مجید انصاری: مذاکره هم انقلابی گری زمانه است

معاون رییس جمهور گفت: انقلابی‌گری یک زمانی اقتضا می‌کند که شما یک زمان با رژیم شاه در بیفتید و جانتان را بدهید و یک زمانی دیگر اقتضا می‌کند که در دفاع از حق مردم شجاعانه بایستید و با حفظ خطوط قرمز نظام که رهبری آن را هدایت می‌کند رابطه برقرار کنید و مذاکره کنید.

به گزارش دریافتی انصاف نیوز، برنامه دیروز، امروز، فردا با حضور میهمانان حجت‌الاسلام والمسلمین مجید انصاری معاون امور مجلس رئیس‌جمهور و مهندس مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران از شبکه سه سیما پخش شد. نظر سنجی این هفته برنامه این بود که: 

به نظر شما مهم‌ترین آرمان انقلاب اسلامی کدام یک از موارد زیر است ؟ 1 – استقلال و خود کفایی 2 – توسعه عدالت اجتماعی 3 – مردم سالاری دینی 4 – هر سه مورد. 

در ابتدای برنامه مجری برنامه گفت: امشب موضوع برنامه درباره اهداف، دستاورد‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی است می‌خواهیم بررسی کنیم که در این 36 سال در این مسیر بزرگ و خطیر چگونه حرکت کردیم و برای آرمان‌هایی که خون‌های زیادی ریخته شده است تلاش کرده‌ایم یا خیر و به آن جایی که باید برسیم، رسیده‌ایم یا خیر. 

می توان گفت دستاورد‌های انقلاب اسلامی همان آرمان‌ها و اهدافی هستند که بطور کلی یا جزئی بخشی‌هایی از آن تحقق پیدا کرده‌اند و این اهداف و آرمان‌هایی که مردم شعارش را می‌دادند چقدر را عمل کردند و چقدر را عمل نکردند و به نسل جوان سپردند. 

انصاری گفت: من در شهرستان دارب فارس بودم. در سال 57 به مقتضای ضرورت‌های انقلاب در استان‌های مختلف برای سخنرانی و همراهی مردم در حرکت انقلاب حضور داشتم. ایستگاه آخر که به بهمن ماه ختم می‌شد در فارس و دارب بودم از آن جا به کرمان و زرند رفتم و 22 بهمن را در زرند بودم. 

چمران نیز درپاسخ گفت: من در متن حوادث و هیجان‌انگیز‌ترین لحظات عمرم بودم. 12 بهمن از صبح به فرودگاه مهر آباد رفتم. من کمیته استقبال از امام بودم و هم در کمیته نظامی و هم در کمیته فرهنگی حضور داشتم که البته مسئولیت کمیته فرهنگی مقام معظم رهبری بود. مسئولیت فرودگاه، میکروفون و تبلیغات با من بود و البته همان شب امام به مدرسه رفاه رفتند و امام را دوباره در آن مدرسه زیارت کردیم. 

انصاری با اشاره به اینکه آرمان‌های انقلاب در شعار‌های مردم بود گفت: آرمان‌های انقلاب اسلامی، آرمان‌های بلندی بود که در شعار‌های محوری و کانونی مردم تجلی پیدا می‌کرد. و در اوج رویارویی رژیم ستم شاهی با مردم تکرار شد. مردم به پای این آرمان‌ها خون دادند و مجموعه این آرمان‌ها در میثاق ملی مردم یعنی قانون اساسی به عنوان یک بند حقوقی لازم الاجرا تصویب شد. فشرده و عصاره آرمان‌ها را می‌توان در همان سه شعار مردم خلاصه کرد که استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بود. 

