امیدهای کاهش تعرفه آیفون و خودرو | رضا صادقیان

امیدهای کاهش تعرفه آیفون و خودرو | رضا صادقیان

رضا صادقیان، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی نوشت:

کاهش تعرفه واردات گوشی‌های آیفون از 96 درصد به 15 و 30 درصد در دولت چهاردهم، حکایت از شنیده شدن صدای اعتراض‌ متقاضیان در شبکه‌های اجتماعی دارد.

اول: اولین واکنش دولت نسبت به اعتراض مردم و مشخص شدن تعرفه واردات آیفون در نوع خود بسیار خوب بود. گویا در این مرحله دولت‌مردان و شخص رئیس دولت نشان دادند صدای شهروندان و مطالبه به حق آنان را شنیده‌اند. در همه جای دنیا دولت‌ها برای کسب درآمد بیشتر و تامین کسری بودجه و حمایت از صنایع برای مدت مشخص، حقوق گمرکی دریافت می‌کنند.

اما تعرفه 96 درصد با هیچ متر و معیاری همخوانی نداشت، مگر پر کردن جیب برخی واسطه‌گران و رانت‌خواران که به بهانه‌های مختلف در حال تغذیه از زندگی عادی مردم هستند. بخش گسترده‌ای از سیاست تعرفه‌های بالا به سیاست‌های حمایتی دولت‌ها از تولیدات داخلی ارتباط مستقیم دارد. به عنوان مثال، اگر در داخل کشور کارخانه و یا خط تولیدات گوشی‌های همراه وجود داشته باشد، دولت با افزایش تعرفه‌های گمرکی اقدام به حمایت از آن صنعت می‌کند.

چنین رویه‌ای کم و بیش در کشورهای دیگر نیز انجام می‌شود. آنچه در این میان مهمتر است، موقت بودن و مشخص کردن بازه زمانی مشخص برای اینگونه حمایت‌ها است.

دوم: این روزها خبر زیان انباشته 300 هزار میلیارد تومانی دو خودروساز بزرگ ایران، ایران خودرو و سایپا در رسانه‌های دیداری، شنیداری و روزنامه‌ها بسیار تکرار شده است. آش آنقدر شور و بدمزه شده که حتی صدای صدا و سیما نیز درآمده است.

واقعیت اینکه تحمیل این زیان ویران‌گر و حماقت بار در صنعت به صورت عام و صنعت خودرو به صورت خاص‌تر نتیجه چیزی جزء حمایت بی‌چون و چرای دولت‌ها و تصمیم‌های فاجعه بار مدیران خودرو سازی نیست. مدیران خودروساز طی سال‌های گذشته تا به امروز عادت کرده‌اند در یک باز انحصاری و با توزیع رانت توسط دولت‌های وقت به حیات نیمه جان خود ادامه بدهند و همیشه مانند طلب‌کاران با مردم برخورد کنند.

این عدد نجومی زیان‌سازان را باید صدها هزار بار نوشت و گفت و به تصویر کشید تا مدیران بی‌دانش و پر توقع صنعت خودرو به جای درست کردن شرکت‌های تو در تو و نان قرض دادن به همدیگر در انجمن‌های ریز و درشت، اندکی به خود بیایند. اگر امروز کیفیت خودرو ایرانی مرزهای مردم آزاری و تحمیل هزینه‌ها را در زندگی مردم ایران جابجا کرده، این نتیجه به دلیل انحصار در تولید و تحمیل حقوق گمرکی به شهروندان رخ داده است.

اگر امروز تعداد مراجعات خودروهای صفر کیلومتر به نمایندگی‌های فروش سه برابر استاندارد جهانی و بلکه بیشتر است، نتیجه تولید محصول انحصاری و حمایت دولت است. خودروساز ایرانی با هیچ کس و هیچ خط تولیدی رقابت نمی‌کند، بلکه مردم را ناچار می‌کند در صف‌های سه میلیون نفری ثبت نام کنند و مانند چند دهه گذشته با بخت و اقبال خودرو بخرند!

اینجا پای انتخاب در میان نیست، بلکه شهروند ایرانی ناچار است همین تولید بی‌کیفیت و نزدیک به فاجعه را بخرد و همیشه در راه خانه تا نمایندگی فروش مشغول نوبت گرفتن برای مراجعه، تعمیرات و تحویل خودرو پس از انجام تعمیرات باشد.

سوم: رئیس جمهور در جلسه‌ای با صنعت‌گران و با توجه به تعرفه‌های بالای واردات خودرو گفته بود: «این دیگر تعرفه نیست، باج‌گیری است» و اعلام کردند در دولت جدید باید کاهش تعرفه واردات خودرو سریعاً اعمال شود. بودجه سال 1404 چنین خواسته‌ای را نشان نمی‌دهد و مجددا شاهد تعرفه 100 درصد برای واردات خودروهای خارجی هستیم. تعرفه‌ای که اگر ادامه پیدا کند، باز هم شاهد جولان بی‌امان خودروسازان داخلی و مونتاژکاران چینی در بازار انحصاری خواهیم بود.

به عبارتی مشخص‌تر و تا این مرحله حرف رئیس جمهور از سوی سازمان برنامه بودجه و سایر مسئولان به دلایل مشخص و نامشخص بر زمین مانده و مورد توجه مدیران قرار نگرفته است. اگر به لیست تعرفه خودروهای وارداتی در کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشورها نگاهی بیندازیم، بالاترین تعرفه مربوط به کشور ترکیه و به مدت پنج سال برای حمایت از تولید خودرو ملی و 60 درصد است.

سایر کشورها تعرفه گمرکی برای واردات خودرو را 5 الی 15 درصد را ابلاغ و اجرا می‌کنند. چنانچه دولت چهاردهم به دنبال تقویت صنایع خودروسازی است، با کاهش تعرفه‌های عجیب در حوزه واردات خودرو و کاستن از موانع به این صنعت در داخل کشورمان کمک خواهد کرد. حداقل خودروساز پر مدعای داخلی ناچار است کیفیت تولیدات را افزایش بدهد. جای بسی تاسف و افسوس است که متقاضیان عادی خودرو هنوز برای خرید یک خودرو معمولی، بسیار عادی و با کیفیت بی‌اندازه نازل ناچار می‌شوند در قرعه‌کشی و لاتاری خودرو اقدام به ثبت نام کنند.

مهمتر آنکه، خودروساز ایرانی یاد می‌گیرد که بی‌جهت خودرو 400 میلیون تومانی را به قیمت 800 میلیون به مشتری نفروشد و به میزان 300 هزار میلیارد تومان پول رایج مملکت زیان انباشته ایجاد نکند. یاد می‌گیرد سود بسازد و خودرو با کیفیت و با کمترین مراجعه به نمایندگی‌های پس از فروش را تحویل مشتری بدهد. خودروساز ایرانی می‌آموزد نصب رادیو پخش مانیتور دار و سنسور نور و باران تکنولوژی و تجهیزات خاص به حساب نمی‌آید.

انتهای پیام