نظر متفاوت ظریف دربارهی انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا
جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران درباره تاثیر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا بر رویکرد این کشور درباره ایران و این که آیا با انتخاب هر یک از کاندیدا ها تاتیری بر روابط با ایران خواهد گذاشت، گفت: مشخصا میان رئیس جمهورهای متعدد و دیدگاه های متعدد تفاوت هایی وجود خواهد داشت. تردید دارم که هر کسی چنین دیدگاه افراطی ای مانند رئیس جمهور ترامپ داشته باشد اما سرانجام ما باید به سیاست کاخ سفید و نه کسی که در آن است توجه داشته باشیم. فکر می کنم سوالی که باید پیش از این سوال که سیاست آن ها در باره ایران چه خواهد بود پرسیده شود، این است که آیا مرحله گذار صلح آمیزی با وجود پیروزی بایدن در انتخابات در آمریکا وجود خواهد داشت یا نه. طبق چیزی که رئیس جمهور ترامپ گفته است، شاهد سناریوهایی پیچیده پیش رویمان خواهیم بود.
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه راشا تودی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با این شبکه درباره بیماری همهگیر کرونا گفت: این بیماری فقیر و غنی و دشمنان را نمیشناسد و در حال تاثیر گذاشتن بر همه ماست. همه ما باید برای مبارزه با این ویروس متحد شویم. متاسفانه آمریکا حتی در خرید دارو و واکسن مانع ایران می شود.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره تاثیر تحریمهای اقتصادی آمریکا بر شیوع کرونا در ایران گفت: تحریمها و فشار اقتصادی تاثیر چشم گیری در دو سطح داشته است. اول این که ما نمیتوانسیتم مانع سر کار رفتن مردم بشویم. ما نمیتوانستیم مشوقها و کمکهای دولتی بلاعوض بیشتری برای ماندن مردم در خانه و کسب هزینه های زندگی انجام دهیم و خزانه دولت آن قدر پر نبود، بنابراین ما باید به آنها اجازه میدادیم که خودشان کسب درآمد کنند. این تصمیمی بود که باید میگرفتیم و تصمیم بسیار سختی بود که باید می گرفتیم. سطح دوم خرید دارو و واکسن است. آمریکا اول از همه منابع مالی ما را با ممانعت از فروش نفت محدود کرد و دوم این که از داشتن دسترسی به پول خودمان جلوگیری می کند.
وی افزود: ما در کشورهای خارجی مقداری پول بلوکه شده داریم و آن کشورها توسط آمریکا از اجازه دادن به ما برای خرید دارو با پول خودمان منع شدهاند. هرچه آمریکایی ها درباره این میگویند که تحریمهایشان بر موارد بشردوستانه تاثیر نمیگذارد فقط یک دروغ است. ما در تلاش بودهایم برای واکسن سازمان جهانی بهداشت و واکسن های معمولی پول انتقال دهیم که نتوانسته ایم. این از پایه و اساس تروریسم پزشکی است که آمریکا در آن دست دارد.
ظریف درباره سفرش به مسکو علیرغم وجود این بیماری همه گیر گفت: این سومین سفر من به مسکو پس از کرونا است. برخی چیزها هستند که باید به صورت حضوری مورد بحث قرار بگیرند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان دیدگاهش درباره ادعای اخیر آمریکا مبنی بر اعمال یک جانبه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران که تحریم تسلیحاتی نیز بخشی از آن است، تشریح کرد و گفت: آمریکا وقتی به ممانعت از کشورها در تعامل با یکدیگر اقدام می کند، حتما از توان مالی زیادی برخوردار است. به همین دلیل است که کشورها وابستگی شان به دلار را کمتر و کمتر می کنند. به دلیل این که میدانند تا زمانی که برای تبادلاتشان به دلار آمریکا وابسته هستند نمیتوانند از خودشان در برابر آن محافظت کنند و آمریکاییها میتوانند به آن ها سختگیری کنند. نکته دوم این است که یک اصل برای ما وجود دارد. ما مانند عربستان سعودی تسلیحات زیادی نمیخریم. آنها بیش از ۶۷ میلیارد دلار، مبلغی بیش از آنچه روسیه در ارتشش هزینه کرده است، برای خرید تسلیحات هزینه کردهاند. ما تا این اندازه پول هزینه نمی کنیم، تا این اندازه پول برای هزینه کردن نداریم. ما خودمان بیشتر تسلیحات مورد نیازمان را تولید می کنیم. بنابراین به بازارهای بینالمللی نخواهیم رفت تا از اینجا و آن جا تسلیحات تهیه کنیم. هیچ یک از کشورهای اروپایی از زمان انقلاب به ما تسلیحات نفروخته اند. بنابراین هیچ خیال باطلی در سر نداریم.