وی ادامه داد: ایران طی قرن‌ها تحت سلطه نظام‌های استبدادی شاهان و نظام‌هایی که رای مردم در پیدایش آنها هیچ نقشی نداشت بود. هر چند گاهی سلسله‌ای با سلسله‌ای دیگر از بین می‌رفت و سلسله جدید می‌آمد. این استبداد همه مردم را آزرده کرده بود و تاریخ ایران را از حیث حکومت سیاه کرده بود. متاسفانه استبداد شاهان از اواخر دوره قاجار و در تمام 50 سال حکومت رژیم پهلوی استبداد وابسته بود یعنی مزید بر سیاهی و تباهی، استبداد وابستگی به اجانب نیز اضافه شد و مردم خاطرات بسیار تلخی از استبداد و وابستگی دارند. حکومت شاه با مردم خودش، از موضع خدایی و غرور برخورد می‌کرد و در برابر بیگانگان خاضع و تسلیم بود. لذا در شعار‌هایی که مردم دادند و از ابتدا که از سال 42 شروع کردند این موارد وجود داشت. اصلاح این دو موضوع مهم در دستور کار امام بود اولا برداشتن استبداد از سر مردم و دوما رها کردن ایران از وابستگی به اجانب که در شعار کلیدی استقلال، وابستگی بود و در شعار آزادی، استبداد وجود داشت. 

معاون امور مجلس رئیس‌جمهور اضافه کرد: جمهوری اسلامی هم در واقع شکل حکومت را بیان می‌کرد. در ذات این شکل محتوا و آرمان‌های بلندش رفته بود. جمهوریت یعنی واگذاری همه امور به رای آگاهانه و آزادانه مردم و میدان داری مردم. در مسئولان هر رده و سطحی، برخواسته از رای و اراده مردم است. اسلامی هم که محتوای نظام حکومتی ما و روابط مردم با حکومت و حکومت با مردم است. 

انصاری در ادامه صحبت‌های خود به اصل دوم قانون اساسی اشاره کرد و گفت: در قانون اساسی آرمان‌های کلیدی نظام آمده است که مهم‌ترین آنها در اصل دوم قانون اساسی آمده است. در اصل دوم قانون اساسی بعد از ذکر اصول دین و مذهب، می‌فرماید که جمهوری اسلامی نظامی برپایه ایمان به خدای یکتا، وحی الهی و نقش بنیادین آن در قوانین، معاد، عدل و امامت و رهبری مستمر است. در ادامه اصل ششمی را به عنوان مهم‌ترین مورد ذکر کرده است و آن کرامت انسان و آزادی توام با مسئولیت در برابر خدا است که از اجتهاد مستقیم فقها، استفاده از علوم و فنون و نفی هرگونه ستم‌گری و ستم‌پذیری و عدل و استقلال سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و هم بستگی ملی به دست می‌آید. در واقع بند 6 رئوس آرمان‌های کلیدی در نظام است که در اصل سوم آنها را در 19 بند توضیح داده است. 

چمران در پاسخ به این سوال گفت: طبیعی است در آغاز انقلاب یک تحول شگرف در میان مردم به وجود آمد. قبل از 17 شهریور را تصور کنید که جامعه ما چگونه بود. یک جامعه‌ای به ظاهر خفته بود و تفکرات انقلابی و به ویژه بحث مکتب اسلام و تفکر اسلامی در جامعه ما ظهور و بروز خودش را نداشت. بعد از 17 شهریور و مسائلی که رخ داد یک تحول شگرف در ملت ما رخ داد که ما آن را در روزهای پیروزی انقلاب به خوبی شاهد بودیم. در قرآن آمده است که « ان‌الله لا یغیر ما بقوم ال یغیروا بانفسهم» این آیه را به خوبی می‌شد در تحول‌های آن ایام دید. این تحول سبب سرعت پیروزی انقلاب شد. خاطرم هست که شهید چمران انقلاب ما را با انقلاب الجزایر مقایسه می‌کردند و می‌گفت که انقلاب الجزایر 10 سال طول کشید و چند میلیون شهید داد. در حالی که انقلاب ما اگر 15 خرداد 42 و… . را در نظر نگیریم، شروع اوج آن از 17 شهریور بود. در حقیقت اوج حرکت انقلاب از عاشورای 57 بود. حرکت از میدان قیام به سمت بهارستان. و بعد از آن نماز عید فطر بود که سه روز بعد از آن، 17 شهریور و آن جمعه خونین بود. در حقیقت این تحولی که در مردم به وجود آمد سرعتی بود که به انقلاب داد و باعث شد آن به پیروزی برسد و البته هر آن چه که بعد از آن انجام شد براساس همین بود و جلو رفتیم. 

