یکپارچه شدن نهاد علم یا ادامه‌ی موازی کاری؟

زهرا منصوری، انصاف نیوز: غلامرضا ظریفیان معاون دانشجویی سابق می‌گوید در همان زمان بخش زیادی از این ادغام‌ها صورت گرفته است. از سوی دیگر محمود مهرمحمدی سرپرست سابق دانشگاه فرهنگیان از نحوه‌ی اداره‌ی این دانشگاه‌ها (شهید رجایی و فرهنگیان) توضیحاتی ارائه می‌دهد و می‌گوید در واقع این دو دانشگاه حیات دو زیستی دارند. انصاف نیوز در سلسله گزارش‌هایی به موضوع ادغام نهادهای موازی در دستگاه‌های مختلف دولتی پرداخته است، در این گزارش وجود نهادهای موازی در وزارت علوم مورد بررسی قرار گرفته است.

• بیشتر بخوانید:
  ادامه‌ی پرونده ادغام یا انحلال برخی نهادها
  

  علی میرزاخانی: فعالیت موازی دستگاه‌ها ممنوع!
  عبدالله ناصری: آش و کاسه همین است اگر نهادهای اطلاعاتی ادغام نشوند

 متن کامل این گفت‌وگوها را درباره‌ی ادغام و یا انحلال برخی نهادها و دستگاه‌ها‌ی موازی را در ادامه بخوانید:

ظریفیان: دستگاه علم باید یکپارچه باشد

غلامرضا ظریفیان-معاون دانشجویی سابق- درباره‌ی ادغام نهادهای موازی در وزارت علوم به انصاف نیوز می‌گوید: «بخشی از دانشگاه‌های مربوط به دستگاه‌‌های دولتی در بستری تاریخی شکل گرفته‌اند. نهادهای مختلف یک‌سری دانشگاه‌های مربوط به خود را تاسیس کرده‌اند. مثلا وزارت دارایی و اقتصاد یک دانشگاه داشت که ادغام شد. وزارت صنعت برق و نیرو هم دانشگاه داشت. بنابراین از یک زمانی موضوع ادغام در دولت و شورای انقلاب فرهنگی مطرح شد که کلیه‌ی دانشگاه‌های متعلق به دستگاه‌های دولتی باید در دانشگاه‌های زیرنظر وزارت علوم و وزارت بهداشت ادغام شوند. به هر حال نهاد علم باید یکپارچه شود و از این موازی‌کاری‌ها جلوگیری شود. 300 مرکز علمی-کاربردی داشتیم که به دستگاه‌های دولتی مربوط می‌شد.

براساس این دستورالعمل تدریجا بخش زیادی از این مراکز علمی و کابردی بخش‌های دولتی به زیر نظر دانشگاه علمی کابردی رفتند یا منحل شدند. یک بخش قابل توجهی از ادغام دستگاه‌های دولتی در همان زمان صورت گرفت و تعداد اندکی از آنها باقی ماند. مثلا دانشکده وزارت خارجه و صدا و سیما هنوز هم وجود دارد. اما بخش قابل توجهی از اینها ادغام شده‌اند و با این نیت ادغام شدند که دستگاه علم باید یکپارچه باشد. این دانشگاه‌هایی که زیر نظر دولت هستند، اعم از غیرانتفاعی و انتفاعی اساسا برای کل کشور و دولت نیروی انسانی تربیت می‌کنند. اگر قرار باشد هر دستگاهی یک دانشگاه داشته باشد و نیروهای خود را تربیت کند، که نمی‌شود. پس دانشجویانی که در دانشگاه‌هایی که سراسر کشور مشغول خواندن کشاورزی و اقتصاد هستند، باید کجا بروند و مشغول به کار شوند؟»

اصل سیاست ادغام درست است اما…

او ادامه داد: «دانشگاه‌های آموزش و پرورش هم با وزارت علوم ادغام شده‌اند و به دو دانشگاه بزرگ فرهنگیان و شهید رجایی تبدیل شده‌ است. دانشگاه فرهنگیان به دلیل اینکه برای آموزش و پرورش نیرو تربیت می‌کند، رئیس او را وزیر آموزش و پرورش معرفی می‌کند اما حکم آن فرد را باید وزیر علوم تایید کند. هرچند دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی در مجموع زیر نظر وزارت علوم هستند و دیگر آن شکل گذشته را ندارند. دکتر امید، بسیار زحمت کشید و بخش زیادی از مراکز جامع و علمی و کاربردی که به دولت وابسته بود را منحل کرد یا در دانشگاه علمی و کابردی ادغام کرد.الان تقریبا یک مدیریت واحد پیدا کرده‌اند.»

