آیا صداوسیما سیاست دور زدن تحریم نفتی دولت روحانی را لو داد؟

بی‌بی‌سی فارسی در گزارشی با تیتر «آیا صداوسیما سیاست دور زدن تحریم نفتی دولت روحانی را لو داد؟» نوشت:

به دنبال پخش گزارشی از تلویزیون ایران درباره راه‌حل دولت برای دور زدن تحریم‌های نفتی، مقامات دولتی و نمایندگان مجلس انتقادات شدیداللحنی را علیه صدا و سیما طرح کرده‌اند. برخی خواستار ورود شورای عالی امنیت ملی و اخراج مدیر شبکه سه ایران شدند و صدا و سیما را به “خیانت و ضدیت با منافع ملی” متهم کردند.

دو روز پیش، شبکه سه در برنامه سلام صبح به خیر، تصاویر هوایی را منتشر کرد که در آن ادعا می‌شد یک کشتی به نام “سالینا” در یکی از گذرگاه‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها، نفت بار می‌زند.

ایران به دلیل تحریم‌های نفتی سفت و سختی که دولت آمریکا وضع کرده برای فروش نفت خود با مشکل رو‌به‌رو است. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران اخیرا گفته بود “نمی‌توانیم به اسم ایران نفت صادر کنیم”.

در حال حاضر نفت خام ایران، میعانات گازی، محصولات پتروشیمی و مبادلات بانکی مرتبط با آن تحریم است.

در برنامه تلویزیون ایران تصاویر ماهواره‌ای مربوط به تخلیه نفت نفت‌کش سارینا در یک بندر چینی نشان داده شد.

در خواست برای ورود دادستانی و شورای عالی امنیت ملی

وزیر نفت ایران، شماری از نمایندگان هوادار دولت و خبرگزاری رسمی دولت ایران به پخش این گزارش از تلویزیون ایران اعتراض کرده‌اند. این اعتراض در حالی صورت گرفته که خبر فروش نفت ایران به چین پیش از پخش این گزارش در رسانه‌های خبری متمایل به دولت ایران منتشر شده بود.

بیژن زنگنه، وزیر نفت گفته است “اگر این چیزها را درست بگویند، عملا پنبه کردن آن چیزی است که ما رشته‌ایم”.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) هم نوشته “صداوسیما به تحریم‌کنندگان آدرس می‌دهد”.

محمود صادقی نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون اصلاح‌طلبان خواستار دخالت دادستان شده و گفته است”آیا کار شبکه سه سیما در نمایش مسیر دور زدن تحریم‌های نفتی یک اقدام ضد امنیت ملی نیست!؟ هیأت نظارت بر صدا و سیما باز هم طبق معمول فقط نظاره می‌کند! دادستان چرا ورود نمی‌کند؟”

محمد کاظمی نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس مسئله را فراتر از این گزارش برده و گفته: “این روزها صدا و سیما در بسیاری از مسائل خلاف منافع ملی عمل می‌کند”.

او در عین خواستار برکناری علی فروغی، مدیر ۳۱ ساله شبکه سوم صدا و سیما شده و گفته است: “در این شرایط قرار دادن فردی غیر حرفه‌ای و بی تجربه در راس شبکه‌ای اشتباهی نابخشودنی است که چنین عواقبی دارد، صدا و سیما باید در این زمینه بازنگری داشته باشد”.

عضو هیأت نظارت صدا و سیما: شکایتی رسمی نکرده‌اند

با وجود اعتراض شدید مقام‌‎های قوه مجریه و نمایندگان اصلاح‌طلب و نزدیک به دولت، غلامرضا کاتب، عضو هیأت نظارت بر صدا و سیما می‌گوید تا کنون هیچ مقام و فرد در عمل و به طور رسمی شکایت نکرده است.

او گفته “تا کنون شکایتی در این مورد به این هیات نرسیده است”.

علی عسکری، رییس صدا و سیما هم گفته است که هدف از پخش این برنامه نشان دادن قدرت ایران در فروش نفت بوده و بر اساس مقاله یک نشریه خارجی ساخته شده است.

نشریه مورد اشاره روزنامه فایننشال تایمز چاپ لندن است.

پس از بالا گرفتن، انتقادات از عملکرد شبکه سه، روابط عمومی برنامه سلام صبح به خیر در جوابیه‌ای به منتقدان نوشت “فرضیه افشای اسرار مملکتی و نقض محرمانه بودن این رویداد به کلی مردود است و قبلا این اطلاعات به صورت گسترده و با زبان انگلیسی رسانه‌ای شده است”.