او ادامه داد: بنابراین توافقی برای لغو محدودیت ها وجود داشت . همان طور که روسیه گفت تحریم تسلیحاتی ای در کار نبود. ما تحت محدودیتی بودیم که برای خرید و فروش تسلیحات باید از شورای امنیت سازمان ملل کسب اجازه میکردیم و این محدودیت در نیمه اکتبر لغو خواهد شد که مهم ترین چیز است. اگر نیاز به تهیه کردن تسلیحات از دوستانمان باشد، هیچ محدودیت قانونیای وجود نخواهد داشت.
ظریف سپس درباره این که انتظار چه واکنشی برای خرید احتمالی تسلیحات از این کشورها دارد، گفت: چین و روسیه هدایت را به دست گرفته و به اقدامات آمریکا اعتراض کردند. اما کشورهای اروپایی، ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت دو بار به رئیس شورا نامه نوشتند. یک بار در ۲۰ اوت بود که آمریکا اظهاریه اش را ارائه داد و یک بار هم در ۲۰ سپتامبر بود که آمریکا مدعی بازگردانی تحریم ها شد و آن را رد کردند. این چیزی است که اهمیت دارد. این یک شکست بزرگ دیپلماتیک برای آمریکا و انزوای آن است. همچنین تایید قانونی بودن موضع ایران از سوی جامعه بین المللی محسوب می شود که نه تنها دستاوردی برای ایران، بلکه دستاوردی برای جامعه جهانی و اجرای قانون است. ما در سطح نظامی با دوستانمان ارتباط داریم که ادامه خواهند یافت و معمولا این ها به صورت زنده از تلویزیون پخش نمی شوند.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره موضع کشورهای اروپایی در این باره با توجه به روابطشان با آمریکا گفت: اگر به یک زورگو اجازه دهیم که کارش را بکند، دیگر هیچ محدودیت و پایانی وجود ندارد و فکر می کنم اروپایی ها باید به این پی ببرند. متاسفانه اروپایی ها تاکنون مذاکرات خوبی درباره نورد استریم و برجام(توافق هسته ای) انجام داده اند، اما اقدام به عمل زیادی در کار نیست. ما تاریخی طولانی داریم صبوریم. می دانیم که سیاست زورگویانه آمریکا از سوی جامعه جهانی رد می شود.
او در ادامه این گفتوگو درباره تاثیر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا بر رویکرد این کشور درباره ایران و این که آیا با انتخاب هر یک از کاندیدا ها تاتیری بر روابط با ایران خواهد گذاشت، گفت: مشخصا میان رئیس جمهورهای متعدد و دیدگاه های متعدد تفاوت هایی وجود خواهد داشت. تردید دارم که هر کسی چنین دیدگاه افراطی ای مانند رئیس جمهور ترامپ داشته باشد اما سرانجام ما باید به سیاست کاخ سفید و نه کسی که در آن است توجه داشته باشیم. فکر می کنم سوالی که باید پیش از این سوال که سیاست آن ها در باره ایران چه خواهد بود پرسیده شود، این است که آیا مرحله گذار صلح آمیزی با وجود پیروزی بایدن در انتخابات در آمریکا وجود خواهد داشت یا نه. طبق چیزی که رئیس جمهور ترامپ گفته است، شاهد سناریوهایی پیچیده پیش رویمان خواهیم بود.
ظریف همچنین در پی اشاره خبرنگار راشا تودی به تمایل بایدن برای بازگشت به برجام و این که آیا ایران خواهان دوام این توافق است، توضیح داد که ایران میخواهد که این توافق پابرجا بماند و تنها خواستار منافع تعهد شده در قبال ایران در این توافق است که پیش از این بر سر آن مذاکره شده است و دیگر قابل مذاکره نیست.
او همچنین با اشاره به تعلل کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در زمینه برآورده کردن منافع ایران از این توافق و کاهش تاثیر تحریم های آمریکا پس از خروجش از این توافق در سال ۲۰۱۸ شرح داد که ایران در پی این وضع طبق مکانیسم های محفوظ در برجام برخی تعهدات داوطلبانه اش در برجام را کاهش داد، اما طبق گفته او اقدامات اخیر شورای امنیت ثابت کرده است که برجام هنوز زنده است.
