توصیه می‌کند که با پخش این مسابقات همه پای تلویزیون مملکت‌شان می‌نشینند و لذت برده و هیچ اتفاقی هم نخواهد افتاد! بعد از آن هم می‌توانند فیلم‌های خارجی را بدون جرح و تعدیل و با تمامی صحنه‌های غیراخلاقی و مبتذل پخش کنند که حتماً با آن صحنه‌ها هم هیچ اتفاقی نخواهد افتاد!»
باید دید تصمیم چه کسی بوده!
آیا حرکتی که از شبکه سه آغاز شده می‌تواند ادامه پیدا کند و تلویزیون رابطه خود را با مخاطب از نو تعریف کند؟ امیر تاجیک، مدیر سابق شبکه مستند سیما، تغییر مدیریت در شبکه سه سیما را در چنین ساختارشکنی صریحی بی‌تأثیر نمی‌داند و می‌گوید: «باید دید این اقدام شبکه سه تصمیم مقطعی مدیر به ظاهر ارزشی‌اش بوده یا تصمیم رسانه ملی به‌عنوان یک کل در تغییر مرزهای ممیزی صورت گرفته؟ طبیعتاً تنها بازوی رسانه‌ای نظام جمهوری اسلامی نمی‌تواند و نباید تصویر نوشیدن مسکرات را چندبار نشان دهد، یا اجازه ندارد صحنه‌های رقص را روی آنتن ببرد، ممکن نیست تصویر در آغوش گرفتن ده‌ها مرد توسط یک خانم را نشان دهد.»
تاجیک با یادآوری سختگیری‌های گذشته سازمان می‌گوید:«در سال 1394 فقط برای نشان دادن تصویر بانویی که در یک سریال خارجی شلوار لی پایش بود، تا بالاترین مدیران سازمان موظف به پاسخگویی به نهادهای نظارتی شدند. حال چه شده که در آغوش گرفتن و بوسیدن امری علی‌السویه نشان داده می‌شود؟»
او تأکید می‌کند: «امکان ندارد در بازی‌های اینچنینی که سال‌هاست در شبکه سه و رسانه ملی با تأخیر اندکی پخش می‌شود، کارگردانی بتواند تصویری را سهواً روی آنتن ببرد.»
فشار نیاورند، ادامه پیدا می‌کند
قاعدتاً تصمیمی که برای پخش تصاویر کامل مراسم اهدای جوایز جام جهانی اتخاذ شد، بدون ارزیابی بازخوردها نبوده و مدیری که این دستور را داده است، می‌دانسته دارد چه کار می‌کند. اما اینکه این روش می‌تواند ادامه پیدا کند، موضوعی است که یکی از ارزیابان ارشد صداوسیما در گفت‌و‌گو با به آن پرداخته است. این ارزیاب- که نخواست نامش فاش شود- می‌گوید: «بعضاً مردم فکر می‌کنند همه تصمیم‌های صداوسیما برای پخش یا عدم پخش تصاویر مربوط به تصمیم‌های داخل سازمان است در حالی که سازمان باید برای هر تصمیمی پاسخگوی نهادهای بیرونی باشد که به صداوسیما فشار وارد می‌کنند. کسانی که قدرت اعمال نفوذ در صداوسیما را دارند در برابر تصمیم‌های صداوسیما واکنش نشان می‌دهند.» این دکترای مدیریت رسانه، درباره سیاستی که منجر به پخش کامل مراسم اهدای جوایز جام جهانی شد، تأکید می‌کند: «تلویزیون تصمیم گرفته برخی تصاویری را که مردم در جاهای دیگر غیر از تلویزیون هم می‌توانند ببینند، پخش کند که البته کار خیلی خوبی است. تلویزیون با این کار مخاطب خود را حفظ می‌کند و مردم ترجیح می‌دهند از تلویزیون وطنی استفاده کنند.»
ارزیاب شبکه‌های تلویزیونی در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان امید داشت این روند ادامه پیدا کند، می‌گوید: «بله، قطعاً این روش خیلی خوبی است، به شرط آنکه مدیران در برابر فشارهای بیرونی مقاومت کنند و البته کار هم به توبیخ مدیران نکشد.»
او در انتها می‌گوید: «تصمیم برای پخش کامل مراسم، اتفاق خوبی در حوزه مدیریت تلویزیون بود، طیف‌های مختلف مردم از این کار ابراز رضایت دارند و می‌شود امیدوار بود که روند آن ادامه پیدا کند.»
به نظر می‌رسد چنانچه صداوسیما در میان دوراهی احترام افکار عمومی یا تسلیم شدن در برابر فشارهای بیرونی بخواهد اولی را انتخاب کند، از روند ریزش مخاطبان تلویزیون جلوگیری کرده و از میزان بالای نارضایتی مردم از ممیزی‌های بی‌مورد صداوسیما نیز خواهد کاست.
انتهای پیام