او ادامه داد: اگر بخواهیم یک نگاه کلی داشته باشیم باید گفت که به آن ایده آل در انقلاب نرسیدیم و طبیعی است که نرسیده باشیم چرا که مکتب اسلام بحث اساس ما است. قاعدتا ما با آن حکومت اسلامی و واقعیت آن فاصله داریم اما به طرف آن حرکت کردیم و جلو رفتیم و مقام معظم رهبری و امام خمینی پیش تاز این حرکت بودند و به دنبال آنها شاهد حرکت مردم بوده‌ایم چه در زمان دفاع مقدس، چه دربقیه ایام و… گاهی تند‌تر و گاهی کند‌تر. 

رئیس شورای شهر تهران تاکید کرد: حرکت و تلاش این بوده است که به آن جا و آن کرامت انسانی که گفته شد برسیم بطور کلی این حرکت جمهوری اسلامی را حرکت رو به جلو می‌بینم. این حرکت نه تنها در ایران که بلکه امواج آن از ایران هم فراتر رفته است و به آمریکای جنوبی و آفرقا رسوخ کرده است. امیدوارم این حرکت رو به تکامل باشد. 

انصاری در ابتدای صحبت‌های خود گفت: اصول خیر. 

وی سپس به تکمیل پاسخ خود پرداخت و گفت: اصول نظام جمهوری اسلامی ایران اصولی است که ظرفیت تامین سعادت و پویایی جامعه را برای همیشه دارد و اصولا آرمان‌ها و اصول خیلی مورد خدشه و مناقشه نیست. هر ملتی متناسب با هنجارها، اعتقادات و دیرینه‌ای که دارد آرمان‌ها و اصولی را برای خودش تعریف می‌کند و از آن جا که اکثر مردم ایران مسلمان هستند و دارای تمدنی کهن است، این مردم با این دین و آیین و فرهنگ اصولشان برگرفته از اسلامی است که ما معتقدیم کامل‌ترین دین و آخرین نسخه شفا بخش برای کل جامعه بشری است. وقتی ملتی معتقد است که آینده بشر در پرتوی رشد و شکوفایی خرد، دانش و ایمان اوست، داوطلبانه به سمت پذیرش مکتبی خواهد رفت که آن مکتب ظرفیت اداره جامعه بشری را با نهایت توجه به علم و خرد دارد. به تعبیر امام علی (علیه السلام) کار پیغمبران استخراج اندیشه‌ای بشری است. پیامبران نیامده‌اند که چیزی به بشر اضافه کنند آنها آمده‌اند تا انسان را آن جوری که خدا آفریده است شکوفا کنند. در حقیقت ظرف احکام شریعت، ظرف شکوفایی انسان‌ها است البته متناسب با زمان و مکان. 

انصاری به پیوند فطرت انسان با اصول نظام اشاره کرد و گفت: اشتباه محض است که بین اصول و شیوه‌ها خلط کنیم و آیین‌ها را عوضی بگیریم. اصول قابل تغییر نیست. این به این معنی نیست که اسلام دینی مستلب و متهجر و متوقف در زمان است. اسلام اصولی دارد که مبتنی بر فطرت‌های همه انسان‌ها است. خدا جویی، عدالت طلبی، زیبایی طلبی و عشق و. همه‌چیزهایی است که فطرت هر انسان آنها را برای همیشه قبول می‌کند. اصول ما نیز برگرفته از همین فطریات بشر است. اما مهم این است که آرمان‌ها در میدان عمل چه طور فهم شود و برنامه‌ریزی برای دستیابی به آنها بشود و انعطاف متناسب با زمان و مکان چگونه بر جامعه عرضه می‌شود. این همان نقطه کلیدی است که امام به آن توجه می‌کردند و آن نقش زمان و مکان در اجتهاد را مطرح می‌کردند و دربرابر تهجر به‌شدت مقابله می‌کردند. امام فرمودند که اگر یک حکمی که برای 200 سال پیش است را از نظر فرم متوقف کرده باشید، آن اسلام، اسلام نیست. 

