گزارش: گیتهای شهری از شهرک غرب تا ایرنا
/ سازوکار گیتهای شهری به چه صورت است؟ /
زهرا منصوری، انصاف نیوز: «گیت گذاشته بودن، شهرداری برداشتش. الان مانع گذاشتن و مجبور شدن نگهبان استخدام کنن. بیچارهها حق دارن از سرکار خسته برمیگردن، جای پارک ماشین ندارن»
این بخشی از گفتههای یکی از نگهبانهای کوچهای در خیابان «شهید حسن سیف» در شهرک غرب به انصاف نیوز است. براساس مشاهدهی شاهدها، چندی پیش گیتهایی بر سر این کوچهها نصب بوده که شهرداری به جمع آوری آنها پرداخته. اما گویا به شکل دیگری ساکنان کوچه، آنجا را مسدود میکنند. الان بر سر برخی از این کوچهها کیوسکهایی برای نگهبانها وجود دارد و کوچهها را با مانعهایی بستهاند و به هر ماشینی اجازهی ورود نمیدهند. علاوه بر شهرک غرب دو گیت هم بر سر خیابان جنبی خبرگزاری ایرنا وجود دارد که اجازهی ورود به هر کسی را نمیدهند و علت نصب گیت بر سر این خبرگزاری هم دقیقا مشخص نیست و پیگیریهای خبرنگار انصاف نیوز از وزارت کشور هم بینتیجه ماند و آنها پاسخی ندادند.
در اینباره با سید ضیا هاشمی مدیرعامل فعلی ایرنا و محمد تقی روغنیها مدیر عامل سابق این خبرگزاری گفتوگویی انجام شد، هردوی آنها از علت وجود این گیتها ابراز بیاطلاعی کرده و گفتند که باید از مراکز امنیتی پرسجو کنیم. غلامحسین محمدی، سخنگوی شهرداری و محمد سالاری عضو شورای شهر تهران نیز میگویند مسدود کردن کوچه و خیابانها را غیرقانونی میدانند و هردو معتقد هستند در برخی موارد استثنایی باز هم برای نصب گیت به مجوز نیاز است.
وقتی وارد خیابان مهستان در شهرک غرب شوید، دیگر همچون گذشته از گیتها بر سر کوچهها خبری نیست، اما همچنان کیوسکها و مانعهایی در آنجا وجود دارند که دیگر کاربرد چندانی ندارند. یکی از نگهبانهای آنجا میگوید: «قبلا اینجاها گیت داشت، گیتها رو شهرداری برداشته، طرف چهارتا ماشین داره و وقتی از سرکار برمیگشت دیگه جای پارکی براش وجود نداشت، پس گیت زدن و اونم شهرداری برداشت؛ البته درستش همینه، کوچه برای مردمه، چون ما عوارض پرداخت میکنیم و حق داریم هرجا بخوایم ماشین پارک کنیم. منم اینجام تا از خونه چینیها که برای وزارت نفته، مراقبت کنم و کاری به پارک ماشینا ندارم».
اما برخلاف کوچههای خیابان مهستان که در آنها خبری از گیت، زنجیر و مانع نبود و فقط کیوسکهای خالی وجود داشتند، وقتی به خیابان شهید حسن سیف میرویم، بر سر برخی از کوچهها نگهبان و مانعهای وجود دارد که اجازهی ورود به هر ماشینی را نمیدهند. یکی از نگهبانهای این کوچه در حالی که مانع را برای ورود ماشینی به برمیدارد، میگوید: «قبلا گیت گذاشته بودن، شهرداری برداشتش. الان مانع گذاشتن و مجبور شدن نگهبان بگیرن. بیچارهها حق دارن از سرکار خسته برمیگردند، جای پارک ماشین ندارن. چند تا ماشین تو پارکینگ دارند، به خاطر همین دیگه جایی برای ماشینهای دیگهای ندارن.»
اما ماجرای گیت ایرنا چیست؟ برای خبرگزاری ایرنا واقع در خیابان ولیعصر، از دو طرف کوچهی مجلسی، که ایرنا نبش آن واقع شده است، گیت نصب شده و بر سر یکی از گیتها نگهبان هم حضور دارد. هرچند وجود گیت بر سر خیابان ایرنا ربطی به مدیر عاملهای آن ندارد و پیش از آنها هم این گیتها وجود داشته است.
