نشست سهم زنان از وزارت، پس از خبر برکناری احتمالی مولاوردی
نشست سهم زنان از وزارت روز گذشته هفت مرداد در حالی برگزار شد که 24 ساعت قبل اعتراضات به نبود احتمالی شهیندخت مولاوردی در معاونت زنان ریاست جمهوری دولت آینده در فضای توییتری و بین فعالین مدنی بالاگرفته بود.
به گزارش خبرنگار انصاف نیوز، نشست «سهم زنان از هیات وزیران و چالش‌های روبه‌رو» با حضور الهه کولایی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، ایراندخت فیاض استاد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، اعظم حاجی‌عباسی دبیرکل جامعه زینب (س) و فاطمه گوارایی فعال حقوق زنان، از سوی انجمن اندیشه و قلم در مسجد الرحمن برگزار شد. مهمان ویژه این نشست اعظم طالقانی بود.
خانم طالقانی با ابراز ناراحتی از خبرهای رسیده مبنی بر نبود احتمالی خانم مولاوردی به عنوان معاون زنان ریاست جمهورگفت: جامعه فعالیت‌های خانم مولاوردی درحوزه زنان را تاب نیاورده است.
وی با خطاب قرار دادن رییس جمهور از او خواست دلیل این برکناری احتمالی را اعلام کند: «اگر به خواست خودشان بوده است دلیل را بیان کنند و اگراز جانب افراد دیگر این فشار وارد می‌شود، چرا مانند موضوعاتی دیگر که صریحاً جواب فشارها را می‌دهند در موضع زنان پاسخگوی فشارها نیستند؟»
طالقانی در مورد امکان ریاست جمهوری زنان در ایران گفت: در جامعه‌ی ایران زنانی وجود دارند که نسبت به مردان برتری دارند اما به خاطر زن بودن نمی‌توانند به مراتب بالای سیاسی برسند. در پاسخ به پیگیری‌های من در مورد ریاست جمهوری زنان همه‌ی مراجع نظرشان بر آیه‌ی 34 سوره نساء بود. من پاسخ دادم که این آیه مربوط به خانواده است و به موضوعات سیاسی و اجتماعی اشاره نمی‌کند. در نهایت پاسخ آیت الله منتظری سکوت بود.
تاکید گوارایی بر داشتن وزیر زن
در بخش دیگری از این نشست، «فاطمه گوارایی» با بیان اینکه «پاسخگویی به مطالبه‌ی حضور زنان زمینه‌ی گذار از فرهنگ سنتی و عشیره‌ای را به فرهنگ سیاسی و مدرن و دموکراتیک فراهم می‌کند».
وی افزود: این امر به ایجاد اعتماد بین جامعه‌ی مدنی و نظام و قدرت قوام می‌بخشد. مشخص‌ترین مطالبه‌ی زنان از ریاست دولت دوازدهم از منظر فعالان حقوق زن داشتن وزیر زن است. دولت‌های مدرن وظیفه دارند تا نسبت به این مطالبات پاسخگو باشند. این پاسخگویی به این ترتیب مشارکت مردمی را گسترش خواهد داد و زمینه برای تقویت سرمایه‌های اجتماعی و تفاهم در جامعه فراهم می‌شود.
گوارایی در ادامه با بیان این که خواست اصلی فعالان حقوق زن این است که در ازای رأی دادن مطالباتشان برآورده شود، ادامه داد: امروزه پاسخگویی به مطالبات یکی از مولفه‌های حکمرانی خوب است. این مطالبه محوری از سال 87 به بعد وارد ادبیات سیاسی کشور شده و اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند بعد از اتفاقات سال 88 فضای سیاسی کشور از مطالبه‌محوری عقبگرد کرده است اما با این وجود بار دیگر در سال 92 و 96 شاهد تلاش‌های مجدد برای بازگشت به اصول «رأی متعهد» هستیم.
وی با قیاس میزان مشارکت زنان پیش و بعد از انقلاب مدعی شد: فعالان زن مساله‌ی مطالبه‌محوری را در طول چهار دهه‌ی بعد از انقلاب دنبال کردند، اما باید بپذیریم که مشارکت زنان نسبت به قبل از انقلاب کاهش یافته است. این در حالی است که ما پیش از انقلاب درباره‌ی مشارکت زنان در سطوح مختلف سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در وضعیت بهتری قرار داشتیم.
گوارایی، علت دفاع از حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی و سیاسی کشور را این مساله دانست که یکی از وجوه توسعه‌یافتگی یک کشور میزان سهم زنان در اداره‌ی امور اجرایی است و ادامه داد: شاخص شکاف جنسیتی از بین 144 کشور برای ایران رتبه 139 است که نشان می‌دهد شاخص توانمندی زنان در چهار مؤلفه‌ی آموزش، مشارکت اقتصادی، سیاسی و بهداشت در وضع مساعدی قرار ندارد.