ظریف با اشاره به خروج آمریکا از توافق هسته ای گفت: آمریکا نه تنها اتاق مذاکره را ترک کرد، بلکه آن را منفجر کرد. اکنون باید یک جایگاه برای خودش پیدا کند. این کار خود به خود انجام نمیشود. من پیش شرطی نمی گذارم. منظورم این است که شما نمی خواهید در وضعیتی در عرصه بین المللی به سر ببرید که به خواست خود از توافقی خارج شود و به خواست خود به آن بازگردد. این کارآمد نخواهد بود.
وزیر امور خارجه کشورمان سپس در باره عادی سازی روابط امارات متحده عربی و بحرین با رژیم صهیونیستی گفت: آن ها روابط مخفی استراتژیکی به مدت 50 سال گذشته داشتهاند. سفیر اسرائیل در واشنگتن تصویری از خود و سفیر امارات در توییتر به اشتراک گذاشته و نوشته بود «اکنون خوشحالم دوستی ای را با تو سهیم هستم که مدت زیادی آن را داشتهایم». بنابراین آن ها مدت زیادی این دوستی را داشته اند و اکنون فرصتی برای عکس یادگاری گرفتن داشتهاند تا به ترامپ کمک کنند در فلوریدا انتخاب شود. ممکن است این اقدام در خدمت این هدف باشد اما در خدمت صلح نیست.
او ادامه داد: این روابط در سطح بین کشوری به صورت مخفیانه وجود داشتهاند اما اکنون تحت فشار داماد ترامپ تصمیم گرفتند آن را علنی کنند تا به ترامپ آن پیروزی دیپلماتیک مورد نظرش را بدهند.
ظریف با گفتن این که این اقدام از شکل انداختن عدالت برای فلسطینی ها بود اما یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک نیست، گفت: کشورهای خلیج فارس با 25 درصد تمام تسلیحات جهان چه کاری کرده اند؟ این من را آزار می دهد که همسایگان ما تلاش می کنند امنیت را بخرند. فراموش نکنید که آن ها سعی کردند از صدام حسین نیز امنیت بخرند و ببینید که با او به کجا رسیدند. تلاش کردند از آمریکا امنیت بخرند که آن ها را در گوشه ای بدون محافظت رها کرد. اکنون هم تلاش میکنند از اسرائیل امنیت بخرند که حتی نمی تواند از خودش در برابر فلسطینی ها محافظت کند. آن ها به طرز بدی در اشتباهند و باید نگاهشان به داخل(منطقه) باشد. آنها برای مشروعیت باید سراغ مردم خودشان رفته و برای امنیت باید به دنبال همسایه شان باشند.
ظریف علاوه بر این عادی سازی احتمالی روابط عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی را عادی سازی روابطی تلقی کرد که پیش از این وجود داشته است و در این باره گفت: این مهم نیست. من آن را مهم نمی دانم. کمکی به وضعیت نمی کند. آن ها(عربستانسعودی) هیچ گاه از هیچ طریقی به فلسطینی ها کمک نکردند. تمام مشکل در خاورمیانه لگدمال کردن حقوق فلسطینی ها است. باید هر رخدادی با این معیار سنجیده شود که آیا به مبارزه و مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغال مداوم تاثیر می گذارد. فکر نمی کنم که عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین حامی خواسته های فلسطینی ها بوده باشند مگر این که چاپلوسی بوده باشد. بنابراین فکر نمی کنم که این اقدام تاثیری عمل گرایانه بر مشکلات منطقه ما داشته باشد. مشکل منطقه ما به خاطر توسعه طلبی، خصومت و تخطی از حقوق مردم فلسطین است.
او در آخر در پاسخ به این سوال خبرنگار راشاتودی مبنی بر این که چرا ایران نمی خواهد با شروط خودش توافقی با ترامپ َداشته باشد در حالی که او بسیار مشتاق یک توافق با ایران است، با اشاره به این که توافق هسته ای پیش از این وجود دارد و توافقی چندین صفحه ای است، گفت که در این توافق همه چیز به نفع ایران یا به نفع آمریکا نبوده است که در این صورت شکل تسلیم می بود و نمی توان نه از آمریکا نه از ایران انتظار تسلیم را داشت.
ظریف در این راستا افزود: رئیس جمهور آمریکا آنچه می خواهد را در اختیار دارد و اگر می خواهد آن را «توافق ترامپ» بنامد، این کار را بکند اما این بهترین توافقی است که می توان به آن دست پیدا کرد. من توافقی را که به سختی بر سر آن مذاکره شده است به خطر نمی اندازم و بخاطر رضایت شخصی کسی بر باد نمی دهم.
انتهای پیام