ضرورت حذف رسانه‌های دولتی
شفقنا رسانه نوشت: شنیدن خاطرات اصحاب رسانه از زمان ورودشان به عرصه خبررسانی علاوه بر بازتابی از چالش‌ها و مسائل آنان در زمان خود، می‌تواند تجربه‌ای وزین برای نسل جدید خبرنگاران باشد تا از زوایای دیگری به کار رسانه‌ای نگاه کنند و آن را به کار بگیرند. این تجربه علاوه بر بهره‌گیری خبرنگاران، می‌تواند برای مدیران رسانه‌ای هم کاربرد داشته باشد تا با نگاهی به نقاط ضعف و قوت رسانه خود، در راستای اصلاح و انتشار مطالب اثرگذار قدم بردارند.
این بار شفقنا میزبان علی‌اصغر شفیعیان از فعالان رسانه‌ای بود. شفیعیان که در حال حاضر مدیرمسئول سایت انصاف نیوز است در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه هنوز خودش را اول یک فعال سیاسی می‌داند تا فعال رسانه‌ای به شفقنا رسانه می‌گوید: به خاطر نیازی که احساس کردم وجود دارد، وارد کار رسانه‌ای شدم. بنابراین آرزو دارم تا روزی رسانه‌های ما به این مرحله برسند که نیازی به حضور افرادی مثل من نباشد.
او به ویژگی سایت انصاف نیوز و توصیه خبرنگارانش به داشتن انصاف در اطلاع‌رسانی اشاره می‌کند و می‌گوید: معتقدم خیلی از مدیران رسانه‌های ما بی‌تجربه و محافظه‌کار هستند. به عبارتی حرفه‌ای نیستند. چون اگر حرفه‌ای باشند، می‌توانند خیلی از حرف‌ها را بزنند. در اوایل که انصاف راه افتاده بود خیلی از دوستان می‌گفتند، جرئت نمی‌کنیم صفحه را ببینیم. بارها از دوستان شنیدم که گفتند مگر انصاف نیوز در داخل کشور است؟ من بارها و بارها به خاطر سوژه‌هایی که منتشر می‌کردیم، به دادگاه رفتم. اینکه می‌گویم خیلی از رسانه‌ها محافظه‌کارند یا حرفه‌ای نیستند، یعنی نمی‌دانند چگونه و با چه ادبیاتی خبر را منتشر کنند. بخشی از این مدیران چون افرادی سیاسی نیستند، پس سیستم سیاسی کشور را نمی‌شناسند.
این فعال رسانه‌ای مثال می‌آورد: دو سال پیش یک نفر از زندان اوین با من تماس گرفت و گفت که شماره شما را به ما داده‌اند و گفته‌اند اگر بیانیه شما را انصاف نیوز منتشر نکند، هیچ رسانه دیگری در داخل کشور آن را منتشر نمی‌کند. من باید در آن لحظه تصمیمی عاقلانه و بر اساس منفعت ملی می‌گرفتم. به این فکر کردم اگر بیانیه این افراد را منتشر نکنم همان‌طور که توانستند با من تماس بگیرند، می‌توانند با رسانه‌های ایرانی خارج از کشور هم تماس بگیرند. خب تفاوتش با انتشار در انصاف نیوز در این است که رسانه‌های ضد نظام بر اساس منافع و سیاست‌های خود از آن بهره‌برداری می‌کنند و شک نداشته باشید در مطالب هم دست‌کاری می‌کنند. به همین دلیل تصمیم گرفتم بیانیه را در انصاف نیوز منتشر کنم. من سیستم را می‌شناسم، درک می‌کنم و مطمئنم سیستم عقل، فهم، درک و شعور دارد و درک می‌کند که ما بر اساس منافع ملی حرکت می‌کنیم.
او انتقاد می‌کند: خیلی از رسانه‌های ما دست‌به‌عصا هستند و دلیل هم به این برمی‌گردد که یا حرفه‌ای نیستند و یا سیستم را نمی‌شناسند. اینکه می‌گویند به رسانه‌ها سخت می‌گیرند یا محدودیت دارند، بیشتر از اینکه ناشی از فشار سیستم باشد، ناشی از محافظه‌کاری و غیرحرفه‌ای بودن همکارانمان است.