او اضافه کرد: اسلام متناسب با زمان و مکان و دانش بشر جلو می‌رود. ما اسلامی را می‌گوییم اصل است که با مقتضیات زمان و مکان و پیشرفت بشر خودش را هماهنگ می‌کند و انعطاف دارد. اصول و آرمان‌ها به این دلیل تغییر پذیر نیست که انسان تغییر پذیر نیست. انسان منبع خوبی‌ها و زیبایی‌ها است و آن چه که مهم است شکوفایی این خوبی‌ها و زیبایی‌ها است. 

وی تاکید کرد: حکومت، دولت‌ها و نظام‌ها وظیفه دارند که بستر شکوفایی و رشد فضائل انسانی را فراهم کنند. البته بازهم تاکید می‌کنم که این بدان معنا نیست که ما در برنامه‌ها و سیاست‌ها متوقف شویم. نباید زمان و مکان و نسل جدید و جوانان را فراموش کنیم. 

چمران ضمن اشاره به اصول تغییر ناپذیر گفت: یک سری اصول داریم که تغییر ناپذیر است نه نتها در اسلام بلکه در تمام ادیان است. هیچ‌وقت پیامبری نیامده است که به خودش دعوت کند. همه پیامبران به توحید و معاد دعوت کردند. آرمان‌های اصلی در همه ادیان یکی بوده است. بنابراین اصول در ادیان مختلف یکی است و فضایل انسانی عوض نمی‌شود و هرچه قدر که زمان بگذرد این موارد تغییر پذیر نیست. 

مهدی چمران تاکید کرد: مسائلی که گفته می‌شود، مسائلی است که جزو اصول دین نیست و جزو فروع دین نیز نمیباشد. بلکه بحث اجتهاد و تفقه در اسلام است. این افتخار برای مسلمین به وجود آمده است که هیچ‌وقت درباره مسائل جدید توقف نداشته باشند. برای مثال 1400 سال پیش که پیامبر آمدند چیزی به نام بیمه وجود نداشت اما اکنون وجود دارد این را چه باید بکنیم ؟ این همان بحث فقاهت و تفقه است و مجتهدین براساس اصول و روایات و… حکم جدید را استنباط می‌کنند و به جامعه ارائه می‌دهند. بنابراین ما در اصول و روشمان دچار تردید و تشکیک نمی‌شویم اینها مسائل ثابت و پایداری است. 

چمران به بحث استقلال و مذاکرات پرداخت و گفت: استقلال یک مفهوم لغوی دارد یعنی اینکه یک کشور مستقل باشد و البته بنا به گفته امام کشورهای دیگر برای او تصمیم نگیرند. حال ما می‌گوییم وقتی کشوری بخواهد با ما مذاکره کند و استقلال ما را خدشه‌دار کند ما مذاکره نمی‌کنیم اما اگر بخواهند مذاکره کنند و به استقلال ما خدشه‌ای وارد نشود و همچنین ما بخواهیم مواضعمان را تبیین کنیم و به دنیا بگوییم که ما آماده مذاکره هستیم و اهل جنگ نیستیم اما روی استقلالمان مذاکره نمی‌کنیم. به نظر من کسی روی این اصول اختلاف نظری ندارد. 

در ادامه، برنامه با پخش کلیپی از پیشرفت‌ها در عرصه دفاعی کشور و مقایسه آن با دوران قبل از انقلاب دنبال شد. 

