سینمای رانتی ایران!
امیر قادری در گفتگویی با فرهیختگان، درباره‌ی معمای سینمای رانتی و انحصاری ایران، که در دوران قهر مخاطب و نبود تقاضا هم باز، قیمت بلیت را افزایش می‌دهد!، گفت: «سینمای ایران با توجه به مسیر اشتباهی که از دهه 60 آغاز کرد و در همین حال وهوا کارش را ادامه داد، ارتباط مناسبی با مردم برقرار نکرد، یکی از دلایل‌اش ارتباطی بود که از ابتدا با دولت برای آن تعریف شد، یعنی انگار سینما بخشی از بودجه سالانه نهادهای وابسته به اقتصاد مرکزی شد. یکی دیگر از دلایل آن صدور مجوزهای مختلفی بود که سینما را به نهادی تبدیل کرد که بین گروههای وابسته به بودجه و اقتصاد دولتی دست‌به‌دست می‌شود و این نهاد را به گروههای خاص منحصر کرد.» وی در ادامه تصریح کرد: «حاصل همه‌ی این اتفاق‌ها این شد که در این سال‌ها از مردم فاصله گرفت و تلاشی برای جذب مخاطب نکرد، اما سینمای ایران در این دوره در عوض امتیازی به‌دست آورد که کمتر به آن اشاره می‌شود و آن این است که قشر معدودی که توجه به سینما داشتند گروه موثری بودند. در واقع اگر تعدادشان کم بود اما شهروندان با نفوذی، مثل دانشجوها بودند، که می‌توانستند گروههای اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهند. درنهایت سینمای ایران همیشه مخاطب معدود اما موثری داشته، اما حدود سه سالی می‌شود این سینما همان مخاطب‌های اندک را هم از دست داده است.»
– تابلویی برای جذب بودجه.
این منتقد در پاسخ به اینکه آیا افزایش قیمت بلیت سینما با کم شدن تعداد مخاطب آن رابطه مستقیم دارد یا خیر، گفت: «به‌همه‌ی این دلایل، سینما حساب خودش را از تماشاگرانش جدا کرده است و به مردم کشور کاری ندارد و روی تعداد معدودی حساب کرده که به هر شکلی به سینما خواهند آمد. حتی مخاطبانی که به‌دلایلی مثل سرد یا گرم بودن هوا و نبود فرصت دیگری برای وقت‌گذارنی سر از سالن سینما درمی‌آورند. چشم مسئولان هم برای بالا نگاه داشتن تابلو و اعلان حاصل کار، به همین چهار تا مخاطب است. تحلیل من این است که سینمادارها با خود فکر می‌کنند که از این مخاطب معدود و اجباری پول بیشتری بگیریم.» وی در ادامه درباره تفکری که سینمادارها دارند، گفت: «آنها با خودشان میگویند ما که قرار نیست برای مردم فیلم بسازیم، پس با بالا بردن قیمت بلیت حداقل پول بیشتری از همین جامعه محدود می‌توان دریافت کرد. سینما برای من عزیزترین هنر است و با قید این نکته می‌خواهم تاکید کنم که در تاریخ هم‌واره هنر/صنعت ارزان مردمی بوده و این مسیری که امروز سینما در ایران میرود کاملا متفاوت با ماهیت بنیادین این هنر است. سینما در ایران تبدیل به پدیده‌ای شده که حساب خودش را بیشتر از گذشته از مردم جدا می‌کند. بعضی‌ها میگویند با این تصمیم پای مردم از سینما بیشتر قطع می‌شود. اصلا قرار نیست سینما در ایران چنین دادوستدی با مردم کشورش داشته باشد و قرار است تابلویی برای جذب بودجه باشد.»
– گرانی به‌دلیل شرایط رانتی در ایران.
قادری در پاسخ به اینکه چه عواملی باعث می‌شود شورای صنفی، تصمیمی مبنی بر افزایش پنجاه درصدی قیمت بلیت سینما بگیرد، گفت: »سینمای ایران میداند مخاطب گسترده و عام و مردمی ندارد و با این تصمیم‌ها میخواهد حساب خودش را از مردمی که از سینما، انتظار یک تجربه خوب در زندگی‌شان را دارند، جدا کند و هم اینکه از معدود مخاطبانش که به هر دلیلی به سینما می‌روند پول بیشتری بگیرد. خیلی از هنرها به‌دلیل ماهیت وجودی که دارند نمی‌توانند مخاطب گسترده‌ای داشته باشند، در نتیجه روی مخاطب معدودی حساب می‌کنند که حاضرند چنین هزینه‌ای را بپردازند. درمورد سینمای ایران هم همین اتفاق افتاده. فقط فرقش این است که سینما در هیچ دورانی، ماهیت‌ش این نبوده و یک هنر جمعی و مردمی و ارزان بوده است. گرانی ماهیت وجودی سینما نیست اما به‌دلیل شرایط رانتی و انحصاری که در ایران وجود دارد تبدیل به هنری گران شده است.»
[یک نکته: با توجه به‌این که به‌دلیل کمبود وقت، امکان بازبینی متن این گفتگو قبل از انتشار در روزنامه وجود نداشت، بعضی تغییرات ویرایشی، هنگام انتشار آن در کافه سینما صورت گرفته است.]
انتهای پیام
