آیا دوگانه «خرید – ساخت» واکسن کرونا جعلی است؟

جعفر محمدی در عصرایران نوشت: دوگانه‌سازی، تخصص خانمانسوز ما شده است. اصلا عادت‌مان شده است که همه چیز را به دوگانه خیر و شر تبدیل کنیم و بعد، بیفتیم به جان هم. علتش هم واضح است: ما گفت‌وگو نمی‌دانیم و هنر گوش دادن نداریم. جمله زیبایی در زبان عربی وجود دارد که می‌گوید: «نحن ابناء الدلیل، نمیل حیث یمیل» یعنی «ما فرزندان استدلال هستیم، به هر سمت که میل کند، ما هم بدان سمت متمایل می‌شویم.» ما اما فرزندان استدلال نیسیتم. پدران مجادله و مناقشه‌ایم. فرقی هم نمی‌کند که موضوع چه باشد: «یک اختلاف خانوادگی، یک بحث فلسفی، قضاوت درباره یک سیاست یا سیاستمدار و حتی واکسن کرونا!»

دوگانه «خرید – ساخت» واکسن کرونا، جدیدترین نسخه مجادله و ستیز ما با هم است. عده‌ای دو پایشان را کرده‌اند در یک کفش که الا و بلا نباید واکسن خارجی بخریم و گروهی هم واکسن ایرانی را منکوب و حتی تمسخر می‌کنند.

روز گذشته یکی از شرکت‌های تخصصی تحت مالکیت ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، واکسن کرونا را وارد فاز آزمایش انسانی کرد و آن طور که اعلام شد، دختر رئیس و معاون ستاد اولین افرادی بودند که واکسن جدید روی آنها آزمایش شد.

گویا وزارت بهداشت هم با یکی از کشورهای خارجی در حال تولید واکسن مشترک دیگری است که هنوز نمی‌دانیم در چه مرحله‌ای است ولی اجمالا مطلع هستیم که پیشرفت خوبی حاصل شده است. چند شرکت دانش‌بنیان ایرانی هم در حال کار روی واکسن‌های دیگر کرونا هستند.

این که ایران ما توانسته است جزو معدود کشورهایی باشد که موفق به تولید مهم‌ترین واکسن عصر جدید شود، بی‌گمان افتخاری بزرگ و ملی است. چه فرقی می‌کند که یک شرکت تخصصیِ ستاد اجرایی فرمان امام (ره) واکسن را بسازد یا دانشگاه علوم پزشکی تهران یا بخش خصوصی یا وزارت بهداشت یا بخش پزشکی وزارت دفاع یا … ؟ هر که این کار بزرگ را به سرانجام برساند، باید به احترامش از جای برخاست و در مقابلش سر تعظیم فرود آورد.

مهم این است که در وانفسای مرگ‌های گسترده کرونایی، این زیرساخت، دانش، تخصص بالا و همت ستودنی در ایران وجود دارد که در کمتر از یک سال از شیوع کرونا در کشور، «ما ایرانی‌ها» توانسته‌ایم واکسنی بسازیم که بسیاری از مدعیان جهان نتوانسته‌اند. این، افتخار و دستمریزاد ندارد؟

از آن سو، کشورهایی نیز توانسته‌اند زودتر از ما واکسن بسازند و امکان تهیه‌اش نیز مهیا شده است که خبری خوب برای همه جهانیانِ ترسیده از کروناست.

نکته اینجاست که تولید انبوه واکسن ایرانی، آن هم در صورت تایید نهایی، زمانبر است. در چنین شرایطی به جای دوگانه‌سازی و  مجادله، آیا روا نیست به استدلال روی بیاوریم و بپرسیم عقل سلیم چه می‌گوید؟

به نظر، بهترین روش این است که تا تولید نهایی و به اندازه نیاز واکسن ایرانی، واردات واکسن خارجی باید به‌سرعت انجام شود. روی خرید سریع تاکید می‌کنم چون به اندازه یک روز هم که تاخیر کنیم ده‌ها نفر بیشتر جان خود را از دست می‌دهند.

این خرید باید تا تایید نهایی و تولید انبوه واکسن ایرانی ادامه‌دار باشد؛ آن هم در صورتی که کارآمدی واکسن ایرانی به تایید نهایی برسد. منظور از تولید انبوه واکسن ایرانی هم، روز افتتاح خط تولید نیست. ستاد اجرایی اعلام کرده است که توان اولیه برای تولید ۱.۵ میلیون دوز در ماه است که آن هم از بهمن ماه آغاز می‌شود.

قطعاً این میزان برای کشوری با ۸۰ و چند میلیون جمعیت ناکافی است و باید ضمن سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید داخلی، خرید خارجی را نیز انجام داد.

به باور من، حتی بعد از تولید مکفی داخلی نیز نباید جلوی واردات واکسن مشابه خارجی را گرفت تا در فضای رقابتی، کیفیت محصول داخلی حفظ شود.

نکته مهم این است که احتمالاً نیاز بشر به واکسن کرونا دائمی باشد و همه ساله بر اساس جهش‌های کووید-۱۹، واکسن نیز به‌روز و همه ساله تزریق شود. بنابراین عقل و تدبیر حکم می‌کند علاوه بر ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به شرکت‌های تخصصی دیگر نیز باید میدان داد که بتوانند با استفاده از متخصصین داخلی، واکسن‌های دیگری نیز تولید کنند. در چنان صورتی و با تایید واکسن‌های ایرانی توسط سازمان بهداشت جهانی، ای‌بسا ایران بتواند به صادرکننده واکسن نیز تبدیل شود و ارزآوری خوبی نیز برای کشور ایجاد شود.

پس به جای دوگانه غیر خردمندانه «خرید – ساخت» واکسن کرونا، «فرزندان استدلال» شویم و بر مبنای عقل «بخریم و بسازیم» تا مردم‌مان بیش از این قربانی نشوند.

انتهای پیام