مردم و شهر، قربانی همراهی میراث و شهرداری با طرح توسعه دانشگاه تهران می‌شوند؟

سرویس اقتصادی، انصاف نیوز: منابع مطلع خبر می‌دهند طرح توسعه دانشگاه تهران بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است اما این‌بار شهرداری تهران و وزارت میراث فرهنگی در اقدامی فراقانونی، قرار است با بلندمرتبه‌سازی دانشگاه، تخریب بناهای ارزشمند و اجبار مردم به اجرای قانون حریم موافقت کنند.

ماجرای درگیری دانشگاه تهران و همسایگانش از سال 1376 آغاز شد؛ آن زمان توسعه دانشگاه به معنای گسترش محدوده فیزیکی تعبیر می‌دهد و بنابراین مقرر شد محدوده دانشگاه از شرق تا خیابان وصال شیرازی، از شمال تا بلوار کشاورز و از غرب تا خیابان کارگر گسترش یابد.

بنا بر یافته‌های خبرنگار انصاف نیوز، این طرح بدون جلب مشارکت مردمی تهیه شد که در همسایگی دانشگاه تهران زندگی می‌کردند.

چندی بعد و با ته‌کشیدن بودجه تخصیص‌یافته، تعدادی مخروبه به عنوان املاک دانشگاه تهران در کنار واحدهای مسکونی در مرکز شهر تهران و در مجاورت نخستین و پیش‌روترین نهاد منادی علم در ایران برجای ماند. در ادامه نیز، بیرون راندن بسیاری از خانوارها از محدوده با تملک املاک به قمت ناعادلانه همراه شد. در واقع املاک این منطقه به اصطلاح فریز شد و به همین دلیل اقتصاد مسکن در این محدوده به کلی کساد شد.

آزار خانوارهای باقی‌مانده، ناامنی اجتماعی، تخریب بناهای ارزشمند و مخروبه‌هایی که پس از تبدیل به بیغوله‌های پاتوق آسیب‌دیدگان اجتماعی، در نهایت کف‌تراش و آسفالت شد، به اعتراض ساکنان پابرجا انجامید. در نامه‌ای اعتراضی آمده بود: «خوابگاه پسران در مجاورت واحدهای مسکونی استقرار یافته تا مردم به فروش مجبور و به فرار راضی شوند.»

بخشی از اعتراضات معطوف به طولانی‌شدن روند تملک بود؛ در واقع حمایت همه‌جانبه از دانشگاه اعم از تخصیص بودجه‌های چند میلیارد تومانی دولت، کمک‌های چندصد میلیون دلاری از محل وام‌های خارجی، حمایت مراجع تصمیم‌گیر (کمیسیون ماده 5 و شورای عالی معماری و شهرسازی) برای بی‌ارزش کردن ملک مردم، دانشگاه تهران موفق به تملک کامل املاک نشد.

به گزارش خبرنگار انصاف نیوز، اکنون قریب به 200 پلاک کاملا مسکونی و در حدود 700 خانوار در محدوده حضور دارند که پیگیری و شکایت‌های متعدد آنان از سویی و مشکلات اقتصادی از سوی دیگر که اصرار سابق به پیش‌برد طرح توسعه دانشگاه تهران را کم‌رنگ کرده بود، مداخله دفتر رهبری نظام را در پی داشته است. در نتیجه این تحولات، در نهایت شورای عالی شهرسازی و معماری در سال 1398 طرح توسعه دانشگاه تهران را ملغی و شهرداری تهران را مکلف به تهیه طرح تفصیلی برای این عرصه کرد.

پیگیری خبرنگار انصاف نیوز نشان می‌دهد شهرداری، بر خلاف قوانین کشور، این وظیفه را به دانشگاه واگذار کرده و طرح تفصیلی دانشگاه تهران در یکی از شرکت‌های اقماری‌اش تهیه شده است. در طرح‌هایی که این شرکت تهیه کرده، از جمله آخرین طرحی که اکنون روی میز قرار دارد و مبنای مذاکرات اخیر بوده، دانشگاه تهران مجاز دانسته شده بدون توجه به حریم ارتفاعی میراث برای بناهای ثبت‌شده (12 متر) اقدام به ساخت و ساز در حلقه پیرامونی کند اما مردم، یعنی مالکان بناهای خصوصی ملزم به رعایت حریم میراث ‌شده‌‌اند. به عبارت دیگر همسایگان دانشگاه تهران اجازه ساخت بنا بیش از 3 طبقه را نخواهند داشت اما دانشگاه می‌تواند اقدام به ساخت برج کند!

مغایرت با قوانین میراث و مقاومت اعضای کمیسیون ماده 5 در پایتخت، که اجرای این طرح‌ها را مانعی جدی برای ثبت جهانی دانشگاه تهران می‌دانسته‌اند در 4 سال اخیر، مانع اصلی دانشگاه تهران در اجرای طرح توسعه‌اش بوده است اما اینک از وزارت گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی خبر می‌رسد مذاکرات پشت‌پرده‌ای در جریان است که موافقت متولیان امر در وزارت میراث با این طرح را جلب کند.

خبرنگار انصاف نیوز اطلاع یافته موافقت وزارتخانه متولی حفاظت از بناهای ارزشمند و بافت‌های تاریخی با طرح توسعه دانشگاه تهران بدون رعایت حریم، زمینه تخریب بیش از 100 پلاک ارزشمند در این محدوده را نیز فراهم می‌کند.

طرح توسعه دانشگاه تهران با گذشت بیش از ربع قرن از آغاز، هنوز بلاتکلیف است اما به نظر می‌رسد خیز دانشگاه، شهرداری و میراث فرهنگی برای حل و فصل این معضل با دست فرمان جدید، معنایی به جز قربانی کردن یک پهنه تاریخی ارزشمند در تهران و همسایگان بی‌دفاع اولین و بزرگ‌ترین منادی علم مدرن در کشور نخواهد داشت. باید منتظر ماند و دید دولت سیزدهم به درج‌شدن چنین اقدامی در کارنامه‌اش تن خواهد داد یا دفاع از منافع عمومی در حفاظت از پهنه ارزشمند اطراف دانشگاه تهران و منافع خصوصی همسایگان این پردیس علمی برایش ارجحیت خواهد داشت؟

انتهای پیام