این جوابیه منتقدان را راضی نکرد. عبدالکریم حسین‌زاده، نایب رئیس فراکسیون امید از شورای عالی امنیت ملی خواسته است که به موضوع ورود کند و پرسیده “سؤال اول اینجاست که این اطلاعات از چه طریقی به شبکه سه رسیده است؟”

آیا در گزارش اطلاعات محرمانه‌ای وجود داشت؟

روابط عمومی برنامه سلام صبح بخیر که از اردیبهشت امسال هر روز از ساعت ۷ تا ۹:۳۰ پخش می‌شود در پاسخ خود گفته “علی رغم جو رسانه‌ای مبنی بر مشکوک بودن اقدام برنامه سلام صبح بخیر در خصوص اعلام مسیر دور زدن تحریم نفتی کشتی سالینا، اطلاعات مطرح شده در برنامه هفته قبل در قالب گزارش با تصاویر ماهواره‌ای در نشریه بین المللی فایننشال تایمز همراه با عکس و جزییات کامل‌تر منتشر شده است، بدیهی است اگر قرار بر ردیابی کشتی از سوی آمریکایی‌ها باشد این امر باید هفته قبل صورت گرفته باشد و نیازی به یادآوری کردن برنامه سلام صبح بخیر با زبان فارسی به طرف آمریکایی نیست”.

مجری در برنامه سلام صبح بخیر تاکید می‌کند ایران توانسته از طریق نفتکش سارینا یک میلیون نفت خام خود را در بندر چینی تحویل دهد.

مجری در این برنامه تأکید می‌کند که نظر او مستند به تصاویر سایت مارین ترافیک (marinetraffic)است که مسیر حرکت کشتی‌ها را نشان می‌دهد. او بعدتر با تأکید روی “دقیق بودن” عکسی که در خبرگزاری رویترز منتشر شده از تحویل داده‌ شدن این محموله به پتروچاینا، شرکت ملی نفت چین (petro china) خبر می‌دهد.

او فروش نفت به چین را نشانی از “بی‌تأثیر” بودن تحریم‌ها خوانده است.

برنامه سلام صبح بخیر اما بعدتر منبع اصلی خود را “فایننشال تایمز” معرفی کرد.

بر اساس این گزارش، چین با وجود تحریم‌های ایالات متحده همچنان نفت ایران را می‌خرد، شاهرگی حیاتی برای اقتصاد کم‌رونق ایران.

این گزارش خاطرنشان می‌کند که چین دو هفته پیش، برای نخستین بار پس از اینکه آمریکا معافیت‌های نفتی این کشور برای خرید نفت ایران را لغو کرد، نخستین محموله خود از ایران را تحویل گرفته است.

در ادامه این موضوع، نیویورک تایمز نیز دوم ژوئیه در گزارشی نقشه دقیق حرکت کشتی چینی را ترسیم کرد و به بررسی کشتی‌ها و تانکرهای نفتی چین پرداخت که با خاموش کردن دستگاه ردیاب خود در خلیج فارس ناپدید می‌شوند. در این گزارش بلند نیز به کشتی نفتکش ایرانی پرداخته شده است.

این موضوع که ایران می‌کوشد تحریم‌ها را دور بزند، امر پنهانی نیست.

خرید و فروش نفت ایران بر اساس قواعد بین‎المللی غیرقانونی نیست اما تحریم‌های یکجانبه آمریکا سبب شده تا شرکت‌های خصوصی و دولتی از معامله با ایران بپرهیزند.

به همین خاطر خود مقامات ایرانی نیز به صراحت می‌گویند که در مقابل تلاش آمریکا برای به صفر رساندن فروش نفت ایران، می‌کوشند این تحریم‌ها را دور بزنند اما با این حال به گفته آنها، “این گذرگاه‌های طلایی قرار است محرمانه بمانند.”

مشکل در خصوص گزارش برنامه “سلام صبح بخیر” از آنجایی شروع شده که آنچه برای صدا و سیما “نمایش اقتدار” بوده حالا از طرف طرفداران دولت به عنوان ضربه به یکی از گذرگاه‌های امن و محرمانه نفت تلقی می‌شود.

با این حال، به نظر می‌رسد امروز تا حدی اعتراض‌های اولیه به گزارش شبکه سه افت کرده است. محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی نیز در اظهاراتی کوشید فضا را آرام کند: “اگر می‌خواهند چنین موضوعی را اعلام کنند به روش دیگری انجام دهند. باید مراقبت کنند که با اهدافی از این دست به نوعی اطلاعات خود را در اختیار دشمن قرار ندهیم”.

انتهای پیام