واکنش سینماگران و سیاسیون به شفاف‌سازی سازمان سینمایی
خبرآنلاین نوشت: فعالان و کارشناسان عرصه فرهنگ و هنر، با استقبال از اعلام و انتشار بودجه سال ۹۸ سازمان سینمایی این اقدام را گامی مهم برای اعتمادسازی میان مدیران، هنرمندان و مردم دانستند که می‌تواند با شفاف‌سازی، راه را بر فساد و ورود پول‌های مشکوک به سینما ببندد.
چند روز پیش، جدول کلی برنامه و بودجه سال ۹۸ سازمان امور سینمایی و سمعی بصری و مؤسسات مرتبط بر اساس مدل بودجه‌ریزی عملیاتی اعلام شد. این جدول، بودجه سال ۹۸ برای مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، بنیاد سینمایی فارابی، موسسه سینما شهر، انجمن سینمای جوانان، خانه سینما و … را در برمی‌گیرد. این نوع اعلام بودجه برای اولین بار است که به این صورت شفاف‌سازی می‌شود.
شفاف سازی مالی سازمان سینمایی می تواند نقش موثری و مهمی بر فعالیت سینماگران داشته باشد و همچنین هر گونه شائبه یا اختلاف را میان اهالی حوزه سینما از بین می‌برد و شاید به همین جهت است که نخستین واکنش‌ها را به این اتفاق فعالان حوزه سینما داشتند که در گفت‌وگوها یا با انتشار پست‌هایی در صفحات خود در فضای مجازی این اقدام را زمینه‌ساز رشد و توسعه سینمای ایران دانستند و از آن استقبال کردند.
از جمله سیروس الوند، کارگردان سینما، این اقدام را عاملی برای از بین رفتن شبهات دانست و تاکید کرد شفافیت‌سازی، هر گونه شائبه را از سینمای ایران دور خواهد کرد. او همچنین گفت: «مهم‌ترین خاصیت شفاف‌سازی جلب اعتماد سینماگران است و مدیران سینمایی باید همه سینماگران را به یک چشم ببینند.»
حسین فرحبخش، دیگر کارگردان و تهیه‌کننده باسابقه سینما هم با تمجید از این اتفاق تاکید کرد: «به جز امور امنیتی و دفاعی کشور که لزوم محرمانه دارند، مردم باید از سایر مسائل اجرایی آگاه شوند و سینما و بودجه دولتی آن هم مسئله سری و طبقه‌بندی نیست و از این جهت کار مدیران سینمایی را قابل تقدیر می‌دانم.»
در این بین، حسن برزیده، کارگردان سینمای ایران نظرش را این‌گونه بیان کرد: «با شفاف‌سازی، مسئولین و مدیران امتیاز بزرگی به دست می‌آورند و آن همراهی مردم با آنهاست که موجب می‌شود اعتماد مردم به آنها بیشتر شود. اگر شفاف‌سازی سال‌ها پیش در کشور ما و به ویژه در سینما اتفاق می‌افتاد، قطعاً بی‌اعتمادی و شایعات بین سینماگران و مسئولین سینما به وجود نمی‌آمد.»
احمد طالبی‌نژاد، منتقد سینما هم درباره اعلام بودجه سازمان و زیرمجموعه آن، گفت: «شفاف سازی هزینه‌ها و مخصوصا هزینه‌های جشنواره ملی و جهانی از سال گذشته آغاز شده است که کار مهم و مناسبی است زیرا بسیاری از شایعات را از بین می‌برد.»
سیدمحمود رضوی، یکی دیگر از تهیه کنندگان سینمای کشورمان، در توییتی، شفافیت را نشانه شجاعت دانست و این اقدام سازمان سینمایی را ستود.
اما استقبال از اعلام و انتشار بودجه سال ۱۳۹۸ سازمان سینمایی، تنها مورد استقبال اهالی هنر قرار نگرفت و نگاه نمایندگان مجلس را هم جلب کرد.
در همین ارتباط، فاطمه ذوالقدر، نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با استقبال از اعلام جزییات بودجه سال۱۳۹۸ سازمان سینمایی، و تاکید بر این که این نوع شفاف‌سازی مطلوب و مورد تایید مجلس است به خبرآنلاین گفت: «این گونه شفاف‌سازی‌ها در اعلام بودجه‌های تخصیص یافته در موضوعات فرهنگی بسیار مطلوب ارزیابی می‌شود و اگر این اطلاعات به صورت کانالیزه و در سامانه‌ای مشخص در اختیار مخاطبان و علاقه‌مندان حوزه سینما و حتی عموم مردم قرار گیرد باعث رفع ابهامات و شبهات خواهد شد.»
