اظهارات سران اوپک پیش از نشست رسمی
ایسنا نوشت: به نظر میرسد اوپک و متحدانش آماده میشوند در نشست رسمی که روز جاری در وین برگزار میشود، توافق کاهش تولید را حداقل تا پایان سال ۲۰۱۹ تمدید کنند.
اوپک مانند سابق نگرانی زیادی در بازار ایجاد نمیکند اما همچنان قدرت این را دارد که روی قیمتهای نفت تأثیر بگذارد. مقامات اوپک و سایر تولیدکنندگان نفت شامل روسیه روز دوشنبه دیدارهای رسمی خود را در وین آغاز میکنند. این تولیدکنندگان مصمم هستند به کاهش تولید نفت خود با هدف تقویت قیمتها در برابر رشد بی وقفه عرضه در خارج از اوپک به خصوص آمریکا، ادامه دهند.
تولیدکنندگان بزرگ اوپک در موقعیت دشواری قرار دارند؛ آنها باید تولید خود را برای حفظ قیمتها در سطح قابل قبول ادامه دهند اما قیمتهای بالاتر، آمریکا و سایر کشورها را به تولید بیشتر تشویق میکند.
بازارها توجه دقیقی به نشست اوپک خواهند داشت، زیرا کشورهای حاضر در این دیدار در حدود نیمی از تولید نفت جهان سهم دارند. این تولیدکنندگان قرار است زیر یک سقف گردهم بیایند و هر گونه اتفاق غیرمنتظره در دیدار آنها، در بازارهای انرژی و مالی بازتاب خواهد داشت. در این دیدار رقیبانی مانند ایران و عربستان سعودی و امارات متحده عربی دور هم جمع میشوند و بازار احتمال اختلاف نظر یا اقدامات دیپلماتیک آنها برای آرام کردن تنشها که عرضه نفت را در خطر مختل شدن قرار میدهد، به دقت دنبال میکند.
چه اتفاقی میافتد؟
مقامات اوپک انتظار دارند که وزیران نفت و روسیه با تمدید کاهش تولید که طبق آن عرضه گروهی ۱.۲ میلیون بشکه در روز محدود میشود، موافقت کنند. این میزان عرضه معادل بیش از یک درصد از مصرف جهانی نفت است.
پیمان محدودیت عرضه ۱.۲ میلیون بشکه در روز که از اول ژانویه به اجرا درآمده بود، روز یکشنبه به پایان رسید. تحلیلگران بانک سرمایهگذاری بارکلیز اظهار کردهاند اگر محدودیت تولید نفت ادامه پیدا نکند، قیمت نفت برنت که شاخص قیمت بازار جهانی است، ممکن است از رقم فعلی ۶۶ دلار در هر بشکه به ۵۰ دلار سقوط کند.
کشورهایی مانند عربستان سعودی و کویت به درآمدهای نفتی برای تأمین بودجه خود وابسته هستند و این طور حساب میکنند که برای آنها فروش کمتر نفت بهتر از کاهش شدید قیمت است. روسیه که عضو اوپک نیست، رغبتی به تمدید کاهش تولید نداشته است اما ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در اوزاکای ژاپن به خبرنگاران گفت: روسیه با سایر کشورها همراهی خواهد کرد.
تصویر تیره برای اوپک اما دورنمای روشنتر برای مصرف کنندگان
روند فعلی بازار نفت چالشهای بزرگی را برای اوپک و عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت جهان است نشان میدهد. رشد قوی تقاضا برای نفت در دو سال گذشته که به تقویت قیمتها کمک کرده بود، ضعیف شده است.
دو آمار کل داستان بازار نفت را شرح میدهند؛ شرکت تحقیقاتی “آی اچ اس مارکیت” پیشبینی کرده که با تداوم جنگ تجاری میان آمریکا و چین، رشد تقاضای جهانی برای نفت امسال احتمالاً حدود یک چهارم کاهش پیدا کرده و به ۱.۱ میلیون بشکه در روز میرسد. همزمان انتظار میرود تولید نفت شرکتهای شیل آمریکا و سایر شرکتهای آمریکایی ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند.
