سروش محلاتی: فیرحی در نظام ما غریب بود

آیت‌الله محمد سروش محلاتی، استاد دروس خارج فقه حوزه علمیه با اشاره به درگذست داود فیرحی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه اندیشه سیاسی گفت: چنین عناصری که عمر خودشان را در تحصیل و تحقیق گذاشته‌اند. هم در فقه اسلامی، هم در شناخت نظام سیاسی اسلام، هم در آگاهی، اشراف و اطلاع از نظام‌های سیاسی دیگری که در جهان وجود دارد عمری را صرف کرده و آگاهی‌های ذی‌قیمتی پیدا کرده‌اند می‌توانند برای حل مشکلات کشور و راه‌حل پیدا کردن در مسیری که نظام و کشور در پیش رو دارد از اندیشه و فکر آنها استفاد‌ه‌ی زیادی صورت بگیرد. متاسفانه فیرحی و امثال فیرحی در نظام ما به لحاظ استفاده کردن از اندیشه‌ی آنها غریب بودند و هستند. این یک تاثر است که چرا از ظرفیت عالمان و دانشمندان وارسته، علاقه‌مند و دلسوز نظام برای حل مشکلات کشور استفاده‌ی کامل نمی‌شود.

انصاف نیوز متن کامل سخنان آقای سروش محلاتی درباره‌ی مرحوم فیرحی را منتشر می‌کند که می‌توانید در ادامه بخوانید:

امروز روز سخت و سنگینی است. از دست دادن دوست عزیز و استاد گرامی جناب آقای فیرحی مصیبت سنگینی است. به هر حال بعد از چند روز نگرانی این بار سنگین مصیبت بر ما، دیگر دوستان، جامعه علمی و حوزه‌های علمیه فرود آمد. از دست دادن چنین استادی، آن هم در چنین موقعیتی که نیاز به چنین شخصیت‌هایی است انصافا سخت و دشوار است. انسانی عالم، آگاه، متفکر و بالاتر، بسیار بسیار متخلق و متهذب. ولی آنچه که بیش از از دست دادن این استاد عالی‌مقام، انسان را متاثر می‌کند دو نکته است.

نکته‌ی اول این است که در کشور ما چنین عالمان دلسوز و خودساخته‌ای وجود دارند، هر چند کم، ولی متاسفانه از ظرفیت چنین متفکرانی به نحوه شایسته‌ای در کشور و نظام ما استفاده نمی‌شود. چنین عناصری که عمر خودشان را در تحصیل و تحقیق گذاشته‌اند. هم در فقه اسلامی، هم در شناخت نظام سیاسی اسلام، هم در آگاهی، اشراف و اطلاع از نظام‌های سیاسی دیگری که در جهان وجود دارد عمری را صرف کرده و آگاهی‌های ذی‌قیمتی پیدا کرده‌اند می‌توانند برای حل مشکلات کشور و راه‌حل پیدا کردن در مسیری که نظام و کشور در پیش رو دارد از اندیشه و فکر آنها استفاد‌ه‌ی زیادی صورت بگیرد. متاسفانه فیرحی و امثال فیرحی در نظام ما به لحاظ استفاده کردن از اندیشه‌ی آنها غریب بودند و هستند. این یک تاثر است که چرا از ظرفیت عالمان و دانشمندان وارسته، علاقه‌مند و دلسوز نظام برای حل مشکلات کشور استفاده‌ی کامل نمی‌شود.

و اما جنبه‌ی دوم و مصیبت دوم که مصیبت از دست دادن فیرحی را سنگین‌تر می‌کند این است که متاسفانه در حوزه‌های علمیه ما هم از چنین عناصر متفکر و دلسوزی استفاده‌ی کامل نمی‌شود. فیرحی برای حوزه‌های علمیه یک سرمایه بود ولی ما در حوزه از این سرمایه چه استفاده و بهره‌ای بردیم؟! چقدر از دانش او برای تحقیق، تدریس و پرورش طلاب آگاه و روشن بهره‌برداری کردیم؟ فیرحی در حوزه علمیه ما هم آنگونه که شایسته بود مورد استفاده و بهره‌برداری قرار نگرفت.

این دو جهت تاسف و تاثر ما را نسبت به از دست دادن چنین دانشمندی افزون می‌سازد. ما افرادی مانند فیرحی زیاد نداریم، افرادی که در دو تا سه دهه‌ی اخیر از حوزه به دانشگاه رفته‌اند البته فراوان هستند ولی بسیاری از این افراد در هنگام هجرت به دانشگاه همه‌ی شئون و سرمایه‌ی حوزوی خود را در حوزه گذاشتند، کتاب، فکر، اندیشه و لباس خود را از تن بیرون آوردند و بعد به دانشگاه کوچ کردند ولی فیرحی در زمره‌ی این گروه نبود. او از حوزه به دانشگاه رفت ولی از حوزه به دانشگاه بُرد. سرمایه‌ی علمی، اخلاقی، تقوایی و متانتی که در حوزه اندوخته و کسب کرده بود با خود به دانشگاه بُرد. تا پایان عمر هم با همین سرمایه زندگی کرد، اندیشید و بحث علمی خود را دنبال کرد. آثار علمی این دانشمند عزیز نشان می‌دهد که او از حوزه علمیه چه ارزش‌هایی را آموخته و چه سرمایه‌ی علمی را با خود برده بود. البته این بردن دو طرفه بود، هم از حوزه به دانشگاه برد و هم از دانشگاه به حوزه آورد. و البته چنین عناصری زیاد نیستند که در رفت‌وآمد خود میان حوزه  و دانشگاه بتوانند هم ببرند و هم بیاورند. لذا خلاء وجود این استاد عزیز برای ما یک خلاء سنگین است و یک مصیبت جبران‌ناپذیر.

علاوه بر اینکه این استاد جایگاه بلندی داشت و خلاء وجودی او را به این زودی نمی‌توان پر کرد به لحاظ شخصی هم با توجه به ارتباطات نزدیکی که با یکدیگر داشتیم انس، آشنایی و رفاقتی که از دیر زمان با یکدیگر داشتیم این مصیبت به شخصه برای من بسیار سخت، دردآور و ناگوار است. اتفاق چنین بود که هر چه زمان می‌گذشت و هر چه با یکدیگر آشنا می‌شدیم به خصوص در سال‌ها و ماه‌های اخیر قرابت فکری بیشتری نسبت به یکدیگر احساس می‌کردیم و در کارها و مباحثات علمی این قرابت را می‌دیدیم و در بحث‌هایی که با یکدیگر داشتیم این نزدیکی را احساس می‌کردیم.

او دارای خلق پسندیده‌ای بود  و در میان همه‌ی دوستان از این جهت شخصیت ممتازی بود. از خداوند می‌خواهم که این عالم مهذب و صاحب خلق حسن را با روح پیامبر عظیم‌الشان، پیامبری که در قرآن کریم صاحب خلق عظیم نامیده شده است، محشور بفرماید و به خانواده‌ی او صبر و بردباری عنایت بفرماید.

انتهای پیام