بازداشت 3 کودک مهاجر افغان | «گفتند باید نفری 700 هزار تومان بپردازند تا رد مرز شوند»

زری کتولی، معلم و مددکار کودکان کار بعدازظهر یکشنبه به انصاف نیوز گفت: شب گذشته ۳ نفر از شاگردان من، خاطرهِ ۱۰ ساله، وحیدِ ۱۲ ساله و فاطمهِ ۱۵ ساله توسط مأموران بهزیستی بازداشت شده‌اند.

او که بیش از ۶ سال است که در یک سازمان مردم نهاد (NGO) در زمینه آموزش و سوادآموزی به کودکانی که به دلایل متفاوت از قبیل فقر یا مهاجرت از تحصیل باز مانده‌اند، به عنوان معلم و مددکار کودکان، فعال است گفت: مسئولان اردوگاهی که بچه‌ها به آنجا منتقل شدند گفتند که باید نفری ۷۰۰ هزار تومان پول اتوبوس بپردازند تا رد مرز شوند و اگر نپردازند شاید ماه‌ها اینجا ماندگار شوند.

گفت‌وگوی انصاف نیوز با خانم کتولی را می‌توانید در ادامه بخوانید:

کودکان که از سر دلخوشی کار نمی‌کنند

انصاف نیوز: با توجه به خبر هایی که به تازگی درباره‌ی جمع‌آوری کودکان مهاجر شنیده شده، شاگردان شما نمی‌دانستند که نباید در چهاراه‌ها حضور داشته باشند؟

کتولی: این بچه‌ها از سر دلخوشی که کار نمی‌کرده‌اند؛ از روی علاقه که سر چهاراه‌ها نمی‌ایستند؛ این پسر و دو دختر، خواهر و برادرند، پدر و مادر این بچه‌ها به علت بیماری قادر به کار کردن نیستند و تنها درآمد خانواده از برادر بزرگتر بچه‌ها، یعنی فیض‌احمد که او هم تنها ۱۷ سال دارد، تامین میشود؛ نتیجتا به علت فقر و ناتوانی در پرداخت اجاره خانه معوقه این ۳ کودک مجبور شده‌اند که در چهار راه دستفروشی کنند. دوست دارم از یک ارگانی یا نهادی بپرسم که گناه این بچه چیست؟ داشته کار بدی می‌کرده است؟ نه، داشته دستمال کاغذی می‌فروخته تا خرج خانه را برساند.

انصاف نیوز: شما چگونه مطلع شدید و چه اقدامی انجام دادید؟

کتولی: خاله‌ی بچه‌ها همان دیشب من را مطلع کرد و من از ۹ صبح امروز به اردوگاه عسگرآباد ورامین مراجعه کردم و ساعت‌ها به نتیجه‌ی خاصی نمی‌رسیدم، برخوردهای نامناسبی با من داشتند و حتی اجازه‌ی ملاقات بچه‌ها را نمی‌دادند که دست‌کم دل این بچه‌ها گرم باشد که معلم‌شان پیگیر حل شدن مشکل است.

انصاف نیوز: در نهایت توانستید از وضعیت فعلی بچه‌ها یا سرنوشت احتمالی آنها اطلاعی کسب کنید؟

کتولی: به سختی توانستم وارد اردوگاه شوم و به سختی پاسخ‌مان را می‌دادند، آخرش گفتند که اینها باید نفری ۷۰۰ هزار تومان پول اتوبوس بپردازند تا رد مرز شوند و اگر نپردازند شاید ماه‌ها اینجا ماندگار شوند، اولا بچه‌ای که دستمال می‌فروشد از کجا ۷۰۰ هزار تومان بیاورد؟ دوم اینکه این بچه‌ها اگر رد مرز شوند مشخص نیست چه بلایی سرشان می‌آید، همه‌ی آنها ۱۵ سال به پایین هستند.

حتی کاپشن و خوراکی را به دست بچه‌ی ۱۰ ساله نرساندند

انصاف نیوز: از وضعیت داخل اردوگاه عسگرآباد اطلاعی دارید؟

کتولی: در اردوگاه عسگر آباد، اکثریت مردان هستند، من اینجا از افغان‌هایی که پاسپورت داشتند و آزاد شدند پرسیدم و آنها از شرایط وحشتناک غذا و بهداشت و سرما و جای خواب در داخل اردوگاه گفتند؛ گناهِ خاطرهِ ۱۰ ساله چیست که باید الان در این محیط باشد، حتی نپذیرفتند که کاپشن و خوراکی که آورده بودم را به دست او برسانند؛ اصلا چه قانونی اجازه می‌دهد که دختران ۱۰ ساله و ۱۵ ساله در چنین محیطی باشند؟!

