« تاثیر دانشگاه را برنتافتند 18 تیر به کوی حمله کردند»

وقتی در دوره ی اصلاحات، دانشگاه فعال شد و احساس هویت و زنده بودن کرد، احکام کمیته‌ی انضباطی به شدت کاهش پیدا کرد اما در 18 تیر 78 عده‌ای که این نشاط و تاثیرگذاری را برنمیتافتند به کوی حمله بردند. هر چند همه‌ی ارکان نظام این هجوم را محکوم کردند اما بعد از آن یک رکود بر جنبش دانشجویی حاکم شد. [غلامرضا ظریفیان]

دانشگاه صنعتی ارومیه، همزمان با روز شانزده آذر و برای پاسداشت مقام شهدای دانشجو میزبان دکتر غلامرضا ظریفیان استاد دانشگاه تهران و معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات بود. در این جلسه که با استقبال پرشور دانشجویان همراه بود، بعد از قرائت بیانیه روز دانشجو ظریفیان پشت تریبون قرار گرفت و درباره جنبش دانشجویی به سخنرانی پرداخت.

جنبش دانشجویی؛ عمیق، فعال، گسترده و پیوسته

به گزارش دریافتی انصاف نیوز، معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات با بیان اینکه، جنبش دانشجویی در ایران حرکتی بسیار پر دامنه است، گفت: در 150 سال اخیر در ایران جنبش های فراوانی از جمله جنبش تنباکو، جنبش مشروطه، جنبش شیخ محمد خیابانی در تبریز، جنبش پسیان در مشهد، نهضت ملی به رهبری مصدق، جنبش بعد از سال 42 به رهبری امام (ره) و انقلاب اسلامی که در اوج این جنبش ها قرار داشت به وقوع پیوست.

ظریفیان افزود: بعد از انقلاب اسلامی نیز شاهد دوران سازندگی و جنبش بسیار مهم اصلاحات در ایران بودیم.

به گفته ظریفیان، در میان این جنبش ها و بازیگران اصلی آنها، “عمیق ترین، فعالترین، گسترده ترین و پیوسته ترین” جنبش، همانا جنبش دانشجویی است. در طول تاریخ احزابی مانند حزب توده یا حزب جمهوری اسلامی توانستند در مقاطعی از تاریخ درکشورمان نقشی موثر ایفا کنند اما حرکت آنها مقطعی بود و مانند جنبش دانشجویی نتوانستند حرکت پیوسته ای داشته باشند.

معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات با اشاره به اینکه مبدا تشکیل جنبش دانشجویی به سال 1315 در مخالفت با سیاست‌های غلط آن دوران برمی‌گردد، اظهار کرد: امروز 80 سال از آن دوران می‌گذرد و این حرکت در مسیر خود، رکود و سکون داشته اما انقطاع نداشته است. اگر تاریخ 150 ساله اخیر ایران را بنویسیم، 60 درصد آن به جنبش دانشجویی ارتباط خواهد داشت.

تحولات جنبش دانشجویی

ظریفیان تحولات جریانات دانشجویی را به 3 بخش عمده تقسیم کرد و گفت: در سال 1310 قوی ترین جنبش دانشجویی که حرف اول را می‌زدند، چپ های سوسیالیست بودند و عمده فعالیت‌های دانشجویی با ایدئولوژی چپ سوسیالیست به پیش برده می‌شد. دومین تحول در جنبش دانشجویی به سال 1320 بر می‌گردد که نطفه‌ی انجمن‌های اسلامی توسط آیت الله طالقانی، بازرگان و یدالله سحابی بنیان گذاشته شد.

وی افزود: از سال 1320 تا 1332 گفتمان جنبش دانشجویی از چپ سوسیالیست به گفتمان جبهه ملی تغییر پیدا می کند و نخبگان کشور به سمت گرایش های ملی سوق پیدا می‌کنند. گفتمان ملی تا سال 32 گفتمان فعالی است. اصلا چرا در آن سال جنبش دانشجویی شهید داد و سایر جنبش‌ها مانند جنبش کارگری یا اساتید دانشگاه و… کشته ندادند؟ دلیل آن پیشرو بودن جنبش های دانشجویی است. دانشجو بود که سینه سپر کرد و از آرمان، آزادیخواهی و عدالت خواهی عقب ننشست. از سال 33 و بعد از کشتار دانشجویان، جنبش دچار رکود و جبهه ملی دچار بحران می‌شود.

معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات با بیان اینکه بعد از بحران جبهه ملی، از درون آن “نهضت آزادی” به رهبری مرحوم بازرگان پدید آمد، اظهار کرد: به عنوان سومین گفتمان، “روشنفکری دینی” از سال 1339 در جامعه مطرح و فعال شد. بازرگان در سال 39 به شاه هشدار داد که اگر اصلاحات لازم را انجام ندهید جامعه به سمت دو قطبی شدن و رادیکالیسم پیش خواهد رفت. هشدارهایی که رژِیم وقت به آن وقعی  ننهاد و در نهایت مبارزات دانشجویان وارد فاز مسلحانه شد.

ظهور حسینیه ارشاد

ظریفیان ادامه داد: جریان حسینیه ارشاد از سال 1350 در جامعه مطرح شد. این حسینیه در مدت زمان کمی کانون تولید فکر تبدیل شد. دکتر شریعتی به عنوان یکی از بانیان حسینیه ارشاد در کنار شهید مطهری، نقص معرفتی را در جنبش دانشجویی برطرف کرد و جریان دانشجویی را از خانه‌های تیمی به مساجد و کانون‌های فرهنگی منتقل کرد.

وی با اشاره به اینکه در نهایت با رهبری امام خمینی انقلاب به پیروزی رسید، گفت: بعد از پیروزی انقلاب چون شعارهای انقلابیون در سطح بالاتری از شعارهای جنبش دانشجویی قرار داشت، فعالیت جنبش در راستای حمایت از شعارهای انقلاب قرار گرفت. حتی در زمان جنگ شاهد هستیم که دومین رتبه شهدا به دانشجویان اختصاص دارد. جنگی که در آن بعد از 200 سال، حتی 1 سانتی متر از خاک ایران جدا نشد.

جنبش دانشجویی در دوران سازندگی و اصلاحات

معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات با ذکر نکاتی درباره فعالیت دانشجویان در دوران سازندگی و مخالفت‌هایشان با ورود سرمایه خارجی به کشور، درباره فعالیت‌های دانشجویان در دوران اصلاحات، اظهار کرد: هیچکس باور نمی‌کرد “جنبش اصلاحات” در سال 76 به پیروزی برسد. در زمان اصلاحات و با توجه به اینکه رویکرد دولت، توسعه سیاسی بود بیش از 200 تشکل جدید ایحاد شد و 4000 هزار نشریه‌ی دانشجویی مجوز نشر اخذ کردند.

ظریفیان خاطر نشان کرد: وقتی دانشگاه فعال شد و احساس هویت و زنده بودن کرد، احکام کمیته‌ی انضباطی به شدت کاهش پیدا کرد اما در 18 تیر 78 عده‌ای که این نشاط و تاثیرگذاری را برنمیتافتند به کوی حمله بردند. هر چند همه‌ی ارکان نظام این هجوم را محکوم کردند اما بعد از آن یک رکود بر جنبش دانشجویی حاکم شد.

احمدی نژاد؛ نابودگر دانشگاه

به گفته‌ی وی، در دوران دولت مهروزان برای دانشگاه اتفاقات خوبی نیفتاد و اصل بر “عدم فعالیت دانشگاه” تبیین شد. در نتیجه دانشگاه پیشرو به دانشگاه تابع تبدیل شد. برخوردهای کمیته‌ی انضباطی افزایش پیدا کرد و سبب انحلال بسیاری از تشکل‌ها شد. اگر امروز آسیب‌های اجتماعی در جامعه مطرح می‌شود، می‌توان رد پای این تصمیم‌ها را در ظهور این آسیب‌ها مشاهده کرد.

راهبردهای جنبش دانشجویی

معاون دانشجویی وزیر علوم در دولت اصلاحات با اشاره به راهبردهای جنبش دانشجویی از سال 1315 تا 1375 گفت: 2 راهبرد اساسی در این 60 سال همواره مورد تاکید قرار گرفته است. راهبرد عدالتخواهانه و راهبرد ضد امپریالیستی. و از سال 76 راهبرد سومی با عنوان، دموکراسی خواهی و مردم سالاری وارد راهبرهای جنبش دانشجویی شده است.

انتهای پیام