این معاون دانشجویی سابق می‌گوید بیش از اینکه این ادغام‌ها از نظر اقتصادی مهم باشد می‌تواند به رفع تشتت رویه‌ها و روش‌ها کمک کند و در این‌باره توضیح می‌دهد: «دستگاه علم در همه‌ جای دنیا یکپارچه است. هرچند علوم مختلف است اما سیاستگذاری دستگاه علم واحد است بنابراین این یکپارچگی موجب می‌شود با تعدد سیاست‌گذاری و تنوع رویه‌ها روبرو نباشیم و دستگاه علم بتواند از فرصت‌های برابر و واحد استفاده کند. به نظر من گام مهمی است که دستگاه علم ما با یک سیاست اداره شوند و کارکرد آنها می‌تواند متنوع باشد. دانشکده فنی با علوم انسانی و علوم پایه دروس آن مختلف است. این مسئله می‌تواند تهدیدها را کاهش و فرصت‌ها را افزایش دهد.

دانشگاه‌های مختلف زیر نظر دستگاه‌های مختلف کارهای موازی انجام می‌دهند. این ادغام‌ها از موازی‌کارها کم می‌کند و سیاست‌گذاری واحدی را ایجاد می‌کند. طبیعتا تربیت نیروی انسانی را تحت اداره‌ی یک پروتکل روشن‌تر قرار می‌گیرد. پس سیاست ادغام این دانشگاه‌های دستگاه‌های مختلف در نهاد وزارت علوم اقدام درستی است. در دنیا هم دانشگاه‌های غیر دولتی داریم که اصول خود را از نهاد علم یعنی همان وزارت علوم می‌گیرند. اما نحوه‌ی مدیریت را خودشان تعیین می‌کنند. اصل سیاست ادغام درست است اما ممکن است در یکی دو مورد هم لازم باشد تا سیاست دیگری اتخاذ شود.»

مهرمحمدی: این دو دانشگاه یک حیات دوزیستی دارند

محمود مهرمحمدی -سرپرست پیشین دانشگاه فرهنگیان- درباره‌ی نحوه‌ی اداره دانشگاه فرهگیان و شهید رجایی و وابستگی آن به وزارت آموزش و پرورش به انصاف نیوز می‌گوید: «بخشی از سیاستگذاری‌های دانشگاه‌هایی مثل فرهنگیان زیر نظر آمورش و پرورش و بخشی از آن زیر نظر وزارت علوم است. چون این دانشگاه‌ها باید پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش در تامین نیروی انسانی باشند. بخشی از این سیاست‌ها توسط وزارت علوم تعیین می‌شود. مثل تصویب برنامه‌ی درسی. باید مثل همه‌ی دانشگاه‌های دیگر در شورای عالی برنامه‌ریزی تصویب شود. یا مثلا ضوابط جذب هیئت علمی باید مطابق با آنچه باشد که در تمام دانشگاه‌های کشور انجام می‌گیرد و از طریق شرکت در فراخوان‌های جذب هیئت علمی صورت گیرد. تمام آیین نامه‌های مالی و مدیریتی در دانشگاه‌های دیگر با تصویب هیئت امنا مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دانشگاه شهید رجایی و فرهنگیان هم بر این اساس است.

این دو دانشگاه هم زیر نظر وزارت علوم و  آموزش وپروش است و هم نیست. یعنی یک تقسیم کاری صورت گرفته است اما مدرک آن را وزارت علوم می‌دهد. رئیس آنجا را وزیر آموزش و پرورش پیشنهاد می‌کند و وزیر علوم باید تایید کند و شورای عالی انقلاب فرهنگی باید آن را تصویب کند. فرق آن با دانشگاه‌های دیگر در فرایند انتصاب رئیس این است که پیشنهاد از طرف رئیس آموزش و پرورش است اما وزرات علوم می‌تواند نپذیرد. به هر حال اول باید آنها با یکدیگر توافق کنند، سپس شورای عالی انقلاب فرهنگی تایید نهایی را انجام دهد. در دانشگاه‌های دیگر این وضعیت وجود ندارد و وزیر علوم رئیس را پیشنهاد می‌کند.

او تاکید کرد: مثلا دانشگاه خوارزمی در گذشته کار دانشگاه تربیت معلم را انجام می‌داد و با وزارت آموزش و پرورش هیچ ارتباطی هم نداشت. زیر نظر وزارت علوم بود. از یک طرف تربیت در مراکزی صورت می‌گرفت که آنها کاملا تحت نظارت وزرات آموزش و پرورش بودند. از زمان تاسیس دانشگاه فرهنگیان به صورت دوگانه مدیریت شد. یعنی یک حیات دوزیستی دارد. نامه‌ی اخیر آقای غلامی به رهبری (لینک)مبنی بر این است که این چه کاره‌ای است و از روش دیگری باید استفاده شود که این تغییرات مسلتزم تغییر در اساسنامه است. وزیر علوم معتقد است، باید از شیوه‌ای که در اساسنامه آمده است، تجدید نظر شود و از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های دیگر استفاده شود.

انتهای پیام

توضیح وزیر علوم درباره‌ی نامه‌ای خطاب به رهبری