انصاف نیوز: این بچه‌ها یا خانواده‌های دیگری که می‌شناسید، مدارکی برای اقامت ندارند؟ یا اطلاع دارید چگونه می‌توانند این مدارک را به‌دست بیاورند؟

کتولی: به بیشتر این بچه‌ها هیچ مدرکی نمی‌دهند. مثلاً ما خودمان خیلی دوندگی کردیم، اولاً که هر جا می‌رویم از ما یک چیز جدیدی می‌خواهند، هر بار با یک قانون جدید مواجه می‌شویم، دوماً بحث هزینه‌هاست. مثلاً ما خیلی تلاش کردیم که برای این بچه‌ها کارت آمایش بگیریم، اما هزینه‌‌های بسیار بالایی دارد که از عهده‌ی ما بر نیامد و خود خانواده‌ها هم به علت سطح پایین درآمد قادر به پرداخت این هزینه‌ها نیستند.

چه دلیلی چنین آسیبی به کودک را توجیه می‌کند؟

انصاف نیوز: با توجه به سابقه‌ای که دارید، تجربه‌ی مشابهی از مواجهه‌ی سازمان بهزیستی با شاگردان خودتان داشته‌اید؟

کتولی: بله، این اولین بار نیست که این اتفاق می‌افتد، بارها بچه‌های ما چنین تجربیات تلخی را داشته‌اند، به طور مثال شاگردی به نام زبیر داشتم که ۶ ماه ناپدید شده بود و ما تمام تهران را زیر و رو کردیم تا نهایتاً در یکی از بهزیستی‌های ورامین او را پیدا کردیم، این بچه شماره تلفن هیچ کس را حفظ نبود و آدرس خانه‌شان را هم نمی‌دانست چون تازه به ایران آمده بودند، این بچه هنوز هم دچار تیک عصبی و کابوس‌های شبانه است.

فقط دلم می‌خواهد یک روانشناس این بچه را ببیند و نتیجه‌ی گرفتن و نگهداشتن ۶ ماهه او، توسط بهزیستی را به نهادها و ارگان‌ها ارائه دهد، آن وقت خودشان بگویند که چه دلیل و چه هدفی می‌تواند دستگیری این بچه‌ها را توجیه کند و این همه آسیب به کودکان را نادیده بگیرد؟ این چه قانونی‌ست؟

انصاف نیوز: با توجه به اینکه شاید حضور مهاجرین با این شکل و بدون برنامه در ایران، می‌تواند آسیب‌هایی را در پی داشته باشد، به نظر شما رد مرز یا اخراج قهری مهاجرین تا چه اندازه راه‌حل است؟

کتولی: من خودم یک ایرانی هستم و کشورم را دوست دارم؛ قبول دارم که حضور جمعیتی مهاجر آن هم بدون برنامه‌ریزی‌های متعهدانه‌ی دولتی، ممکن است که آسیب‌هایی را ایجاد کند، اما آیا این نظر یا این ایده درست است که برای حل مسئله‌ی مهاجرین، راه‌حل رد مرز را پیش بگیریم؟

آیا با رد مرز یا همان اخراج مهاجرین، مهاجرت متوقف می‌شود؟ نباید به ایده‌ی دیگری مثل ایجاد مکانیزمی برای اخذ آسان مدارک برای مهاجرین پرداخت؟ آیا با زندانی کردن و نهایتاً بیرون کردن دختری ۱۰ ساله از ایران، مشکلات این کشور حل میشود؟

برای من کودک ایرانی با کودک افغانستانی هیچ تفاوتی ندارد

انصاف نیوز: ان‌جی‌او شما چگونه و چه کودکانی را تحت پوشش قرار می‌دهد؟

کتولی: این بچه‌ها عموما از ۷ سال تا ۱۶ سال سن دارند و به دلایل متفاوت از جمله فقر یا مهاجرت، امکان تحصیل در مدارس دولتی را پیدا نکرده‌اند و مجموعه‌ی ما این بچه ها را تحت پوشش قرار داده است و سعی دارد که بتواند با آموزش و سوادآموزی و مددکاری، به مرور و تا حد امکان، حضور آنها را در مدارس دولتی میسر کند.

انصاف نیوز: گفتید که شما معلم این کودکان هستید، چرا به کودکان کار یا کودکان مهاجر احساس تعهد می‌کنید؟

کتولی: من از صبح در اردوگاه عسگر آباد دنبال شاگردانم می‌گردم و مادران زیادی را دیدم که برای فرزندانشان که بازداشت شده بودند، گریه می‌کردند؛ من خودم را جای آن مادران می‌گذارم؛ کار کردن یا مهاجرت کردن خواسته‌ی قلبی هیچ کودک و هیچ خانواده‌ای نیست؛ من به این بچه ها درس می‌دهم و به عنوان یک ایرانی و یک مسلمان، دلم می‌خواهد هیچ بچه‌ای در هیچ جای جهان کار نکند و درس بخواند. من با عشق و ایمان به خدا این کار را انجام می‌دهم و این عشق و ایمان به من می‌گوید که کودکان هیچ چیز جز کودک نیستند، فارغ از ملیت و جنسیت و مذهب و غیره… برای من، کودک ایرانی با کودک افغانستانی هیچ تفاوتی ندارد.

در اردوگاه‌های افغانی‌ها در ایران چه می‌گذرد؟

انتهای پیام