بهترین لوگوها متعلق به کدام بانک‌هاست؟
امینه شکرآمیز، انصاف نیوز: ۳۶ بانک و موسسه‌ی مالی در ایران در حال فعالیت هستند. هر کدام از آنها لوگوی مخصوص به خود را دارد. این لوگوها بسیار متنوع‌اند و در هر کدام از نماد و نشانه‌ی خاصی استفاده شده است. سوال این است که بهترین لوگوها متعلق به کدام بانک‌ها و موسسات مالی است؟
مسعود سپهر -طراح گرافیک و نویسنده- درمورد بانک‌ها و موسسات مالی که بهترین لوگوها را دارند به انصاف نیوز می‌گوید: «اظهارنظر من ممکن است خیلی دقیق نباشد ولی تقریبا آنچه که به سرعت به خاطر می‌آورم و حضور ذهن دارم برجسته‌ترند و زودتر به چشم می‌آیند، اینها است: بانک سامان، بانک صادرات، بانک تجارت، بانک دی، بانک پارسیان و بانک پاسارگاد نشانه‌ها و نشان‌نوشت‌هایی است که زودتر به خاطر شخص می‌آیند. تعدادی از آنها نمادین و تصویری هستند و تعدادی دیگر نشانه‌ی خود را بر اساس نام‌نوشته‌ی بانک ساخته‌اند».
مسعود سپهر، متولد ۱۳۳۵، طراح گرافیک، مدرس، پژوهشگر و نویسنده‌ی کتاب و مقالات متعددی در زمینه‌ی طراحی گرافیک است. او از سال ۱۳۷۰ تاکنون مدیر «کارگاه گرافیک سپهر» بوده و از بدو تاسیس انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران تا کنون با مسئولیت‌های مختلف عضو هیئت مدیره‌ی انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران بوده است. وی فارغ‌التحصیل سال ۱۳۵۸ در رشته‌ی طراحی تایپوگرافی از کالج چاپ (ارتباطات) لندن است.
مسعود سپهر طراح قلم‌های فارسی یکان، آموزه، برکت و فناوری است. وی طراح اولین کارت ملی ایران است. همچنین طراحی و استانداردسازی علائم و نشانههای متروی تهران و چهار نشان تخصصی از هفت نشان ملی از جمله کار‌های اوست. او به‌عنوان استاد مدعو (دانشیار پایه یک) در دانشگاه‌های تهران دانشکده‌‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه هنر اصفهان، دانشگاه معماری و هنر پارس و دانشگاه علامه اقبال لاهوری مشهد در سطوح کارشناسی‌ارشد و کارشناسی تدریس می‌کند.
سپهر به انصاف نیوز می‌گوید: «بانک سامان لوگو یا نشانهنوشتهی خوبی دارد برای اینکه شامل یک خط‌نوشته‌ی ساده‌ای است که منحصر به خودش است و این خط خوب طراحی شده است. البته نقش کناری نقش مطبوع ایرانی نیست و بیشتر خصوصیت نقوش کاشی‌کاری‌های غیر ایرانی در منطقه را داراست. ولی نام سامان را به‌گونه‌ای نوشته و ساخته‌اند که می‌توان براساس آن یک فونت یا قلم کامل فارسی را طراحی کرد که سادگی و خوانایی خوبی هم دارد و این نشانه‌نوشته را قابل توجه کرده است. به همین دلیل به نسبت سریع دیده می‌شود و به خاطر می‌ماند.
بانک تجارت هم در عین حال که نام‌نوشته و ترکیب بندی دو کلمه‌ی آن بسیار منحصر به فرد طراحی شده بسیار خوانا و سریع‌الانتقال است و ترکیب‌بندی نوشته به آن این امکان را داده است تا درشت‌تر و قوی‌تر جلوه کند. یعنی بیننده فوری قبل از اینکه نوشته را بخواند توجه می‌کند که با نشانهنوشتهی بانک تجارت مواجه است.