شفیعیان ادامه می‌دهد: مطلبی که درباره حقوق های نجومی منتشر کردیم، تیتر یک کیهان، فارس، وطن امروز و … شد. هرچند برخی‌ها به دلیل اینکه نمی‌خواستند بگویند، یک سایت اصلاح‌طلب این کار را کرده، منبع را حذف کردند. خیلی وقت‌ها هم پیش‌آمده که دوستان اصلاح‌طلب ما خطایی مرتکب شدند و ما منتشر کردیم. البته در ابتدا موضع گرفتند. اما بعدش متوجه شدند که ما یکسری اصول حرفه‌ای داریم. اگرچه من مدیرمسئول و سردبیر هستم ولی در تحریریه سیستم را به گونه‌ای طراحی کردم که صرفاً سخن من حجت نباشد بلکه خبرنگار حق دارد به‌اندازه من نسبت به موضوعات مختلف واکنش نشان دهد. از طرفی ما بخش دیگری به نام بخش تحلیلی انصاف داریم. این بخش، گروهی تلگرامی هستند که عضو انصاف نیوز نیستند و از ما هم پولی دریافت نمی‌کنند. این گروه چون هیچ‌گونه وابستگی به تحریریه ندارند، فقط مطالب ما را رصد و نقد می‌کنند. یعنی به کوچک‌ترین خطایی که می‌کنیم کاملاً حساس هستند. این مسئله باعث شده تا در رعایت انصاف حساس‌تر باشیم. از طرفی اعضای تحریریه ما خیلی جوان هستند و به معیارهای اخلاقی پایبندی بیشتری دارند. یعنی دچار روزمرگی و محافظه‌کاری نشده‌اند. بنابراین نظارتی همیشگی بر روی سایت ماست.
مدیرمسئول انصاف نیوز با اشاره به استقبال خبرنگاران انصاف به عدم دریافت کار هدیه از سوی نهادها و مؤسسات، می‌گوید: این مسئله به حیثیت خبرنگار کمک می‌کند و باعث می‌شود تا هیچ‌گونه وابستگی به‌جایی نداشته باشد و بتواند آزادانه حرفش را بزند. ببینید هدیه فلان وزارتخانه یا فلان نهاد به خبرنگار باعث می‌شود تا خبرنگار اخبار را آن‌گونه که آن‌ها می‌خواهند، بنویسد.
به عقیده شفیعیان فعالیت رسانه‌ای با در نظر گرفتنش به عنوان شغل در تعارض است و می‌گوید: اگرچه می‌توان پولی از طریق فعالیت رسانه‌ای کسب کرد ولی اگر خبرنگار به عنوان یک شغل به آن نگاه کند نمی‌تواند تأثیرگذار باشد.
شفیعیان به نقش حمایتی سردبیر و مدیرمسئول از خبرنگار و تقویت روحیه جسارت و شجاعت او اشاره می‌کند و می‌گوید: من همیشه تأکیددارم که در مصاحبه‌ها اسم خبرنگارم و یا عکس او در میزگردهایمان باشد. اگرچه چنین کاری دردسرساز است ولی من این کار را می‌کنم، چون می‌خواهم خبرنگارم دیده شود. خبرنگار من باید برند شود. باید از خبرنگارم در هر شرایطی حمایت کنم تا انگیزه داشته باشد و بتواند به کارش ادامه دهد. مدیران ما باید به خبرنگارانشان این‌گونه بها دهند.
شفیعیان در ادامه به بیان ارزیابی رسانه های برخط می پردازد و می گوید: بسیاری از تولیدات رسانه های بر خط الان کپی پیست هستند و تولید محتوایی ندارند یا تولید محتوا به سمت اخبار زرد رفته است. خود ما در انصاف نیوز اخبار زرد را در یک باکسی به نام «زرد خبر» داریم و جای انتشار این اخبار را مشخص کردیم که با اخبار دیگر یکی نشود.
