آیا سگ پاک است؟ | پاسخ آیت‌الله ناظم‌زاده

«آیا سگ‌ها، از‌ جمله، سگ‌های کوچک و زینتی منازل، پاک هستند؟»، این سوال سبب شد که آیت الله سیداصغر ناظم‌زاده قمی، استاد حوزه علمیه‌ی قم چندماهی درس خارج فقه خود را به این موضوع اختصاص دهد.

حاصل این بحث و پژوهش، در کتابی که هم اکنون در انتشارات دفتر تبلیغات چاپ و منتشرشده هست و چکیده این نظریات در پی می‌آید:

۱. تمام فقهای عظام شیعه امامیه و بزرگان مذاهب اهل سنت (غیر از مالک) به صراحت بر نجاست مطلق سگ، اعم از تربیت شده و ولگرد، فتوا داده‌اند. همچنین بیش از ده روایت مسند و معتبر به صراحت دلالت بر نجاست سگ دارد، بنابر این، ادعای طهارت سگ، خلاف نظر اجماع فقهای شیعه (چه اجماع محصل و چه اجماع منقول) است، بلکه به فرموده صاحب جواهر خلاف ضرورت مذهب نیز هست.

یک فراز از کلام بسیار جامع صاحب جواهر، چنین است:
“ششم و هفتم از نجاسات، سگ و خوک‌اند، هر دوی این ها هم خودشان و هم آب دهانشان نجس است و هرگز قابلیت تطهیر ندارند،… دلیل بر نجاست سگ و خوک، روایات مستفیضه(بسیار زیاد) است که در میان آنها روایات صحیحه و موثقه است. یکی از آن روایات این است که امام معصوم قسم جلاله یاد کرده که سگ نجس است: «والله نجس والله نجس»، و نیز اجماع منقول از فقهاست که سگ نجس است، چنانچه شیخ طوسی وعلامه حلی و… ادعای اجماع بر نجاست سگ و خوک کرده‌اند.”(جواهر الکلام، ج ۵، ص ۳۶۶).

۲. یکی از محرمات در اسلام اذیت و آزار تمامی حیوانات از جمله اذیت و آزار رسانی به سگ می باشد.

۳. نگهداری سگ در منزل اگر آزاد باشد و با زندگی انسان سر و کار داشته باشد، از نظر اسلام حرام نیست ولی کراهت شدید دارد، زیرا نجس بودن آن اگر با رطوبت باشد، سبب نجس شدن زندگانی و اثاث و لباس صاحب خانه می شود. و کسانی که به اسلام معتقدند اگر با رطوبت، با سگ ملاقات داشته باشند باید برای نماز خواندن و غذا خوردن، دست و لباس خود را تطهیر نمایند وگرنه عبادت و نمازشان باطل و خوردن غذا هم آلوده به نجاست باشد، حرام است.

خلاصه این‌ که: نگهداری سگ در زندگی انسان باشد و ممکن است از نظر بهداشتی برای مجموعه خانواده آسیب و آلودگی هایی به همراه داشته باشد. و دلیل کراهت آن از همین جهت است. و اینکه سگ را حمام می برند تاثیری بر رفع کراهت ندارد. بلکه تمام قطرات آبی که از او می ریزد نجس است.

۴. سگ بازی‌ از نظر شرعی حرام نیست ولی کراهت دارد و افرادی که به سگ بازی مبتلا هستند، اگر با رطوبت یا با آب دهان سگ تماس دارند، باید درموقع خواندن نماز، خود و لباس خود را تطهیر نمایند، ودر غیر این صورت نماز باطل است و در موقع خوردن غذا اگر دست و دهان به تماس با سگ نجس شده آب بکشد بلامانع است و گرنه خوردن غذای نجس حرام است.

۵. یکی از حقوق حیوانات از جمله سگ، خوراندن خوراک و دادن آب به آنهاست و توصیه شده محل نگاهداری و بدن هر حیوان از جمله سگ رعایت شود تا هم صاحب و هم خود حیوان از بیماری ها مصون بمانند.

۶. از نظراسلام تامین غذای مناسب برای هر حیوان از جمله سگ ولو سگ ولگرد باشد پسندیده و اجر و پاداش اخروی دارد.

۷. خرید و فروش سگ اگر تربیت شده باشد، مثل سگ های شکاری، سگ گله و مراقب خانه، و سگ پلیس و غیره، جایز است. و ردوبدل پول بلامانع است. اماخریدوفروش سگهای کوچک زینتی که درخانه ها نگاهداری میشود، اگرتربیت شده اند و فایده عقلایی دارند- با اینکه نجس اند- ولی خریدوفروش آنها جایزوبلامانع است. و نیز دریافت پولی که برای معالجه یا اصلاح موی او اگر عقلایی باشد، جایز و بلامانع است.

۸. اما سگ های ولگرد و ضرر رسان که بی فایده اند، چون مالیت ندارند، خرید و فروش آنها باطل است. و پولی که فروشنده دریافت کرده را باید به خریدار برگرداند، بله اگر کسی سگ های ولگرد را از جامعه جمع میکند مثل کاری که شهرداری ها میکنند تا جلو تولید و ضرر زدن‌ سگهای ولگردرابگیرند. اگرکسی سگ ولگردی دارد. بایدبه قصدحق اختصاص مبلغی به او بدهد و سگ را از او بگیرد و بدون رضایت او نمیتواند سگ را از او بگیرد.

۹. هیچ کس حتی شهرداری هاحق کشتن یا آزار رساندن به سگ ولو ولگرد باشد را ندارد. مگر سگهای هار، یا ضرر رسان بلامانع است و فقط حق کشتن آنها را دارند و جایز نیست آنها را تازنده اند آتش بزنند و یا مثله کنند( یعنی نبایدحیوان ولو سگ های ضررسان را تازنده است، دست و پا ویاگوش او را ببرند در اسلام از این نهی کرده.

۱۰. حیوانی که از جفت گیری سگ با حیوان دیگری یا با تغییر ژنتیک متولد شود، اگر در عرف مردم به او سگ بگویند، حکم سگ را دارد و نجس است. ولی اگر در عرف مردم نام دیگری داشته باشد پاک است. و اگر عرف جامعه مردد است که این حیوان سگ است یا غیرسگ، پاک است، اگر چه احتیاط این است از ملاقات با رطوبت با آن اجتناب شود، و خرید و فروش این حیوان نیز از باب حق اختصاص صورت گیرد.

۱۱. رفت و آمد و مهمانی به خانه افرادی که سگ دارند، ولو سگ در داخل زندگی‌اشان است شرعا بلامانع است. ولی در صورتی که با سگ یا چیزهایی که با این حیوان نجس شده باشد، ملاقات با رطوبت صورت گیرد؛ برای نماز، خود و لباسشان را تطهیر کنند، و برای خوردن غذا، نیز دست و دهانشان اگر نجس شده آب بکشند و اشکالی ندارد.

انتهای پیام