بانک دی طرح تصویری نمادینی که کنار خود دارد در عین حال که بر اساس حروف نام است ولی اشاره‌ای به علامت ریاضی بی‌نهایت دارد که برای بانک که اعداد و ارقام در کارشان است برازنده است. تصویر و نام‌نوشته یا لوگوی بانک، هر دو بسیار با یکدیگر سازگارند؛ از لحاظ سادگی، سرعت انتقال و انتخاب رنگ‌ها عالی است. انتخاب رنگ سازمانی خاص که برای بانک دی شده قابل توجه است. رنگ و ترکیب‌بندی را که می‌بینید، بدون آنکه به مطالب نوشته‌شده دقت کنید یا آن را بخوانید درست مثل این است که بانک دی را دیده‌اید.
بانک صادرات و بانک پارسیان هر دو نشانه‌ی تصویری‌شان غالب و قابل توجه است. سبک بصری نشانه‌ی بانک صادرات را می‌توان به اصطلاح، مدرن یا متجدد خواند و در این سبک میان بانک‌های ایران پیشگام بوده، و بیشتر از ۲۰ سال پیش لوگوی قدیمی بانک جای خود را به این نشانه داد. سبک طراحی و اجرای گرافیک نشانه‌ی بانک صادرات باعث شده که بتوان آن را در کنار نشانههای قوی و خوب بانک‌های جهانی قرار داد. این نشانه با طراحی ساده‌ی آن میان نشانههای بانک‌های دیگر ایران همچنان بسیار چشمگیر و به یاد ماندنی است.
نشانه‌ی بانک پارسیان نقش نمادین پیچیده‌‌تر از بقیه دارد ولی چون بین بانک‌های ایران کم‌سابقه بوده است و استفاده از رنگ‌ها در آن خاص و متفاوت است و رنگهای معمول و مورد استفاده‌ی بانک‌ها (انواع طیف‌های آبی) در آن به کار گرفته نشده است بلکه رنگهای دیگری (سبز یشمی، قرمز آجری تیره و مشکی) در آن به کار رفته است، از این رو بیشتر به چشم می‌آید. نقش نمادین بانک پارسیان شباهت به گل لوتوس دارد که در نقوش باستانی ایران زیاد دیده می‌شود و برازنده نام بانک یعنی «پارسیان» است. این نشانه از شکل معمول لوگو و نشانه که توصیه به سادگی و خلاصه‌گی در آنها شده است، با مهارت و تسلط طراحانه فاصله گرفته است و همین آن را چشمگیر و بهیادماندنی کرده است. نشانههای نمادین بانک صادرات و بانک پارسیان از نظر سبک و شیوه‌ی طراحی درست در نقطه‌ی مقابل یکدیگرند و در عین حال هر دو از منظر بینندگان قابل توجه و جذاب هستند.
بانک پاسارگاد نیز با استفاده از نام‌نوشته‌ی بانک نشانه‌ی خود را ساخته است. طراحی نام‌نوشته با درشتی و قوی تا حدی خشن است ولی دارای جدیتی است که سپرده‌گذاران یک بانک از آن انتظار دارند و باعث نوعی اعتماد می‌شود. تمام نام با یک عنصر ساده، واحد و یکسانی طراحی شده است و در نهایت نام از فاصله‌ی دور هم با حفظ شخصیت خودش به راحتی خوانده می‌شود. نشانهنوشتهی بانک پاسارگاد نرمی و ظرافت بانک سامان را ندارد. از این رو این دو نشانه را می‌توان در دو نقطه‌ی مقابل یکدیگر دید ولی هر دو در جای خود ساده، حرفه‌ای، چشمگیر و بهیادماندنی هستند.
به نظر می‌رسد من تا اینجا بیشتر دست‌کم نشان‌های بانک‌هایی که از طراحی نام‌نوشته یا نشان‌نوشته برای خود بهره گرفته‌اند و از قدرت جذب‌کنندگی و چشمگیری بیشتری برخوردارند را نام بردم، هرچند نمی‌توان این موضوع را برای همه عمومیت بخشید. نکته‌ی آخر یادآوری این نکته است که معیارهای مهم حرفه‌ای و اصلی برای امتیاز دادن به نشانه یا لوگوتایپ‌های رایج، توجه به میزانِ رعایت اصول طراحی در سادگی، تمایز، ماندگاری، تناسب با موضوع، قابلیت‌های کاربردی خاص و آشنایی با فرهنگ، خط و زبان است».
انتهای پیام