وجود خبرگزاری ایرنا در خیابان مجلسی فضای آنجا را کمی دگرگون کرده است. هر ماشینی نمیتواند وارد این خیابان شود و باید بررسی شود. اگرچه افراد پیاده به راحتی میتوانند در آنجا رفتوآمد کنند. وقتی وارد خیابان میشوید، علاوه بر گیتی که بر سر خیابان وجود دارد، یک گیت دیگر در وسط آنجا خودنمایی میکند و در کنار آن یک کیوسک و نگهبان هم وجود دارد.
در این باره یکی از ساکنان خیابان مجلسی به انصاف نیوز میگوید «وجود خبرگزاری ایرنا فضای خیابان را امنیتی کرده است و باید برای اینکه بتوانیم ماشین را به داخل بیاوریم، یک سری از مدارک و شماره پلاک را از ما تحویل میگیرند».
یکی دیگر از مغازهداران آنجا میگوید «چند سالی است این گیت وجود دارد و من از علت وجود آن خبر ندارم، بهتر است از مسوولان ایرنا بپرسید».
سایت خبری تابناک در فرودین سال 96 در گزارشی نوشت: «در مادهی 24 قانون مدنی آمده است که «هیچ کس نمیتواند معابری که انتهای آن مسدود نیست را ببندد». برخی با استناد به این مادهی قانونی برداشت میکنند که کوچههای بنبست مشمول این امر نشده و میتوان آنها را مسدود کرد. اما طبق قانون، فقط کوچههای اختصاصی را میتوان با زنجیر بست و برای آن باجه نگهبانی گذاشت.
کوچهی اختصاصی هم به این معنا نیست که ساکنان یک محله، کوچه را برای خودشان اختصاصی کنند، بلکه به این معناست که از ملک متعلق به خودشان کوچهای یا محوطهای درست کنند و تنها در این شرایط میتوانند کوچه را با زنجیر ببندند و برای آن نگهبان بگذارند. یعنی اهالی یک خیابان، بخشی از دیوار حیاط خود را خراب کرده و آن را به کوچه اضافه میکنند و با این عمل آنان صاحب کوچه بوده و کوچه ملک خصوصی شان محسوب میشود».
متن کامل این گزارش و گفتوگوها را در ادامه بخوانید:
روزانه به ما دربارهی بستن و کوچه خیابانها شکایت میکنند
غلامحسین محمدی، سخنگوی شهرداری با بیان اینکه طبق قانون کسی نمیتواند بر سر کوچه و خیابانها گیت بگذارد، به انصاف نیوز گفت: «مگر اینکه مجوز قانونی داشته باشد. قانونا نمیتوانید سد معبر کنید و باید از نهادهای قانونی مجوز بگیرید. آن نهاد قانونی میتواند جاهایی چون شهرداری، پلیس و شورای امنیت کشور باشد همهی این نهادها اختیاراتی را دارند و میتوانند مجوز هایی را صادر کنند.
مثلا پلیس دیپلماتیک میتواند برای دلایلی دستور بدهند تا کوچهای را ببندند یا شورای امنیت هم اینکار را میتواند انجام دهد، اینکه مقررات تردد در یک مسیرهایی به چه گونهای باشد، نهادهای مختلف امنیتی و انتظامی برای آن تصمیمگیری میکنند. قانون به نهادهای مختلف اختیارات گوناگونی را داده است.»
او دربارهی گیت بر سر کوچهی خبرگزاری ایرنا میگوید: «مجوز قانونی برای اینکار دارد و به دلیل مسایل امنیتی است. اگر جایی بدون مجوز اقدام به نصب گیت کند، کاملا غیر قانونی است. روزانه به ما دربارهی بستن و کوچه خیابانها شکایت میکنند و با شهرداری تماس میگیرند. بعضی از مردم مثلا یک گلدان مقابل در خانه قرار میدهند و این غیرقانونی است اگر کسی شکایت کند به آن رسیدگی میشود. کوچههای بن بست هم بدون اخذ مجوز نمیتوانند کوچه را ببندند. هیچکس نمیتواند ملک عمومی را به ملک شخصی تبدیل کند و در قانون مدنی هم آمده است. به بهانهی استیفای حق خود، حق سایرین را پایمال نکنید.»