حجت‌الاسلام والمسلمین مجید انصاری گفت: اینها رابطه‌ای کاملا تنگاتنگ دارند. ریشه و پایه هر پیشرفتی که کرده‌ایم، برگشت به همان اصولی است که آغازین آن مساله آوردن مردم به صحنه است. حکومت خود را ارباب مردم نمی‌داند و خدمتگزار آنها می‌داند و این موضوع دقیقا برخلاف حکومت شاهنشاهی است. امام این طلسم را باطل کرد و فرمود خود مردم در صحنه بیایند. کشور برای خودشان است و خودشان در صحنه بیایند و خودشان می‌دانند که باید چه کنند. 

وی تصریح کرد: اتکا به اراده مردم که روش انبیا بوده است و رسالت آنها بوده است بسیار خوب است. به هر حال این مساله باعث شد که تکیه به مردم صورت بگیرد و مردم را اصل دانستن باعث شد تا گره‌ها باز شود. پس یکی از اصول مردم است. با مردم گره جنگ باز شد، گره تحریم باز شد ودر عرصه‌های مختلف پیش رفت کردیم. دانشمندان ما در شرایط سخت کار کردند و علم و دانش را کسب کردند. 

او به عدم وابستگی ایران به قدرت‌های دنیا پرداخت و گفت: بنابراین استقلال رابطه‌ای مستقیم دارد. البته استقلال به معنای قطع ارتباط با دنیا و در یک قلعه منزوی زندگی کردن نیست. وابستگی سیاسی زمان شاه به این معنا بود که برای تصمیم‌های ساده نیز باید باسفارت انگلیس و آمریکا صحبت می‌کرد و اجازه می‌گرفت. امروز در زیر این آسمان کسی نمی‌تواند بگوید که جمهوری اسلامی ایران به لحاظ سیاسی تحت سیطره یک قدرت است. 

وی در پایان پاسخ خود گفت: بنابراین رابطه پیشرفت‌ها با آرمان‌ها رابطه‌ای تنگاتنگ است و نباید تصور نمود که لازمه پیشرفت دست برداشتن از آرمان‌ها است. هر چه مردم گرایی تقویت شود. پیشرفت تسریع می‌شود. اگر به کانون اسلام برگردیم. اسلامی که علم، کار دارایی را ترویج می‌کند و با فقر و ظلم و استبداد مبارزه می‌کند، همه جاده‌های پیشرفت به روی ما گشوده می‌شود. 

چمران گفت: در بین مسئولین چنین قضاوتی سخت است چرا که ما از نیات خبر نداریم اما تلاشها نشان می‌دهد که به دنبال آن آرمان‌ها هستند و این آرمان‌ها تشدید‌کننده پیشرفت‌های ما است و فرق ما با دیگران در همین است که اینقدر با سرعت پیشرفت می‌کنیم اگر پایبندی به آرمان‌ها بیشتر باشد قطعا پیش رفت‌هایی در زمینه سیاسی و هم درزمینه علمی بیشتر خواهد بود. ما در دفاع مقدس تفنگ معمولی هم نداشتیم و جنگ را آغاز کردیم همان نیروها آمدند و امروز می‌بینیم که به کمک همان نیروها چه پیشرفت‌های خوبی کرده‌ایم. 

 چمران تاکید کرد: فکر می‌کنم در عمل این همت را داریم و دیده می‌شود که کسی نمی‌تواند در برابر این همت بایستد و مقاومت کند. چرا که مردم و نیروهای مردمی جلو خواهند رفت. 