او ادامه می دهد: باید این را در نظر گرفت که زرد خبر هم با اخبار مبتذل تفاوت دارد. متاسفانه برخی رسانه ها کل بازدید هایشان در قسمت زرد خبر است. از دیگر مسائل امروز رسانه های برخط، خرید بازدید است که به تدریج در حال افزایش است.
شفیعیان با انتقاد به تعداد زیاد رسانه های وابسته در کشور بیان می کند: رسانه های حاکمیتی باید حذف یا واگذار شوند. چون معتقدم این رسانه ها به هیچ دردی نمیخورند. بالاخره ما از رسانه انتظار داریم در آگاهی رسانی و در راه مبارزه با فساد نقش داشته باشد. در حالیکه رسانه های دولتی این دو نقش را سال هاست که واگذار کرده اند یا در راه افزایش فساد کمک کرده اند. رسانه های حاکمیتی نقش روابط عمومی را دارند.
او ادامه می دهد: اگر این رسانه ها نباشد آن وقت کار رسانه های خصوصی دیده می شود. من واقعا نمی توانم وجود این تعداد از رسانه های حاکمیتی-دولتی را درک کنم چون همه این ها باعث به وجود آمدن رانت هم می شوند. یکی از بسترهایی که باعث دیده شدن تبلیغات می شود، رسانه ها هستند. خب ما شاهد هستیم شرکت های تبلیغاتی آگهی های خود را به رسانه هایی می دهند که به واسطه پول های دولتی و حاکمیتی بیشتر دیده می شوند. به نظرم همین یک تبعیض و بی عدالتی است و باعث دیده نشدن و پا نگرفتن رسانه های خصوصی می شود. رسانه های خصوصی چون ما در این وضعیت کم کم از بین می روند. در حالیکه اگر رسانه های دولتی نباشند واقعا ما می توانیم نفس بکشیم.
این فعال رسانه ای معتقد است اگر می خواهیم تغییری در رسانه هایمان ایجاد کنیم نباید نهادهای حاکمیتی رسانه داشته باشند. اگر این اتفاق بیافتد حتما رسانه های خوبی در کشور خواهیم داشت. یک رسانه کوچک می تواند خیلی تاثیر گذار تر از رسانه های بزرگ بی محتوا باشد.
مدیر مسئول انصاف نیوز توجه به نیاز مخاطب را یکی از اولویت های مهم در هر رسانه ای می داند و توضیح می دهد: همیشه سعی می کنیم اخبار داخلی کشور را سریع پوشش دهیم و همین بر اعتماد مخاطبانمان تاثیر گذار بوده و تا حد زیادی نیاز مخاطب را برآورده کردیم. فراتر از کار رسانه ای صرف، سعی کردیم پیوند دهنده خیلی از افراد با هم باشیم. وقتی نظرات خوانندگان و مخاطب را می خوانیم حتما به آن ها رسیدگی می کنیم. ما سعی کردیم دیدگاه های مختلف را فارغ از هر نوع موضع گیری سیاسی منعکس کنیم. چون مخاطب امروزی از ما انتظار دارد که این ها را بخواند. یا در حوزه های اجتماعی سوژه هایی هستند که شاید برای عموم جامعه تابو باشد، ولی تلاش کردیم ساختار شکنی کنیم و به این موضوعات ورود کردیم که بازدید های زیادی هم دارد.
او بیان می کند: به همین خاطر خیلی از عامه مردم به دفتر ما مراجعه می کنند ، مسائل و مشکلات خود را با ما مطرح می کنند و ما هم سعی می کنیم در حدامکان آن ها را پیگیری و پوشش دهیم. به نظرم اگر رسانه های داخلی منعکس کننده دیدگاه ها و نظرات مردم باشند، اساسا خبری به رسانه های خارجی درز پیدا نمی کند و گسترش نمی یابد. خبر زمانی به فضای مجازی ورود پیدا می کند یا به رسانه های خارجی می رود که امیدی به انتشار در رسانه های داخلی نداشته باشد ما سعی کردیم این ساختار را بشکنیم و بگوییم خیلی از موضوعات قابل انتشار هستند.
انتهای پیام