طیبه سیاوشی، دیگر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم در این‌باره گفت: «اطلاع‌رسانی درباره بودجه سازمان سینمایی و زیرمجموعه‌های آن حرکت بسیار مثبتی است و سازمان سینمایی درواقع به وعده‌ای که داده بود عمل کرد. این روند در جهت شفاف‌سازی که طی ماه‌های اخیر پیش گرفته و بر روی آن تاکید شده است، بسیار تاثیرگذار خواهد بود.»
او ادامه داد: «در ماه‌های گذشته مخصوصا در جشنواره جهانی فیلم فجر در مورد اسپانسرها بحث‌های زیادی شد که مخالفان و موافقان زیادی به همراه داشت و آقای حسین انتظامی اعلام کردند که ظرف مدت ۴۵ روز باید هزینه‌های ریز جشنواره اعلام شود. همه این شفاف‌سازی‌ها به سوالات پیش آمده درباره ورود پول‌های مشکوک به سینما و اسپانسرها را پاسخ می‌دهد.»
این نماینده مجلس با بیان اینکه گزارش عملکرد هر دستگاهی مهم است، یادآور شد: «در مجموع اعلام بودجه هر ساله کار درستی است زیرا گزارش‌ها ارزیابی می‌شوند اما این را هم باید درنظر داشته باشیم که برخی زیرمجموعه‌ها به خاطر کم بودن بودجه‌شان یک راه فراری پیدا می‌کنند و باید دید درباره آنها چه تصمیمی گرفته می‌شود.»
شفاف‌سازی در اعلام بودجه سازمان سینمایی، مورد توجه سیدمحمد بهشتی، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری و از مدیران اسبق سینمای ایران هم قرار گرفته است. او از اعلام ریز بودجه سازمان سینمایی در سال ۹۸ استقبال کرد و گفت: «شفاف سازی بودجه سازمان سینمایی راهکاری مثبت برای جلوگیری از فساد است. شفاف سازی و علنی کردن اطلاعات همیشه راهکاری مثبت بوده که از فساد جلوگیری می‌کرده است و به جلب اعتماد افکار عمومی کمک می‌کند. اعلام بودجه سازمان سینمایی اتفاق مثبتی است که می‌تواند باعث فرهنگ‌سازی و تسری یافتن آن به سایر نهادها نیز بشود.»
همچنین سیدغلامرضا موسوی، عضو هیات رئیسه شورای‌عالی تهیه‌کنندگان با استقبال از اقدام جدید معاونت سینمایی در اعلام بودجه‌های اختصاص یافته به زیر مجموعه‌های سازمان سینمایی، اظهار امیدواری کرد که ماموریت‌های این مراکز جهت دریافت بودجه نیز اعلام شود. او ضمن آن‌که شفافیت مالی را لازمه عملکرد نهادهای دولتی عنوان کرد، گفت: «شفافیت در عملکرد مالی سازمان سینمایی می‌تواند به اهالی سینما، علاقمندان سینمای ایران و ناظرین کمک کند تا به راحتی از طریق شفاف‌سازی صورت گرفته، فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی مسئولان سینمایی را رصد کنند. فکر می‌کردم اگر این شفاف سازی در کل نظام اتفاق بیفتد، آیا با جلوگیری از غارت اموال عمومی در سطح کلان و اجرای ماموریت‌ها روبرو نخواهیم بود؟»
او تاکید کرد: «تاکنون تخصیص بودجه‌ها به پروژه‌ها با نام افراد مشخص می‌شد، اکنون با اقدام جدید سازمان سینمایی، می‌توان عملکرد مسئولان سینمایی را به دقت رصد کرد.»
جهانگیر کوثری، مجری و تهیه‌کننده سینما هم، اعلام بودجه سازمان سینمایی را گام اول برای اثبات شفاف سازی در سینما کشور دانست و با تاکید بر اینکه چنین حرکت‌هایی اگر ادامه دار باشد در نهایت به سود فرهنگ، جامعه و دولت خواهد بود، گفت: «سال‌ها کار در مطبوعات توسط مدیری که مقوله فرهنگ را در تمام زمینه‌ها خوب می‌فهمد و احاطه کامل بر موضوعات فرهنگی دارد باعث شده تا حسین انتظامی با درک درست از موقعیت اقتصادی کشور در این شرایط بحرانی، بودجه سینمایی سال ۹۸ را صادقانه و درست در اختیار مردم و کلیت سینما ایران قرار دهد.»
او ادامه داد: «شفاف سازی این خاصیت را نیز داراست که جناح‌های سیاسی در آن نفوذ نخواهند کرد و روابط، کمتر در آن نقش خواهد داشت.»