در یک پژوهش که انجام شده بود. از بین حدود 4000شعار از مهر 56 تا شهریور 60. شعار‌هایی که درباره اهداف و ارزش‌های سیاسی بوده است 36 درصد، درباره ارزش‌های فرهنگی 49 درصد و آنهایی که درباره ارزش‌های اقتصادی بوده است 15 درصد بوده است. الان به عنوان کسی که مسئول هستید و در مردم هستید بیشتر دغدغه مردم چه چیزی است ؟ آیا همان دغدغه فرهنگی که داشتند تغییر کرده است یا نه ؟ اگر تغییر کرده است چه پیامی دارد ؟

انصاری به شرایط خفقان اول انقلاب اشاره کرد و گفت: دغدغه‌ها متناسب با وضعیت زندگی مردم است. شرایط اول انقلاب و در سال‌های 56 و 57 باید بررسی شود که چگونه بود. بحث خفقان و استبداد و شلاق ساواک شوخی نبود. برای عکس امام 6 ماه تا یکسال زندان داشت و رساله شرعیه امام به سختی پیدا می‌شد نه دانشگاه، آزاد بود، نه مطبوعات و نه مولفان و سینما بسیار مبتذل بود. 

وی اضافه کرد: اینکه می‌گفتند که یک گروهبان آمریکایی مستشار، به ژنرال ارشد ارتش ما در جلوی جمع توهین می‌کرد واقعیت بود. در آن شرایط شعار‌های مردم سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بود. اما در امروز باید دید که مشکلات مردم چیست. خواسته رهبری ما این است که ما براساس پیشرفت‌های پیرامونی و جامعه حرکت کنیم. مساله اقتصادی و معیشتی مردم بسیار مهم است نسل جوانان ما آینده‌ای پرامید و نشاط می‌خواهند بالاخره مردم چه دانشجو و چه تاجرو چه بیمارشان می‌خواهد که به خارج برود و برگردد و دوست دارد که محترم باشد. این مردم وقتی احساس می‌کند که تحریم‌هایی به ظلم، به او تحمیل شده است همان حسی را دارد که در زمان دفاع مقدس داشت و همان حسی را دارد که احساس می‌کرد 20 کیلومتر از کشورش را غصب کردند. در آن روز برای رفع اشغال و آزاد‌سازی همه به صحنه آمدند و به پیروزی رسیدند امروز هم همه باید در عرصه تعامل با دنیا، فشار قدرت‌ها را بردارند و انتظاری که از مسئولان دارند این است که با شجاعت و با عقل و منطق با حرف حقوقی از حق مردم دفاع کنند و تحریم‌ها را بردارند البته با ایستادگی در مواضع. 

او در پایان پاسخ این سوال گفت: زمانی که ما صحبت از رفع تحریم می‌کنیم صحبت از التماس کردن در برابر بیگانه که چیزی به ما بدهد نمی‌کنیم. امروز سرداران دیپلماسی ما که در عرصه دفاع مقدس جهاد می‌کنند می‌خواهند بگویند که شما به مردم ایران ظلم کردید. مردم ایران گفتند که دانش هسته‌ای یک دانش در خدمت بشر است و در علم‌های مختلف کار برد دارد. امروز نیز همان آرمان‌ها و اصول‌ها حکم می‌کنند که به پا خیزیم و در برابر این ظلم از خودمان دفاع کنیم بنابراین می‌گوییم که آنچه که امروز ممکن است شعارهای دیگری باشد منافاتی با آن آرمان‌ها ندارد ما در بحث آزادی پیشرفت‌های بزرگی داشتیم مردم ما دراین 35 سال هر 1 سال و چند ماه یک انتخابات داشتند. 

چمران در ابتدا به اهمیت بحث عدالت پرداخت و گفت: مهم‌ترین بحث، بحث عدالت است و رسیدن به عدالت اجتماعی کار ساده‌ای نیست. در هر زمان باید تحرک داشته باشیم تا به سمت عدالت اجتماعی گام‌برداریم. رسیدن به عدالت آرمان و هدف ما است و به سوی این قله حرکت می‌کنیم. حال اینکه در دامنه این کوه چقدر بالا رفتیم مشخص نیست. قطعا جلو رفته‌ایم اما به عدالت اجتماعی 100 درصد نرسیدیم. 

