حاشیه‌هایی در خدمت نشر
انصاف نیوز، مهدی فخرزاده: نبض نشر کند می‌زند. این را نماگرهای روی دیوار غرفه‌ی کارنامه‌ی نشر 94، در نمایشگاه کتاب تهران نشان می‌دهد. شاخص‌ها حاکی از این است که ظرف چهار سال گذشته قیمت کتاب افزایش و تیراژ آن کاهش یافته است. این در حالی است که تعداد ناشران و همینطور تعداد عناوین کتاب در این سال‌ها افزایش یافته است. گویی سیاست سهله و سمحه در برابر ناشران، نمی‌تواند کمکی به حال وخیم کتاب در این سال‌ها کند. اما این تمام ماجرا نیست!
«نمایشگاه امسال بیشتر مورد استقبال مخاطبین کتاب قرار گرفت است»؛ ارزیابی مسوولین نمایشگاه کتاب از نمایشگاه امسال اینگونه است.
اگر از کمبود امکانات و سختی‌های رفت و آمد نمایشگاه بگذریم، نمایشگاه کتاب امسال، ویژگی‌های درخور توجهی هم دارد. امسال اولین سالی است که حاشیه‌های فرهنگی نمایشگاه توسط اتحادیه‌ی ناشران برگزار می‌شود. سال پیش نیز بخش سرای اهل قلم، به اهالی نشر سپرده شد، امسال اما تمام این بخش در اختیار اتحادیه‌ی ناشران است.
گفت‌وگوها و سخنرانی‌هایی که در حاشیه‌ی نمایشگاه کتاب امسال برگزار می‌شود، به موضوعات مهمی در حوزه‌ی کتاب و نشر می‌پردازد. از موضوعاتی چون تأثیر کتاب‌سازی و تکثیر غیرقانونی گرفته تا نقش نهادهای اجتماعی و نقش نقد کتاب در صنعت نشر مورد بررسی مشترک متخصصین و ناشرها قرار می‌گیرد.
از سالن‌های برگزاری این نشست‌ها که عبور کنیم، در انتهای غرفه‌های فرهنگی، به سالن کارنامه‌ی نشر برمی‌خوریم. سالنی که هر ساله در نمایشگاه‌ی کتاب برگزار می‌شود و امسال با کیفیتی متفاوت حضور یافت. در این سالن آثار منتشر شده در سال 94 به نمایش گذاشته شده است و همچنین شاخص‌های بسیاری از صنعت نشر بر دیوارهای این سالن 400 متری نقش بسته است. تیراژ به‌شدت کاهش یافته و عناوین و قیمت افزایش. این شاخص‌ها به‌خوبی نشان می‌دهند که با وجود باز شدن نسبی فضای کتاب، جای کتاب در سبد نشر خانواده تنگ شده است.
گلدان‌ها و صندلی‌های میان راهروهایی که دو سوی آن قفسه‌های کتاب چیده شده است، فضای مناسبی برای اندکی نشستن و نگاهی به کتاب‌های مورد علاقه انداختن است. این بخش در سال جدید ویژگی‌های متمایز کننده‌ای نسبت به سالهای پیش دارد.
«تعداد 80 قفسه چهار طبقه‌ای کتاب 25400 عنوان کتاب را در خود جای داده‌اند. تمامی این کتاب‌ها در سال 94 برای اولین بار چاپ شده‌اند و این تمام عناوین منتشر شده‌ی چاپ اول در این سال است».
«علی‌اکبر کلباسی»، مسوول کارنامه‌ی نشر 94 در ادامه می‌گوید تمامی آمار نصب شده بر دیوارهای غرفه‌اش، پس از نمایشگاه به‌صورت کتاب منتشر خواهد شد. «نمودارها حاوی اطلاعات مهمی درباره‌ی وضعیت کتاب طی سالهای 84 تا 94 است و تصویر واضحی از وضعیت نشر در این سال‌ها ارائه می‌دهد».
او معتقد است این فضا در نمایشگاه کتاب فرصت مناسبی برای پژوهش‌گران و محققین است تا بتوانند تمام آثار تازه منتشر شده در حوزه‌ی مورد علاقه‌ی خود را بیابند و خود کتاب در اختیار آنها قرار گیرد تا بررسی کنند و در صورت نیاز آدرس غرفه و سالن ناشر کتاب مورد نظر نیز در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
کلباسی می‌گوید برای ساماندهی این امر، از دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته کتابداری استفاده شده است. قرار گرفتن این بخش در کنار سرای اهل قلم و تالار گفت‌وگو، شرایط مناسبی برای فرهیختگان و نویسندگان ایجاد کرده است. بنا به گفته مسوول غرفه‌ی کارنامه‌ی نشر، آثار حدود 26 هزار نویسنده در معرض دید عموم قرار گرفته است. او خبر داد که پنل کارنامه‌ی نشر در سایت خانه‌ی کتاب قرار گرفته و این پنل امکان دائمی برای ناشران، نویسندگان و عموم خواهد بود تا از تازه‌های نشر مطلع شوند.
