بطحایی: حتی یک خودکار صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به دولت نیست

امینه شکرآمیز، انصاف نیوز: در حالی که اخیرا ۴۲ نفر از نمایندگان مجلس پی‌گیر دولتی کردن صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان هستند، سیدمحمد بطحایی وزیر اسبق آموزش و پرورش و فرج کمیجانی، یکی از فعالان صنف معلمان، در گفت‌وگو با انصاف نیوز این کار را خلاف قانون می‌دانند. این نهاد تا به حال به‌عنوان یک نهاد خصوصی به‌شمار می‌رفته است و اموال آن متعلق به معلمانی بوده است که عضو این صندوق هستند.

نمایندگانی که ادعای دولتی بودن صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان را مطرح کردند بنا را ماده‌ی ۱۳۰ قانون محاسبات عمومی کشور قرار داده‌اند. این ماده‌ی قانونی می‌گوید از تاریخ تصویب،‌ ایجاد یا تشکیل سازمان دولتی،‌ منحصرا به صورت وزارتخانه یا موسسه یا شرکت دولتی مجاز خواهد بود.

سیدمحمد بطحایی، وزیر معترض کابینه‌ی روحانی که با استعفا کنار رفت، درباره‌ی اموال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌گوید: «حتی یک خودکار و قلم صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به دولت نیست. تمامی اموال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به اعضای صندوق است و باید بین اعضای صندوق توزیع شود. بنابراین این تصور که چون وزیر آموزش و پرورش، رئیس هیئت امنای صندوق است، پس صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان یک موسسه یا یک شخصیت حقوقی متعلق به دولت است، بسیار تصور غلط و ناصحیحی است. صرفا در اساس‌نامه، وزیر آموزش و پرورش و معاون وزیر آموزش و پرورش به ترتیب به‌عنوان رئیس هیئت امنا و نایب رئیس هیئت امنا در نظر گرفته شده‌اند».

فرج کمیجانی -دبیر کل مجمع فرهنگیان- ضمن تاکید بر خصوصی بودن صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌گوید: «ما حتی ردیف بودجه هم نداریم. صندوق ذخیره در صورتی دولتی است که یک ردیف مشخصی در بودجه‌ی سالانه داشته باشد. در حال حاضر چنین چیزی وجود ندارد. این صندوق از پول مستقیم معلمان، از بیست و چند سال پیش تا به حال تشکیل شده است و مالکیت آن کاملا خصوصی است. مالک اصلی آن هم کل معلمانی هستند که در آنجا عضو هستند». 

متن کامل گفت‌وگوی انصاف نیوز با سیدمحمد بطحایی و فرج کمیجانی را در ادامه بخوانید:

محمد بطحایی: ماهیت صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان غیردولتی است

محمد بطحایی در پاسخ به این پرسش که آیا ماده‌ی ۱۳۰ قانون محاسبات عمومی کشور شامل حال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌شود، گفت: «اگر استناد نمایندگان محترم مجلس به این قانون باشد، جلوتر از این موضوع یک مشکل جدی‌تر وجود دارد. این مشکل این است که ماهیت صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان و اموال، املاک و مایملک آن و تمام دارایی‌های آن غیردولتی و متعلق به معلمان عضو این صندوق است. این‌طور نیست که دولت در آن ذی‌نفع باشد و بخواهد این موسسه را تبدیل به یک موسسه‌ی دولتی بکند که بعد از آن این قانون بیاید وارد شود و جلوی آن را بگیرد. بنابراین من فکر می‌کنم جلوتر از این ماده‌ی قانون محاسبات عمومی،‌ ماهیت صندوق ذخیره است که یک ماهیت غیردولتی دارد و تمام سهام و دارایی‌های آن متعلق به اعضای صندوق است. 

البته این موضوع به این معنا نیست که اساس‌نامه و ساختار اداره‌ی صندوق با مشکل مواجه نباشد، بلکه با مشکلاتی مواجه است. اما دولتی کردن آن و یا وصل کردن این موسسه‌ای که تمامی سرمایه‌ها و دارایی‌های آن متعلق به بخش غیردولتی است به نظر من کار بسیار غلط و ناپسندی است و فکر می‌کنم که اگر مراحل بررسی و تصویب آن توسط مراجعی مانند شورای نگهبان به جریان بیفتد، مورد خدشه قرار می‌گیرد».