هیچ سازمان و شخصی نمیتواند دسترسی به خیابان عمومی را محدود کند
محمد سالاری عضو شورای شهر تهران نیز در گفتوگو با انصاف نیوز گفت: «معابر شهری جز شوارع عام است. شوارع عام متعلق به کل شهر و شهروندان است. بنابراین هیچ سازمان، نهاد، اشخاص حقیقی و حقوقی نمیتوانند به نحوی برای دسترسی به خیابان عمومی محدودیتی ایجاد کنند و مسدود کنند و یا حضور مردم در آنجا را ممنوع کنند.
دربارهی استفاده از شارع عام به صورت اختصاصی هیچ استثنایی وجود ندارد، زیرا این حقوق عامه است. سازمان یا شخصی نمیتواند استفاده از حقوق عامه را برای یک خانواده و یا یک نهاد محدود کند. مگر اینکه یک موضوع خاصی باشد و فرایند قانونی آن طی شده باشد. یک سری از مکانها به لحاظ امنیتی و شخصیتهایی که در آنجا حضور دارند، برای آن شاخصهای توسط شورای امنیت ملی و مراجع قانونی ذی صلاح تعیین شده تا کیوسک، دکه و یا مامورانی رادر آنجا قرار میدهند که حفاظت لازم از یک مکان یا شخصیتی صورت بگیرد، البته قطعا باید مجوز داشته باشند اما به این معنی نیست که ورود کسی به آن محل ممنوع شود، بلکه فقط یک سری تدابیر امنیتی در آنجا لحاظ میشود.»
او دربارهی گیتهایی که گاهی شهرداری قرار میدهد، میگوید: «من هم دیدهام، یک جاهایی شهرداری یک سری گیت گذاشته است، اما به لحاظ قانونی و حقوقی این اقدام شهرداری درست نیست. گاهی اوقات شهروندان به ما مراجعه میکنند و از وجود این گیتها شکایت کردند، مشکل آنها در بیشتر مواقع حل شده است، زیرا باید این ایجاد محدودیتها مبنای قانونی داشته باشد.»
محمد سالاری دربارهی وجود گیت بر سر خیابان ایرنا میگوید: «دربارهی آن اطلاعی ندارم، گیت ایرنا را پیگیری میکنیم و اگر باعث شده باشد حقوق عامه محدود باشد، به عنوان یک شخص نظارتی، با این موضوع برخورد میکنیم.»
گیت ایرنا ربطی به مدیریت ما ندارد
ضیا هاشمی مدیرعامل خبرگزاری ایرنا در گفتوگو با انصاف نیوز میگوید: «این مساله به شورای امنیت کشور باز میگردد، اگر اطلاعات دقیقی دربارهی فلسفهی وجودی آن بخواهیم که بدانیم، باید از آنها بپرسیم زیرا اطلاعات دقیقی دارند. البته وجود این گیتها مربوط به دهههای قبل است و موضوع جدیدی نیست. ربطی به مدیریت ما هم ندارد که تقاضا کنیم که گیتی وجود داشته باشد و تصمیمگیری آن برعهدهی حوزههای امنیتی کشور است.»
او دربارهی این شایعه که آیا همهی ساختمانهایی که در کوچه است، متعلق به ایرنا است، گفت: «خیر اینطور نیست. چند تا ساختمان بیشتر نداریم»
از علت آن خبر ندارم
محمد تقی روغنیها مدیر عامل اسبق ایرنا نیز در این مورد به انصاف نیوز میگوید: «خیلی وقت است دیگر در ایرنا نیستم، از علت آن خبر ندارم و ربطی به مدیریت ما ندارد.»
او در پایان گفت: «برای پیگیری این موضع چون حفاظتی است باید از مراجع دیگری پرسوجو کنید، من چیزی در این باره نمیدانم.»
انتهای پیام