مخالفت «کهرام» با تشکیل وزارتخانه محیط زیست

«اسماعیل کهرم» مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در گفت وگو با ایرنا، ضمن تشریح وظایف این سازمان و نهادهای فعال در زمینه مسایل زیست بوم تاکید کرد که اگر قرار است وزارتی با ماموریت حفاظت از محیط زیست تشکیل دهیم، از ابتدا باید به فکر مهیاسازی شرایط و امکانات مورد نیاز این وزارتخانه نوپا باشیم زیرا در غیر این صورت بر دشواری های این حوزه افزوده خواهد شد.

چالش هجوم ریزگردها به شهرهای ایران، خشک شدن تالاب ها و کاهش سطح آب های زیرزمینی، فرسایش خاک و آلودگی هوا، هم اکنون از مهمترین بحران های زیست محیطی کشور به شمار می روند که به گفته کارشناسان محیط زیست، افزایش جمعیت، کاهش بارندگی، بهره برداری نامناسب از جنگل ها و مراتع و پدیده تغییر اقلیم، مهمترین عامل بروز این مشکل ها است.

تعمیق بحران های محیط زیست طی سال های گذشته سبب تدوین طرحی در راستای ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها و منابع طبیعی شد تا به واسطه آن وزارتخانه ای به رسیدگی به بحران های زیست محیطی اختصاص یابد. این طرح نهم شهریور ماه در مجلس وصول شد و اکنون نیز در دست بررسی است. لازم به بیان است سازمان جنگل ها و منابع طبیعی بعدها به سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، تغییر نام داد.

در این پیوند، گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا با کهرم مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت وگو کرد. این کارشناس محیط زیست، موفقیت طرح تشکیل وزارتخانه محیط زیست را در گروی تامین بودجه، وضع قانون های حمایتی و تفویض اختیارهای لازم به مسوولان وزارتخانه نوپا دانست.

در ادامه، مشروح گفت وگوی ایرنا با کهرم آمده است:

***ایرنا: به طور کلی، وظیفه سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری چیست؟
**کهرم: وظایف سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری که پیش از این به عنوان سازمان منابع طبیعی از آن یاد می شد، در پاره ای مواقع، دچار موازی کاری است تا آن جا که گاهی این وظایف درهم تنیده و ادغام می شوند. اما به طور کلی سازمان جنگل ها و مراتع، حفظ، حمایت و احیای جنگل ها، مراتع، بیشه های طبیعی و همچنین حفاظت آبخیزهای کشور را برعهده دارد و سازمان حفاظت محیط زیست، از جانورانی که در آن فضا زیست می کنند، محافظت می کند.

***ایرنا: آیا طرح ادغام این 2 سازمان و تشکیل وزارت محیط زیست اقدامی کارآمد و بجا در رفع بحران های زیست محیطی است؟
**کهرم: با این ادغام موافق هستم اما اگر قرار است که سازمان محیط زیست و جنگل ها و مراتع را ادغام کنیم تا وزارت محیط زیست از دل آن بیرون بیاید، باید شرایط و امکانات لازم در اختیار این وزارتخانه نوپا قرارگیرد. سازمان محیط زیست و جنگل ها و مراتع در شرایط مالی و حمایتی خوبی قرار ندارند و اگر در همین شرایط بی توجهی و فقر آن ها را رها کنیم گره ای از مشکل منابع طبیعی و محیط زیست باز نخواهد شد.
برای نمونه، بر پایه استاندارهای جهانی به ازای هر چهار هزار هکتار در عرصه طبیعی یک محیط بان برای حفاظت آن تعیین می شود. این در حالی است که در کشور ما، به دلیل تعداد اندک محیط بانان، به ازای هر 40 هزار هکتار یک محیط بان وجود دارد. مساله ای که عرصه حفاظت از زیست بوم را برای 2 هزار و 700 محیط بان ایرانی دشوار ساخته است.

*** ایرنا: شرایط و بسترهای مورد نظر برای تشکیل چنین وزارتخانه ای، شامل چه مواردی است؟
**کهرم: منظور از شرایط، فراهم ساختن زمینه های استخدام و ارایه مجوز آن، در اختیار قرار دادن تجهیزاتی مانند هلیکوپتر و سایر وسایل به روز شده و همچنین تصویب بودجه و حمایت های مالی و اعتباری برای این وزارتخانه است. کمبود نیروی انسانی یکی از مهمترین مسایلی در حوزه محیط بانی کشور است. برای جبران این کمبود باید از برنامه های جدید مانند استفاده از تجهیزات نوینِ حفاظت بهره گرفت. درغیر اینصورت این ادغام نه تنها کارساز و کارگشا نخواهد بود بلکه باعث افزایش بروکراسی و دشواری های محیط بانان و جنگلبانان خواهد شد.

**ایرنا: آیا تشکیل چنین وزارتخانه ای، با مسوولیت های وزارت جهاد کشاورزی تداخل و همپوشانی به وجود نخواهد آورد؟
**کهرم: به طور کلی، عملکرد وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست همانند 2 خط موازی است که هرگز به هم نمی رسد چراکه وزارت جهاد کشاورزی یک سازمان بهره بردار از طبیعت است. برای نمونه، این وزارتخانه برای رسیدن به خودکفایی در تولید گندم، بسیاری از شیب ها را شخم زد و باعث فرسایش خاک شد و بسیاری از جنگل ها را مانند آن چه در منطقه ارسباران رخ داد، تخریب کرد. همچنین، این وزارتخانه طرح «طوبی» یا همان طرح «واگذاری اراضی شیب دار برای توسعه باغات» را پیشنهاد داد که به موجب آن، اراضی ملی در ارتفاعات شیبدار به افزایش سطح زیر کشت باغی یا درختان میوه دار کشور اختصاص یابد.
در برابر، سازمان محیط زیست وظیفه حفاظت محیط را برای آیندگان برعهده دارد. محیط زیست به دنبال حفظ طبیعت و جلوگیری از بهره برداری سوء از محیط زیست است.
پیش از این نیز پیشنهاد ادغام وزارت جهاد کشاورزی با سازمان محیط زیست مطرح و با مخالفت هایی روبه رو شد. نظر همه بر این بود که در صورت ادغام، دیگر اثری از سازمان محیط زیست باقی نخواهد ماند چرا که وزارت جهادکشاورزی، دارای پول، قدرت و زمین در سراسر ایران است. تلفیق این 2 به معنای نابودی سازمان محیط زیست خواهد بود.

***ایرنا: استفاده از الگوها و تجربه های سایر کشورها در این زمینه تا چه حد کارآمد خواهد بود؟
**کهرم: در بسیاری از کشورهای دنیا، وزارت محیط زیست از وزارتخانه های کلیدی به شمار می رود. برای نمونه در انگلیس وزارت محیط زیست و سازمان جنگل ها و مراتع، زیر چتر بزرگی به نام شورای «حفاظت از طبیعت» فعالیت می کنند و اینگونه نیست که یک تن رییس و بقیه فرمانبردار باشند. در این وزارتخانه، هیاتی 6 نفره تصمیم می گیرند و به حل مسایل می پردازند. امیدواریم

انتهای پیام