سیدضیاء هاشمی، دیگر تهیه کننده سینما با بیان اینکه شفاف‌سازی یکی از رویکردهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که باید در همه وجوه صورت گیرد، گفت: «این کار در قالب یک تکلیف باید در تمام وجوه وزارتخانه دنبال شود. این رویکرد توسط حسین انتظامی در کسوت ریاست سازمان سینمایی در حوزه میزان حمایت‌ها آغاز شده است اما شفاف‌سازی جنبه رویکردی دارد بنابراین در همه امور اعم از نحوه حمایت‌ها، اختصاص بودجه برای زیرساخت ها و… به عنوان یک تکلیف و رفتار سازمانی بهتر است دنبال شود.»
او افزود: «شفافیت در حوزه زیرساخت‌ها بسیار اهمیت دارد، زیرا در برخی موارد دیده شده که هزینه‌های گزاف در این حوزه صورت گرفته اما نتیجه مطلوب حاصل نشده است. با شفافیت‌سازی جلوی کارهای زاید و کم اهمیت و بی‌توجهی‌هایی که بعضا دیده می‌شود، گرفته خواهد شد.»
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیات رئیسه مجلس درباره ضرورت اعلام بودجه هر دستگاه و سازمان برای شفاف سازی مالیاتی و با اشاره به کشف استعدادها با تخصیص اعتبار استانی سازمان سینمایی گفت: «یکی از آسیب‌های هر ساله بودجه این است که اغلب همه آن محقق نمی‌شود و یا غیر از مسیری که قانون‌گذار برای آن مشخص کرده است، هزینه می‌شود به همین خاطر وقتی سالانه دیوان محاسبات و یا دستگاه‌های نظارتی تفریغ بودجه را گزارش می‌دهند می‌بینیم که بین عملکرد و احکام بودجه تفاوت و در بسیاری از پرونده‌ها که در دیوان محاسبات تشکیل می‌شود متاسفانه در برخی موارد مدیران محکوم می‌شوند که ناشی از همین عدم رعایت اصول و ضوابط بودجه و هزینه کرد آن و عدم شفافیت و انضباط مالی در امور اداری است.»
او ادامه داد: «چیزی که ما این روزها کمتر در نظام اداری در بررسی‌های سازمانی‌مان در سطح استان و شهرستان داریم این است که فاصله بین مدیران و جامعه هدف که مردم هستند، زیاد شده و اعتمادها کم است و این انضباط و شفاف سازی می‌تواند اعتماد را افزایش دهد و موجب نزدیکی مردم و مدیران شود و از ظرفیتی که به وجود می‌آید، هنر، سینما و ذی نفعان استفاده می‌کنند.»
حسین کنعانی‌مقدم، عضو شورای مرکزی خانه احزاب هم به شفاف‌سازی بودجه سازمان سینمایی واکنش نشان داد و تاکید کرد: «نزدیک به ۲۵ تا ۳۰ درصد اقتصاد کشور ما اقتصاد پنهان و غیررسمی است. متاسفانه همین باعث شده است که تراز اقتصاد ملی ما همیشه دارای ابهاماتی باشد. یعنی به جز بودجه‌ای که در مجلس مصوب می‌شود و معمولا هم به همان بخش از بودجه توجه می‌شود، آن ۳۰ درصد، اقتصادی پنهانی هستند که عملا دیده نمی‌شود و شفاف نیستند.»
او افزود: «اینکه مردم بدانند سازمان سینمایی یا فلان سازمان فرهنگی چه میزان بودجه گرفته، کجاها آنها را هزینه و خرج کرده و این میزان بودجه چه تاثیری در فرهنگ و حل مشکلات فرهنگی کشور داشته، نکات بسیار مهمی هستند که نشان می‌دهند بودجه فرهنگی در کشور ما چه میزان تاثیر مثبت در فرهنگ کشور داشته است.»
علیرضا قاسم‌خان، تهیه‌کننده و پژوهشگر سینما با تاکید بر اینکه شفافیت به هر نوعی که باشد از مفاسد جلوگیری می‌کند و شفافیت در امور مالی سینما باعث ایجاد نگاه واقع بینانه سینماگران برای دریافت حمایت‌های مالی دولتی می‌شود، گفت: «اطلاع رسانی و اعلام جزئیات مسایل مالی در حوزه سینما نگاه و انتظارات فیلمسازان و دست اندرکاران این حوزه را واقع بینانه کرده و باعث ایجاد اطمینان خاطر و اعتماد در این حوزه می‌شود.»
مدیرعامل سابق موزه سینما در ادامه افزود: «هر گونه شفافیت در حوزه‌های مختلف فرهنگی ما را به سمت مدنیت و آزاد اندیشی سوق می‌دهد، به این معنی که وجود شفاف سازی یک امر کاملاً مدنی است و نهادینه شدن آن به شرطی که همه جانبه باشد و همه دستگاه‌های صاحب بودجه های دولتی آن را اجرا کنند، راهی برای توسعه همه جانبه است.»
انتهای پیام
