ریشه های دوستى و تعارض ایران و عربستان : از دوره پهلوی تا جمهوری اسلامی

عصرایران نوشت: در این کتاب، ضمن تشریح «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی»، اهداف و جهت‌گیری‌های دو بازیگر متاثر از ویژگی‌های هویتی و ژئوپلیتیکی خود و منطقه، و نیز ویژگی‌های ساختار قدرت بین‌المللی، به‌عنوان بستر این روابط مورد توجه بوده است.

کتاب “جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی؛ سیاست خارجی، روابط دوجانبه و نظم منطقه‌ اى” منتشر شد

مشخصات كتاب؛

نویسنده: دکتر مهدی علیخانی

تعداد صفحات: 437 صفحه

چاپ اول، زمستان 1401

ناشر: جهان سیاست

درباره کتاب:

باوجود اينكه تمرکز کتاب بر روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی می‌باشد، اما این مناسبات فراتر از این دوره و از زمان آغاز روابط در دوران پهلوی مورد بررسی قرار گرفته است.

در این کتاب، ضمن تشریح «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی»، اهداف و جهت‌گیری‌های دو بازیگر متاثر از ویژگی‌های هویتی و ژئوپلیتیکی خود و منطقه، و نیز ویژگی‌های ساختار قدرت بین‌المللی، به‌عنوان بستر این روابط مورد توجه بوده است.

تهران و رياض در روابطی پرفرازونشیب به‌ سر برده‌اند. 3 بار «قطع روابط دیپلماتیک» در طول تاریخ مناسبات آنها (یک‌بار در دوره پهلوی و دو بار در دوره جمهوری اسلامی) شگفت‌انگیز است. فهم تعارض‌های میان تهران و ریاض مستلزم تبیین این روابط و شناسایی عوامل اثرگذار، و نیز تبیین الگوهای رفتاری حاکم بر روابط ایران و عربستان است. این امر می‌تواند به فهم چرایی دوستی‌ها و همکاری‌ها از یک‌سو، و چرایی افزایش تنش‌ها و تعارض‌ها از سوی دیگر کمک کند.

در کنار روابط دوجانبه، در هر فصل این مناسبات در سطح منطقه‌ای و براساس روابط متقابل تهران و ریاض با هر یک از کشورهای منطقه و رقابت‌های این دو با یکدیگر به‌ویژه در ارتباط با مسائل و «بحران»‌های جاری مدنظر بوده است: کشورها، حوزه‌ها و مسائلی چون:

عراق

سوریه

یمن

بحرین

امارات متحده عربی

افغانستان

لبنان

فلسطین

سودان

مصر

قطر

حوزه‌های خلیج ‌فارس، مدیترانه و آسیای میانه

مساله نفت

روند صلح

مساله حج

شیعیان منطقه

نظم و امنیت منطقه‌ای

مساله هسته‌ای ایران

تروریسم و… .

کنش‌‌وواکنش‌های تهران و ریاض در قبال یکدیگر، به نظم منطقه غرب آسیا از حوزه خلیج فارس تا حوزه مدیترانه و حتی فراتر از آن شکل داده است. به‌این‌دلیل، در روابط تهران و ریاض فرازونشیب‌های بسیاری نه‌تنها در دوران پس از انقلاب 1357، بلکه در دوران پیش از آن مشاهده می‌شود که ثبات منطقه و کشورهای آن را متاثر از خود ساخته است.

به این دلیل، این کتاب در پی پاسخ به این مسائل است که چه عواملی روابط ایران و عربستان را تا به این اندازه پرفرازونشیب ساخته اند؟ چرا باوجود تجربه‌های «همزیستی» و «همکاری»، آنها دچار «چرخه تعارض» می‌شوند؟ و راهکارهای موثر برای بهبود و تثبیت روابط شان چیست؟

فصل هاى كتاب:

*بررسي روابط ايران و عربستان در دوران پهلوى: از قطع رابطه تا رقابت و همكارى در قالب سياست دوستونى

*بررسي سياست خارجى جمهوري اسلامى ايران و عربستان سعودى براساس ويژگى هاى هويتى، ژئوپلتيكى و ساختار نظام بين المللى، و سياست هاى آمريكا و ايفاي نقش قدرت هايي چون روسيه و چين

*بررسي روابط تعارض آميز ايران و عربستان در دوره جنگ / مبتنى بر همزيستى در دوره هاشمى رفسنجانى/ همكارى جويانه در دوره خاتمى/ تعارض آميز در دوره هاى احمدى نژاد و روحانی و …

انتهای پیام