تمامی اموال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به اعضای صندوق است

بطحایی در پاسخ به این پرسش که آیا صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان وابسته به وزارت آموزش و پرورش است، گفت: «به هیچ عنوان. من در همان ایامی هم که وزیر بودم و حتی قبل از آن که معاون بودم، در مواردی که صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان در دستور کار مجلس قرار می‌گرفت، همیشه این مطلب را می‌گفتم که اگر امروز صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان بخواهد منحل شود، اموال آن به چه کسی تعلق دارد و به چه کسی می‌رسد. حتی یک خودکار و قلم آن متعلق به دولت نیست. تمامی اموال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به اعضای صندوق است و باید بین اعضای صندوق توزیع شود. بنابراین این تصور که چون وزیر آموزش و پرورش، رئیس هیئت امنای صندوق است، پس صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان یک موسسه یا یک شخصیت حقوقی متعلق به دولت است، بسیار تصور غلط و ناصحیحی است. صرفا در اساس‌نامه، وزیر آموزش و پرورش و معاون وزیر آموزش و پرورش به ترتیب به‌عنوان رئیس هیئت امنا و نایب رئیس هیئت امنا در نظر گرفته شده‌اند. همان‌طور که گفتم دارایی‌های صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان -حتی یک خودکار آن- به هیچ عنوان متعلق به دولت و یا بیت‌المال نیست،‌ بلکه متعلق به اعضای صندوق است که معلمان هستند». 

کمک دولت به معلمان را نمی‌توان یک منبع دولتی برای صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان حساب کرد

محمد بطحایی در پاسخ به این پرسش که آیا تا به حال بودجه‌ای از طرف دولت به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان اختصاص داده شده است، گفت: «دقیقا چیزی که باعث انحراف در برداشت از ماهیت حقوقی صندوق می‌شود همین نکته است. یعنی دوستان ما تصور می‌کنند که چون دولت حق‌السهم خود را که باید به معلمان بدهد به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌دهد،‌ پس صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان از منابع دولتی دریافت دارد. در حالی که این تصور و برداشت غلطی است. دولت براساس قانون باید مبلغی را به معلمان بدهد. این مبلغ در اختیار معلم قرار می‌گیرد و از طرف معلم نیابتا در اختیار صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان قرار می‌گیرد. بنابراین نمی‌توان کمکی را که دولت دارد به معلم‌ها و کارمندان آموزش و پرورش می‌کند که این کمک به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌رسد، به‌عنوان یک منبع دولتی برای صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان تصور کرد. نمی‌توان گفت که از منابع دولت دارد به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان کمک می‌شود، پس صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان باید به زیر نظر دولت برود. به نظر من این تصور، بسیار ناصحیح است و برداشت غلط حقوقی از موضوع است. کمک‌های دولت به معلم داده می‌شود و نیابتا از طرف معلم به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان واریز می‌شود.

من مثالی می‌زنم که به فهم موضوع کمک می‌کند. فرض کنید صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان وجود نداشت و این کمک‌ها مستقیما در اختیار معلم‌ها قرار می‌گرفت،‌ آیا در آن صورت می‌شد خانه‌ی معلمان و اموال معلمان را دولتی کرد و گفت چون از محل کمک‌های دولت به شما پرداخت شده است، پس خانه‌ی شما و اتومبیل شما هم باید دولتی بشود؟! بنابراین به نظر من این تصور از نظر حقوقی تصور درستی نیست و دارای اشکال و ایراد است».

صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان مشابه یک شرکت سهامی است

بطحایی در پاسخ به این پرسش که اموال و دارایی صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به چه کسانی است، گفت: «متعلق به سهام‌دارنش است یا به تعبیر درست‌تر متعلق به اعضای آن است. صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان مشابه یک شرکت سهامی است که اگر منحل شد تمام دارایی‌هایش به سهام‌دارانش می‌رسد. تمام اموال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به اعضای صندوق و آنهایی است که در صندوق سهم دارند و آورده‌ای برای صندوق داشتند. این افراد شامل معلمان هستند که تعداد زیادی از این معلمان شاغل‌اند و تعدادی هم بازنشسته هستند که از صندوق خارج شدند ولی سهم‌شان را نگرفتند».  

فرج کمیجانی: مالکیت صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان کاملا خصوصی است

فرج کمیجانی در پاسخ به این پرسش که آیا ادعای نمایندگان مجلس برای دولتی کردن صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان اساسی دارد، گفت: «اصلا مالکیت صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان، طبق اساس‌نامه‌ای که در روزنامه‌ی رسمی در چهارچوب قانون تجارت به ثبت رسیده کاملا خصوصی است. هر چیزی هم که به ثبت رسیده است و همه‌ی عملکردی هم که تا به حال صندوق ذخیره داشته است، عین یک بخش خصوصی با آن برخورد شده است. یعنی با نوع انتخاب هیئت امنای آن،‌ هیئت مدیره‌ی آن و مسئله‌ی مالیات آن به صورت یک بخش خصوصی برخورد شده است. لذا من فکر می‌کنم که آن نمایندگان دارند راه را اشتباه می‌روند. آخرین تغییراتی که در اساس‌نامه اتفاق افتاده این است که ۶ نفر از اعضای هیئت امنا مستقیم از طرف فرهنگیان انتخاب خواهند شد. قبلا ۳ نفر انتخاب می‌شدند حالا بر تعداد آنها افزوده شده و به ۶ نفر رسیده است. مابقی هم باید با مشارکت وزیر و دیگران انتخاب شوند. ما در جلسه‌ای که افراد زیادی داخل آن بودند، بحثی خیلی جدی داشتیم. در آن جلسه حتی یک نفر هم نبود که بتواند خودش را مجاب کند که مالکیت صندوق ذخیره بتواند به یک نهاد عمومی دولتی تبدیل شود. 

صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان حتی ردیف بودجه ندارد

ما حتی ردیف بودجه هم نداریم. صندوق ذخیره در صورتی دولتی است که یک ردیف مشخصی در بودجه‌ی سالانه داشته باشد. در حال حاضر چنین چیزی وجود ندارد. این صندوق از پول مستقیم معلمان، از بیست و چند سال پیش تا به حال تشکیل شده است و مالکیت آن کاملا خصوصی است. مالک اصلی آن هم کل معلمانی هستند که در آنجا عضو هستند».

به صندوق ذخیره ریالی بودجه ندادند

کمیجانی در پاسخ به این پرسش که آیا ماده ۱۳۰ قانون محاسبات عمومی کشور شامل حال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان می‌شود، گفت: «نه، از نظر ما شامل آن نمی‌شود. به ما بودجه ندادند که حالا بخواهند چنین ادعایی کنند. دیوان محاسبات جایی می‌تواند ورود پیدا کند که ردیف بودجه‌ی مشخصی به آنجا بودجه داده باشد. اینها به صندوق ذخیره ریالی بودجه ندادند. اساس‌نامه‌ی اینجا به این صورت بوده است که تا ۵ درصد از حقوق معلمان کم شود، معادل آن چیزی که از معلمان کم می‌شود هم دولت بگذارد. دولت در بعضی از مواقع این مبلغ را گذاشته و در بعضی مواقع نگذاشته است. این در ردیف بودجه‌ای نیست و به دیوان محاسبات هم هیچ ربطی پیدا نمی‌کند. دیوان محاسبات تا به حال هیچ دخالتی نداشته است».

وزیر در اینجا یک حالت سمبلیک و تشریفاتی دارد

کمیجانی در پاسخ به این پرسش که آیا صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان وابسته به وزارت آموزش و پرورش است، گفت «وابسته به آن صورت که زیر نظر وزیر آموزش و پرورش در حال اداره شدن باشد نیست. وزیر آموزش و پرورش مثلا تا به حال فقط می‌توانست هیئت امنا را تعیین کند. در زمان وزارت آقای بطحایی تصمیم گرفته شد که ۳ نفر از هیئت امنا مستقیم از طرف معلمان انتخاب شوند. الان جدیدا اساس‌نامه را تغییر دادند که ۶ نفر از ۱۱ نفر مستقیم از طرف معلمان انتخاب شوند. لذا وزیر در اینجا یک حالت سمبلیک و تشریفاتی دارد. هیئت امنا هم کاره‌ای نیست، اصل هیئت مدیره است که توسط هیئت امنا انتخاب می‌شود. یک بخش خصوصی است که دارد کار می‌کند. تا الان هم کار آن خوب بوده است. یک سری انگار می‌خواهند که به اموال معلم‌ها چنگ بیندازد و این با قوانین موضوعه‌ی کشور اصلا مطابقتی ندارد. صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان طبق قانون تجارت تصویب شده و از ابتدا هم ثبت شده است و به صورت خصوصی اداره می‌شود.

این کار سنگ انداختن به اموال خصوصی معلمان است

وقتی ما از دیوان عدالت اداری شکایت می‌کنیم، شکایت ما را می‌پذیرد. اگر صندوق ذخیره دولتی باشد که دیوان عدالت اصلا شکایت آن را نمی‌پذیرد. ما بارها رفتیم از جاهای مختلف شکایت کردیم و شکایت ما را پذیرفته است. یعنی همین پذیرش شکایت ما از طرف دیوان عدالت اداری، نشان می‌دهد که ما خصوصی هستیم. این مسئله درمورد سایر نهادها هم برقرار است. هیچ نهادی تا به حال صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان را به‌عنوان نهاد دولتی نشناخته و خطاب نکرده است. حالا یک عده‌ای از نمایندگان با نفوذ معنوی که در مجلس دارند، می‌خواهند چنین کاری انجام دهند. این کار سنگ انداختن به اموال خصوصی معلمان است. هر کس این کار را بکند قطعا محکوم است. از طرف هیچ ارگان دولتی، صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان هیچ‌وقت یک نهاد دولتی نامیده نشده است. همه‌جا صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان را به‌عنوان یک نهاد خصوصی تلقی می‌کنند».  

فرهنگیانی که عضو صندوق ذخیره‌اند، مالک اصلی آن هستند

کمیجانی در پاسخ به این پرسش که اموال و دارایی صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان متعلق به چه کسانی است، گفت: «متعلق به تمام اعضای فرهنگیانی است که در این مدت در آنجا عضو بودند. فرهنگیانی که عضو صندوق ذخیره هستند، مالک اصلی صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان هستند». 

انتهای پیام