دختران عربستانی و دردسر بازی «پوکمون گو»
پارسینه نوشت:
پوکمون گو بازی رایانه‌ای است که برخلاف بازی‌های دیگر که کاربران را به سکون می‌کشانند، آنها را مجبور می‌کند تا از خانه خارج شده و به دنبال شکار پوکمون‌ها راهی خیابان‌ها و حتی خارج از شهر شوند.
با بالا گرفتن تب این بازی در چهار گوشه دنیا، تحلیل‌های مختلف هم به دنبال آن روانه شدند. برخی نگاهی مثبت به آن دارند که بازی‌کننده‌های اغلب تنبل را مجبور می‌کند تا تحرک بیشتری داشته باشند و افراد گوشه‌گیر را وارد فضای اجتماعی می‌کند. برخی دیگر نکات منفی آن را یادآور می‌شوند که فعالیت‌های معمول در برخی مکان‌ها را مختلف کرده تا جایی که چندین تصادف و حتی مرگ را به خاطر شکار پوکمون‌ها موجب شده است.
البته واکنش‌ها تا حدی به فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف بستگی دارد. همین چند روز پیش بود که برخی از ساکنان قم و روحانیان این شهر نسبت به حضور پوکمون‌ها ابراز نگرانی و نارضایتی کرده بودند. اکنون این بازی بار دیگر بحث درباره محدودیت‌های جامعه و حکومت عربستان در مورد زنان را پیش کشیده است و آن را دست‌مایه گزارشی از نارضایتی زنان این کشور کرده که واشنگتن‌پست به آن پرداخته است.
اکنون زنان عربستانی که رفت و آمدشان در خارج از خانه به شدت محدود است، به دنبال راه حل‌هایی هستند که بتوانند در خیابان‌ها این بازی را دنبال کنند. قوانین سخت‌گیرانه‌ای در مورد رانندگی آنها وجود دارد، بسیاری از آنها بدون حضور یک مرد نمی‌توانند بیرون بروند و بیشتر مکان‌های عمومی جداسازی شده‌اند. مشکلاتی که باعث شده تا بحث داغی در توئیتر شکل بگیرد.
یکی از کاربران می‌نویسد: «دختران بیچاره نمی‌توانند بازی کنند. آنها باید برای رسیدن به مرحله نهایی پنج بار دور اتاق بچرخند.»
سوما می‌گوید: «این بازی برای ما دختران مناسب نیست، در غیر این صورت من آن را دانلود می‌کردم. این بازی بزرگی است.»
برخی دیگر از زنان و دختران سعودی این مرحله را پشت سر گذاشته‌اند. آنها با رانندگانشان در «پوک استاپ»ها (جایی که موارد گوناگونی به عنوان جایزه به بازی‌کننده داده می‌شود) جمع شده‌اند. لمی القصیبی با اشاره به این موضوع می‌نویسد: «مردم دیوانه شده‌اند. پوکمون‌ها حتی در چهارراه‌های شلوغ وجود دارند و دخترها و رانندگانشان به دنبال پوکمون هستند».
کاربر دیگر این وضعیت دیوانه‌وار را به شوخی گرفته و فرصت‌های تجاری تازه‌ای را توصیه می‌کند: «رانندگان تاکسی می‌توانند سرویس جدیدی را برای دخترانی که می‌خواهند پوکمون بگیرند و نمی‌توانند رانندگی کنند، راه‌اندازی کنند.»
احلام سولمی، دختر 33 ساله‌ای است که در یک بیمارستان محلی آموزش می‌بیند. او از طرفداران پوکمون گو است و معتقد است هیچ چیزی مثل این بازی باعث ایجاد رابطه اجتماعی مستحکمی با دیگر بازی‌کننده‌ها نشده است. احلام که با راننده‌اش به دنبال پوکمون‌ها می‌رود، اضافه می‌کند که این بازی شبیه یک راهنمای گردشگری است و او را به جاهایی از شهر کشانده که نمی‌دانست وجود دارند.
با این وجود او نمی‌تواند برای شکار پوکمون‌ها از خودرو خارج شود و این باعث شده از جذابیت بازی کاسته شود؛ مسأله‌ای که موجب می‌شود تا احلام آرزو کند که کاش زنان فضای باز بیشتری برای دیدار با دیگر بازیکن‌ها داشتند.
عبدالعزیز، نوجوان 17 ساله‌ای است که درباره این محدودیت‌ها با خواهرش و دیگر زنان خانواده‌اش ابراز همدلی می‌کند. او می‌گوید آنها همیشه درباره پیدا کردن پوکمون بعدی صحبت می‌کنند اما وقتی با راننده‌شان بیرون می‌روند، خواهرش فقط می‌تواند فیلم او را ضبط کند که چگونه پوکمون‌ها را شکار می‌کند.
البته این تنها زنان نیستند که از بازی کردن باز داشته می‌شوند. در کل، پیام‌ها و ویدیوهای بسیاری منتشر می‌شوند که این بازی را خطرناک و حتی براندازانه و خرابکارانه می‌دانند.
کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات سعودی هشدار داده است که این اپلیکیشن می‌تواند «حریم خصوصی کاربران را نقض و از اطلاعات آنها سوءاستفاده کرده و موقعیت بازیکن‌ها را به خارجی‌ها نشان دهد.
شیخ عبدالله المنیع، از اعضای شورای علمای ارشد عربستان هم به نشریه عکاظ گفته است که بازی کردن پوکمون گو برای سعودی‌ها جایز نیست. او می‌گوید این بازی برای امنیت ملی مخرب است و به کشف مکان‌های سرّی کمک می‌کند و این خیانت است.
سعید الدویغری، متخصص فناوری، معتقد است این بازی برای جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات از کشورهای خارجی طراحی شده است و باید ممنوع شود.
البته این موضع تمام مقامات سعودی نیست. محمد الحارثی، از مقامات وزارت آموزش این کشور، نگاهی مثبت دارد. او می‌گوید وزارت آموزش برنامه‌ای دارد تا از این بازی برای اهداف آموزشی استفاده کند. هدف از آن آموزش دادن به دانش‌آموزان درباره مکان‌های دیدنی عربستان است.
شورای علمای ارشد هم خبر مربوط به فتوایی که این بازی را حرام اعلام می‌کرد، تکذیب کرد؛ فتوایی که 15 سال پیش درباره بازی کارتی پوکمون گو صادر شده بود.
بدون تردید، پوکمون گو پدیده این روزهای فناوری است که فضای مجازی و واقعی را بیش از هر زمانی و به شکلی عجیب و جذاب به هم پیوند زده است. البته این ایده بکر بدون اشکال نیست اما تجربه نشان داده است که در مقابل تغییرات سریع فناوری نمی‌توان سد ایجاد کرد. شاید بهترین راه همراه شدن با آن و اصلاح مسیر جریانی باشد که ایستادن در مقابلش تنها ویرانی بیشتر را به ارمغان می‌آورد.
انتهای پیام