به گفته تحلیلگران، برای اوپک چارهای جز یک انتخاب ناخوشایند باقی نمیماند. از سوی دیگر برای مصرف کنندگان کاهش قیمتهای نفت به منزله هزینه کمتر سوخت است. طبق اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا، قیمت بنزین در آمریکا اخیراً به ۲ دلار و ۶۵ سنت در هر گالن رسیده است که حدود ۱۸ سنت کمتر از یک سال پیش است.
فراتر از کنترل اوپک
عربستان سعودی یکی از اعضای اوپک است اما این عادت را پیدا کرده که بدون منتظر شدن برای دیدارهای این گروه، شیرهای نفت خود را باز و بسته کند. بیل فارن پرایس، مدیر شرکت تحقیقاتی “آر اس انرژی گروپ” در این باره میگوید: تصمیمگیری در اوپک تحت تأثیر اقدامات عربستان سعودی قرار گرفته است.
رونق تولید نفت در آمریکا و کندی رشد اقتصاد جهانی به دلیل جنگهای تجاری دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تا حدود زیادی خارج از کنترل اوپک هستند.
بعلاوه اوپک در خصوص مسائل نفتی قدرت اظهارنظری فزایندهای به روسیه داده است که به یکی از بازیگران بزرگ در مذاکرات تولیدکنندگان نفت تبدیل شده است. برخی از مؤسسان اوپک مانند ونزوئلا شاهد افول صنعت نفت خود به دلیل بیثباتی سیاسی و عوامل دیگر بودهاند که این مسئله، نفوذ آنها در محافل اوپک را تضعیف کرده است.
اظهارنظر تولیدکنندگان بزرگ اوپک پیش از دیدار رسمی
عراق نیز روز یکشنبه به عربستان سعودی و روسیه پیوست و حمایت خود را از تمدید توافق کاهش تولید اعلام کرد. ثامر غضبان – وزیر نفت عراق – روز یکشنبه اظهار کرد: انتظار دارد این توافق به مدت شش تا ۹ ماه تمدید شود اما کشورش در این باره ذهنیت بازی دارند. مهمترین مساله دستیابی به بازار باثبات و اجتناب از نوسان و تلاش برای پایین بردن سطح ذخایر نفت که بالاست. بنابراین من از تمدید توافق تا پایان سال حمایت میکنم و اگر توافق برای تمدید ۹ ماهه وجود داشته باشد، اعتراضی ندارم. این تصمیم باید در داخل اوپک گرفته شود و این اتفاقی است که روی خواهد داد.
عراق با کمک سرمایهگذاری شرکتهای غربی تولید و صادرات خود را افزایش داده و به دومین تولید کننده بزرگ اوپک تبدیل شده است.
ایران تنها کشور عضو بزرگ اوپک است که تا آخرین لحظه درباره ضرورت تمدید توافق کاهش تولید صحبت نکرد با این حال تهران در گذشته از سیاستهای عربستان سعودی انتقاد کرده و آن را نزدیک به واشنگتن اعلام کرده بود. بیژن زنگنه – وزیر نفت – امروز در بدو ورود به هتل کوبورگ وین، تاکید کرد که تصمیمات بیرونی را در اوپک اجرا نمیکنیم. زنگنه گفت: ایران از همکاری با صادرکنندگان نفت خارج از اوپک حمایت میکند، اما بدون وحدت درونی اوپک، طرح همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک بیمعناست.
اوپک و ۱۰ کشور تولیدکننده غیر اوپک که در رأس آنها روسیه قرار دارد، از سال ۲۰۱۷ با هدف جلوگیری از ریزش قیمتهای نفت و مقابله با مازاد عرضه در بازار که ناشی از جهش چشمگیر تولید نفت شیل آمریکا بوده است، تولید خود را محدود کردهاند. نگرانیها نسبت به تقاضای جهانی ضعیف در نتیجه جنگ تجاری آمریکا و چین به چالشهای پیشروی اوپک در ماههای اخیر افزوده است.
