درباره‌ی پذیرفته شدن عضویت ایران در سازمان شانگهای

مصطفی قهرمانی در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز درباره‌ی پذیرفته شدن عضویت ایران در سازمان شانگهای نوشت:

ایران در سال ۲۰۰۵ به‌عنوان‌ عضو ناظر به سازمان همکاری شانگهای پیوست و یک سال بعد برای عضویت کامل در این سازمان درخواست داد. این اقدام اما در آن‌هنگام بحث‌ها و مقاومت‌هایی را در بین برخی اعضای این پیمان برانگیخت و سرانجام در اجلاسیه ۲۱ام سران در سال ۲۰۲۱، با عضویت کامل ایران موافقت شد.

این سازمان در سال ۱۹۹۶ در راستای پیشبرد همکاری‌های سیاسی – اقتصادی و نظامی – امنیتی با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه، پایه‌گذاری شد.

سازمان‌ همکاری شانگهای البته هنوز برخلاف پیمان ناتو و پیمان ورشو سابق یک معاهدهٔ دفاعی چندجانبه به‌شمار نمی‌رود. سازمان شانگهای درحال‌حاضر ۴۰درصد جمعیت جهان را در برمی‌گیرد. به‌باور مخالفین، این سازمان هسته مرکزی مخالفت و مقابله با نفوذ فزاینده امریکا در آسیای میانه است.

مشاهدات و پژوهش‌ها نشان‌دهندۀ یک موضع ضدامریکایی امّا نه لزوماً ضدغرب سازمان همکاری شانگهای می‌باشند. اهمیت این سازمان تنها محدود به حوزه سیاست و مقابله با هژمونی امریکا در اورآسیا نیست.

این گروه را بایستی از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی جهان برشمرد، وقتی بدانیم حدود ۲۵درصد تولید ناخالص جهان به کشورهای عضو این سازمان تعلق دارد و حجم اقتصاد کشورهای عضو آن بالغ بر ۲۰‌ تریلیون دلار است.

بر‌اساس آمار گمرک، در سال ۱۴۰۰ تجارت ایران با اعضای شانگهای ۵۴ میلیون و ۸۵۶ هزارتن کالا به‌ارزش ۳۷ میلیارد و ۱۶۸ میلیون دلار رسید که حدود ۳۰ درصد کل تجارت خارجی کشور را تشکیل می‌دهد.

سهم اعضای این سازمان ۴۵ میلیون و ۳۴۹ هزار تن و به‌ارزش ۲۰ میلیارد و ۵۹۶ میلیون دلار بود و واردات ایران از اعضای این سازمان برابر با ۹‌میلیون و ۵۰۷ هزارتن کالا به‌ارزش ۱۶ میلیارد و ۵۷۲‌میلیون دلار بوده است.

عضویت در بریکس -گروه قدرت‌های اقتصادی نوظهور- به ‌مثابه گام بعدی می‌تواند مکمل این حرکت و مقابله با سیاست‌های منزوی‌سازی و فشار حداکثری غرب در مقابل ایران و درعین‌حال پیشرانی مناسب برای خلق توان‌مندی‌ها و چشم‌انداز‌های اقتصادی جدیدی برای میهن ما باشد.

اگر سیاست خارجی را حرکت در اوربیت‌های دور و نزدیک به مرکز منافع ملی کشورها بدانیم. در اوربیت نخست قطعاً کشورهای همسایه و در اوربیت بعدی کشورهای منطقه قرار خواهند گرفت که یقیناً سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس در این زمره قرار دارند.

اینکه آیا پذیرش رسمی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای پدیده و دستاوردی میمون برای میهن ما و سیاست خارجی آن می‌باشد یقیناً بستگی مستقیم با نحوه رفتار و تعامل ما در این چهارچوب دارد.

توازن و تعادل در سیاست خارجی و سیاست فاصله برابر با حوزه‌های قدرت جهانی با انفعال و سکوت میسر نمی‌شود.

مشارکت فعال در راستای شکل‌گیری و بسط چندجانبه‌گرایی به مثابه یگانه راه تلطیف فضای دیپلماسی جهانی و رهایی از یک‌جانبه‌گرایی و هیمنه و سلطه امریکا بدون اینکه طول و عرض جغرافیایی سیاست خارجی خود را فراموش کنیم یگانه راه کسب و تثبیت اقتدار و توان‌مندی ملی ما می‌باشد.

انتهای پیام