عکس | عکس‌هایی منتشر نشده از سفر دکتر مصدق به لاهه
حسین دهباشی با انتشار عکس‌هایی منتشر نشده در مورد سفر دکتر مصدق به دیوان لاهه، توضیحاتی در کانال تلگرامی خود داده است:
آنچنانکه می‌دانیم | دکتر محمد مصدق | به مناسبت طرح شکایت دولت بریتانیا علیه دولت ایران در قضیه ملی شدن صنعت نفت | در جلسهء مورخِ ۱۹ خرداد ۱۳۳۱ | در دیوان دادگستری بین‌المللی شهر لاهه هلند شرکت نمودند.
جلسه‌ای که نهایتا | با اعلام عدم صلاحیت رسیدگی به شکایتِ مذکور از سوی قُضات دیوان |عملا منجر به پیروزی تاریخی برای مردم | و دستاوردی ارزشمند برای دولت وقت ایران | شمرده شد.
خالی از لطف نخواهد بود اگر به یاد آوریم | اعضای هیئت نمایندگی ایران در آن کارزار بزرگ حقوقی | صرفا هیات کوچک اما برجسته‌ای | مرکب از آقایان حسین نواب (وزیرمختار ایران در هلند) | نصرالله انتظام (نماینده ایران در سازمان ملل) | اللهیار صالح (سفیر ایران در آمریکا) | دکتر علی شایگان (استاد برجستهٔ حقوق بین الملل) | مهندس کاظم حسیبی (نماینده مجلس شورای ملی) | دکتر کریم سنجابی (قاضی اختصاصی ایران) | دکتر مظفر بقائی (رهبر حزب زحمتکشان) | و دکتر محمدحسین علی آبادی بود
حائز اهمیت آنکه | به واسطه مشکلات مالی دولت وقت ایران | و بدون آنکه اطلاع‌رسانی چندانی در این خصوص شود |کلیه مخارج ماموریت تاریخی یادشده | بدون پرداخت حتّی یک‌ریال دستمزد یا حق ماموریت یا هزینه بلیت سفر با هواپیما و اقامت در هتل و امثالهم | همگی از محل بودجه شخصی اعضاء هیات | و تمام هزینه‌های حقوقی دیوانِ لاهه و از جُمله حقوقِ وکلایِ زبردستِ خارجی هیاتِ ایرانی | از محل املاک موروثی خانم ملک‌تاج فیروز | نجم‌السلطنه (مادر دکتر مصدق و نوهء شاهزاده عباس میرزا) | پرداخت شد.
نکته عجیب دیگر اینکه | تنها نزدیک به یک سال بعد از این دستاورد تاریخی در دیوان لاهه | بیش از نیمی از اعضای هیات یاد شده | (حاضران در تصاویر) | دچار اختلاف نظر و تفرقه بزرگ و آشتی‌ناپذیری با یکدیگر شده | و در انجام کودتای آمریکایی/ انگلیسی ۲۸ مرداد | و سرنگونی نظامیِ دولت دکتر مصدق | مشارکت فعال داشته | و در صف همراهان یا حامیان کودتاچیان علیه | دولتِ برآمده از دلِ نهضت ملی نفت | قرار گرفتند.
نکته دیگر که از این عکس‌ها مشهود است | رد شایعه کاملا نادرست و بسیار رایجی | در مورد رفتار دکتر مصدق | در بدو ورود به دیوان لاهه است | مطابق این شایعه | که منشاء آن نامعلوم است: | «در حالی که پیشاپیش جای نشستن همهٔ شرکت کنندگان تعیین شده بود | دکتر مصدق | به نمایندگی از هیات ایرانی روی صندلی نماینده انگلستان نشسته | و در پاسخ به تعجب و اعتراض قضّات دادگاه و نمایندگان انگلیس | می‌گوید: | علت کار من این بود | که به انگلیسی‌ها بفهمانم | بر جای دیگران نشستن یعنی چه؟ | و با لحنی عصبانی افزوده: | که سال‌های سال است | که دولت انگلستان در سرزمین ما خیمه زده | و کم‌کم یادشان رفته که |ایران جایشان نیست | و باید بر سر جای خودشان بنشینند» | اما چنانکه در عکس‌ها مشهود است | نخست‌وزیر ایران که خود تحصیلکرده حقوق و بسیار مبادی آداب بود | هرگز چنین اقدام خلافِ عُرفِ دیپلماتیک و اهانت‌آمیزی را انجام نداده | و شایعه مذکور به کلی بی‌اساس است.
عکس‌های حاضر | که در برگیرنده کلیه عکس‌های موجود در دیوان بین‌المللی کیفری | از دکتر مصدق و هیات همراه | در جریان سفر مذکور است | اغلب برای نخستین بار منتشر می‌شوند | و همگی بخشی از آرشیو شخصی اینجانب (حسین دهباشی) بوده | که در جریان سفر به هلند و ساخت مجموعهء مستند پژوهشیِ «عدالتِ بدون مرز» | در حوزه حقوق بین‌الملل | خریداری و کپی‌برداری شده | و نسخ اصل آن‌ها | بر روی شیشه | و در آرشیو دیوان یادشده نگهداری می‌شوند.
چند عکس منتشر شده از سوی دهباشی در زیر دیده می شود:
انتهای پیام