او همچنین گفت: ما نباید هویت فرهنگی مان را فراموش کنیم مساله اقتصادی برای ما مهم است. شعار‌هایی که هر سال رهبری مطرح می‌کنند خود بازگو‌کننده مسائل روز ما است و مثلا امسال که هم اقتصاد و فرهنگ است هم باید به اقتصاد بپردازیم وهم نباید فرهنگ را فراموش کنیم. اقتصاد باید سرجای خودش باشد اما ما هویت و فرهنگمان که به سمت عدالت اجتماعی است را نباید فراموش کنیم. من فکرمی کنم که البته شاید در بعضی مواقع از مسیر دور شده‌ایم یا شاید بیش از حد روی اقتصاد زوم کرده‌ایم. مسائل فرهنگی و عدالت اجتماعی را کمتر بها داده‌ایم و از سرعت رسیدن به عدالت اجتماعی فاصله گرفته‌ایم. 

در ادامه کلیپی از دیدار مقام معظم رهبری با مسئولان نظام در سال 1385 پخش شد و در ادامه بخش انتهایی مصاحبه به روی آنتن رفت. 

انصاری گفت: کار دشواری است. مهم‌ترین بخش این است که فهم درستی از فرهنگ داشته باشیم. باید دید که منظور از فرهنگ چیست و مبنای قطعی فرهنگ کدام است ؟برای مثال عده‌ای فکر می‌کنند که زهد یعنی گوشه‌نشینی و تسبیح چرخاندن یا بسیجی را کسی می‌دانند که اخم می‌کند و لبخند نمی‌زند در حالی که بسیجی یعنی عشق و ایثار و محبت به دیگران. 

وی خاطرنشان کرد: از همین منظر وقتی می‌گوییم فرهنگ انقلابی. الزاما به معنای شورش انقلابی نیست. در یک مکتب انقلابی امام حسن و امام حسین را می‌بینیم که دو انقلابی بزرگ هستند. عده‌ای به اشتباه فکر می‌کنند که امام حسن مظهر نشستن و صلح بوده است و امام حسین مظهر قیام است. 

او همچنین ادامه داد: انقلابی‌گری یک زمانی اقتضا می‌کند که شما یک زمان با رژیم شاه در بیفتید و جانتان را بدهید و یک زمانی دیگر اقتضا می‌کند که در دفاع از حق مردم شجاعانه بایستید و با حفظ خطوط قرمز نظام که رهبری آن را هدایت می‌کند رابطه برقرار کنید و مذاکره کنید. عدالت یک فرهنگ است اما چگونه می‌خواهیم آن را معنا کنیم ؟ آیا صرف توزیع امکانات است ؟ خیر این موضوع شکست خورده است. صرف عدالت اقتصادی دیدن هم نگاه انحرافی به مفهوم گسترده عدالت است. اول باید فرهنگ را درست بفهمیم و براساس آن اصول حرکت کنیم، آفت نگاه‌های فرهنگی نگاه محدود یا تهجر‌گر است که امام به‌شدت با آن مبارزه می‌کرد. در حقیقت فهم درست فرهنگ در گام اول و تبیین فرهنگ و ایستادن برمبنای اصولی فرهنگ است. 

چمران گفت: ما نباید انتظار داشته باشیم مسئولین به این فرهنگ قادر باشند و عمل 100 درصد درست انجام دهند. اما قاعدتا در این مسیر حرکت می‌کنند و اگر نباشند نمی‌توانند درست حرکت کنند. همانطور که دیدیم بعضی مسئولین در بعضی سال‌ها مسائلی را علیه فرهنگ دینی مطرح کردند. بنا به نظر مقام معظم رهبری منظور از فرهنگ آن فرهنگ و اصول دینی ما است و ما نمی‌توانیم اینها را کنار بگذاریم. اگر بخواهیم این فرهنگ را کنار بزنیم. مردم ما را کنار می‌زنند. 

در پایان برنامه نیز آرای نظر سنجی اعلام شد. نتیجه نظر سنجی برنامه به صورت زیر در آمد: 80. 4 درصد آرا به گزینه 4 یعنی هر سه مورد داده شد. 

انتهای پیام