ولادیمیر پوتین – رئیس جمهور روسیه – روز شنبه اعلام کرد با عربستان سعودی برای تمدید کاهش تولید ۱.۲ میلیون بشکه در روز یا معادل ۱.۲ درصد تقاضای جهانی به مدت شش تا ۹ ماه تا دسامبر سال ۲۰۱۹ یا مارس سال ۲۰۲۰ به توافق رسیده است.
خالد الفالح – وزیر انرژی عربستان سعودی – اظهار کرد: این توافق احتمالاً به مدت ۹ ماه تمدید خواهد شد و کاهش بیشتر تولید ضروری نیست. فالح گفت: اعضای اوپک درباره ضرورت تمدید توافق کاهش تولید موافق هستند، اما درباره نیاز به محدودیت عرضه به مدت شش ماه یا ۹ ماه تصمیم نگرفتهاند.
وی به خبرنگاران گفت: این یک تمدید توافق است و اتفاق میافتد. تمام کسانی که من با آنها صحبت کردهام اطمینان دادهاند که پایبندی به توافق کاهش تولید در نیمه دوم سال بسیار یکپارچهتر از آنچه ما در نیمه اول مشاهده کردیم خواهد بود.
وارن پاترسون – مدیر استراتژی کالا در بانک هلندی ING – اظهار کرد: اوپک با عدم تمدید توافق، ضرر بیشتری خواهد کرد. سعودیها به قیمت نفت حدود ۸۵ دلار در هر بشکه نیاز دارند و نگران افت بیشتر قیمتها در بازار هستند.
نفت برنت از ابتدای سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۵ درصد رشد قیمت داشته است اما طبق نظرسنجی رویترز از تحلیلگران، قیمت نفت برنت ممکن است به دلیل کندی اقتصادی جهانی که روی تقاضا تأثیر منفی میگذارد و سیل عرضه نفت آمریکا به بازار، از رشد بازماند.
پیمان کاهش تولید اوپک روز یکشنبه به پایان رسید و اعضای اوپک روز جاری در وین دیدار میکنند و روز سهشنبه مذاکرات خود را با روسیه و سایر متحدانشان که به گروه اوپکپلاس معروف هستند ادامه میدهند.
وزیر انرژی امارات متحده عربی نیز روز یکشنبه در حساب توییتری خود اعلام کرد: برای نتایج خوب و مثمرثمر امیدوار است.
سهیل بن محمد المزروعی در پیام خود نوشت: مطمئن است اتحاد اوپک پلاس به تصمیمی میرسد که تعادل بازار نفت را احیا میکند.
الکساندر نواک – وزیر انرژی روسیه، -نیز در بیانیهای اعلام کرده بود: توافق روسیه با عربستان سعودی درباره کاهش تولید پایبندی آنها به تثبیت بازار نفت را نشان میدهد. نواک که قرار بود بعدازظهر یکشنبه وارد وین شود، روز شنبه گفته بود ادامه کاهش تولید تا مارس، باعث میشود توافق تا زمستان که افزایش تولید به دلیل شرایط آب و هوایی برای روسیه دشوارتر است، ادامه پیدا کند.
پایبندی ۱۶۳ درصدی کشورهای اوپک و غیراوپک به توافق کاهش تولید
سه منبع آگاه به رویترز اعلام کردند بررسی کمیته فنی اوپک و غیراوپک نشان داده است که پایبندی کشورهای مشارکت کننده در این توافق در ماه مه به ۱۶۳ درصد رسیده است.
این کمیته پیش از نشست رسمی روز دوشنبه وزیران نفت اوپک در وین دیدار کرد.
انتهای پیام