آقای کیانیان نازنین! خاتمی پیش پزشکیان نشست و معنایش!

سیاوش خوشدل، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز، در یادداشتی نوشت

سلام آقای کیانیان نازنین!

بارها دیده­‌ام که شما وقتی می­‌خواهید نقد و نظر خود را بیان کنید، افراد را مخاطب قرار می­‌دهید. از طرف دیگر، از آنجا که شما را دلسوز و دغدغه­‌مند می­‌دانم، دوست داشتم این یادداشت را خطاب به شما بنویسم. در مصاحبۀ اخیرتان با شرق در جایی از سخن دیدم که پزشکیان را خطاب قرار دادید و گفتید «شما قرار بود فضا را باز کنید؛ یعنی برگردانید به زمان خاتمی. برای همین هم می­‌روی پیشش می­‌نشینی.» سپس نقد را ادامه دادید و گفتید که فضای باز زمان خاتمی متعلّق به زمان خاتمی بوده و امروز مردم و نسل جدید مطالبات و توقّعات متفاوت و بیشتری دارند.

می­‌دانید آقای کیانیان عزیز!

راستش ما مردم نازنین که من هم در عنفوان نوجوانی یکی از آنها بودم در آغاز دهۀ هشتاد به این نتیجه رسیدیم که فضای باز زمان خاتمی، دروغ بود و یا اگر دروغ نبود یک جور فریب بود و یا حتّی اگر فریب هم نبود، کافی نبود. بله.

همان توقّعاتی که شما الان از آن صحبت می­‌کنید، آن زمان هم متناسب با زمان وجودداشت و دولت و مجلس اصلاح­‌طلب را رفته­‌رفته از محبوبیت و مقبولیت دور کرد و در نهایت منفور کرد.

دیالوگ فیلم «سنتوری» (داریوش مهرجویی) را یادتان هست؟ آنجا که علی با خندۀ تمسخرآمیزی به پدر اصلاح­‌طلبش عتاب کرد که «برو خودت رو اصلاح کن.»

الغرض آنکه اگر قطار مطالبات اجتماعی، از زمان خاتمی تا کنون با سرعت و کیفیت مناسبی پیش رفته‌بود و از سوی نهادهای سیاسی هم در ریل مناسبی پاسخ داده­‌شده­‌بود، با شما موافق می­‌بودم که حالا هم دولت پزشکیان باید بسیار فراتر از توقّعات آن زمان عمل می­‌کرد.

ولی واقعیت این است که ما در برخی حوزه­‌ها در جا زده­‌ایم.

محاسبۀ دقیق شرایط و محدودیت­‌ها برای غلبه بر آنها ضروری است. امیدوارم حوصله­‌تان را سر نبرم. مثالی می­‌زنم از مطالبات اجتماعی زنان در دهۀ ۳۰ و ۴۰.

یکی از زنان فعّال در تحقّق برخی گشایش­‌ها و پیشرفت­‌ها مهرانگیز دولتشاهی است که از نخستین زنانی است که در دهۀ ۴۰ به نمایندگی مجلس رسید و در دهۀ ۵۰، نخستین زنی شد که به سفارت رسید.

او و همراهانش در دهۀ ۳۰ با نخست­‌وزیر وقت، حسین علا دیدار می­‌کنند و مطالبات خود را در زمینۀ حقوق زنان مطرح می­‌کنند. 

علا از آنها می­‌پرسد که فکر می­‌کنند ظرف چه مدّتی می­‌توانند به همۀ این مطالبات برسند. زنان مطالبه­‌گر به او می­‌گویند اگر در پنجاه سال آینده همۀ این موارد محقّق شود، ما قبول داریم. علا هم این محاسبه را تأیید می­‌کند.

یک دهه بعد از این، که زنان نه تنها توانسته­‌بودند به حقّ رأی دست یابند، بلکه به نمایندگی و وزارت هم رسیدند، همین مهرانگیز دولتشاهی نقل می­‌کند که برخی روزنامه­‌ها به تحقیر زنان و تلاش­‌هایشان پرداختند و گاهی چنین تبلیغ کردند که این زنان پس از ورود به مجلس گویی فراموش کردند که باید پیگیر مطالبات و حقوق زنان باشند.
 
نتیجه آنکه انگیزۀ پس زدن و انکار تلاش­‌های کوچک و بلندمدّتِ احتمالاً دارای اثر ماندگار پیشینه دارد و بخشی از فرهنگ سیاسی و اجتماعی ما بوده­‌است.

من به شما که همیشه فعّال و دغدغه­‌مند هستید پیشنهاد می­‌کنم بیایید گامی در راه ساختن فرهنگ جدیدی برداریم. فرهنگی که در آن مسئولیت و تلاش برای بهروزی و پیشرفت، اگر نگوییم بیش از توقّع و مطالبات و پیش از زمان مناسب برای تحقّق آنها باشد، دست­‌کم برابر و متناسب با آنها باشد.

گمان می­‌کنم که اگر فرهنگ ما تغییر نکند، بیست سال بعد، پس از فراز و نشیب­‌های زیاد، یک وزیر دوران پزشکیان به ریاست جمهوری برسد که ملّت توقّع داشته­‌باشند فضای باز زمان پزشکیان را احیا کند و باز اکثریت جامعه بگویند که فضای باز در حدّ زمان پزشکیان، به درد همان زمان می­‌خورد و باز روز از نو روزی از نو.
 
یک نکتۀ شاید بی­‌اهمّیت هم بگویم و بیش از این درد سر ندهم؛ دست­‌کم در این چند ماه اخیر، این خاتمی است که در مسجد و خانه و نهاد ریاست جمهوری رفته و پیش پزشکیان نشسته. باز به گمانم او خوب می­‌داند که باید تا سر حدّ امکان از پزشکیان حمایت کند.  

انتهای پیام