وی با تاکید بر اینکه «زنان عامل توسعه‌ی پایدار کشور هستند»، تصریح کرد: در حال حاضر سهم زنان در مجلس سه درصد است و در سطح کلان نیز از یک درصد تجاوز نمی‌کند. بنابراین می‌توان گفت زنان عملاً در عرصه‌های کلان هیچ حضور جدی ندارند. چطور می‌توان گفت که از میان جمعیت 40 میلیونی زنان چند زن شایسته برای مناصب کلان مدیریتی دیده نمی‌شود؟
گوارایی با بیان اینکه در صورتی که موانع حضور زنان در عرصه‌ی سیاسی، بینشی و سیاسی است، تصریح کرد: اگر این مانع به لحاظ بینشی و شرعی بود باید زمان انتخاب وحیده دستجردی به عنوان وزیر بهداشت از این مساله جلوگیری می‌شد. اما در حال حاضر می‌توان گفت که آنچه مانع حضور زنان می‌شود ممنوعیت سیاسی است که موجب بی‌اعتمادی دولت در برابر مطالبه‌گران خواهد شد. بخش دیگری از مساله هم مربوط به فرآیند درونی و آموزشی است که این مساله در زنان دیده نمی‌شود و از سوی دیگر همراهی جدی مردان نیز با زنان وجود ندارد.
گوارایی در باره‌ی راه‌حل تقویت حضور زنان و شناسایی افراد شایسته تصریح کرد: باید اقدامات دیگری نظیر مبارزه با تبعیض جنسیتی به منظور ارتقای رتبه‌ی کارکنان زن در پست‌های مدیریتی، حمایت از زنان در حوزه‌های مختلف ارائه آموزش‌های زنان برای ارتقای توانمندی آنها، ایجاد بسترهای مناسب برای فعالیت تشکل‌های غیردولتی زنان، پیگیری سهمیه‌ی 30 درصدی مدیریت زنان و اقدامات الزام‌آور برای نهادها در جهت رعایت این سهمیه نیز در دستور کار قرار بگیرد.
گوارایی مقوله‌ی آموزش را مقوله‌ای دائمی و متعلق به هر دو جنس دانست و اظهار کرد: دلیل عقب‌ماندگی در قرون متمادی، محدود بودن حضور زنان در عرصه‌ی عمومی و نبود تجربه‌ی آموزشی زنان مانند تجربه‌ی آموزشی مردان بوده است، در حالی که دولت‌ها وظیفه دارند تمام شهروندان را تحت آموزش قرار دهند.
وی با انتقاد از دولت‌های پیشین افزود: چرا دولتمردی باید بتواند از حوزه‌ای مانند صنعت وارد حوزه‌ی فرهنگ و ارشاد شود؟ بخش زیادی از مدیریت نادرست به دلیل حضور افراد غیرمتخصص است و این انتقاد هم به زنان و هم به مردان وارد است. این در حالی است که همانقدر که بر روی زنان در تصدی پست‌ها حساسیت وجود دارد نسبت به مردان اینگونه نیست. آیا زنان آفرینندگان بحران‌های مدیریتی کشور بوده‌اند؟ و یا اینکه مدیریت غلط مردان در دهه‌های گذشته این بحران‌ها را ایجاد کرده است؟
گوارایی با تاکید بر اینکه باید بسترهای مناسب برای تجربه‌اندوزی زنان در اختیار آنها قرار بگیرد، اظهار کرد: زنان باید به عرصه‌های مدیریت میانی وارد شوند. شاید اگر با تصدی 30 درصدی از پست‌های مدیریتی کشور آغاز کنیم در آینده مانند کشورهای توسعه‌یافته شاهد وضع بهتری باشیم.
کولایی: تابوهای ذهنی باید شکسته شود
در بخش دیگری از این نشست، «الهی کولایی» استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه مساله‌ی زنان یکی از سیاسی‌ترین مسائل کشور است، گفت: ما می‌خواهیم این موضوع را از بحث سیاسی تبدیل به بحث انسانی کنیم.
وی با انتقاد از اینکه حوزه‌ی قدرت به شکل پیش‌فرض حوزه‌ای مردانه در نظر گرفته می‌شود، ادامه داد: چرا باید از حضور زنان حرف زد ولی از اما و اگرهای حضور مردان صحبتی نمی‌شود.
این نماینده‌ی دوره‌ی ششم مجلس با بیان اینکه «زنان همواره در حوزه‌ی عمومی کمتر حضور داشته‌اند»، افزود: آنچه در جامعه می‌بینیم این است که زنان نه‌تنها در شکل دادن به قدرت نقش دارند بلکه به آن دعوت شده‌اند و گاهی نیز مانند یک تکلیف حضور در جامعه به عهده‌ی آنان قرار گرفته است.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با اذعان به اینکه «مانع حضور زنان در جامعه تبعیضی تاریخ است» گفت: تا قرن‌ها حضور زنان به حوزه خصوصی در خانه محدود بوده است. مدل‌های دوران پهلوی هم مدل‌های غربی و وارداتی بودند. همانطور که دیدیم از جمله نخستین قوانینی که بعد از انقلاب منحل شده است قانون نظام خانواده بود که موجب بازگشت مردان به عنوان رییس خانواده شد.
کولایی در ادامه گفت: در حال حاضر زنان می‌خواهند خودشان در عرصه‌ی مدیریتی حضور داشته باشند و با رانت و فساد مبارزه کنند و سهمی در شکل‌گیری قدرت ایفا کنند.
وی با بیان اینکه باید به تجربه‌های دیگران توجه داشت، گفت: هم‌اکنون در زمینه‌ی ساخت پل و تونل و در حوزه‌ی سلامت قوانین را وارد می‌کنیم ولی در حوزه‌های انسانی و وارد کردن تجربیات کشورهای دیگر مقاومت وجود دارد.
وی در ادامه تاکید کرد: تجربه نشان داده است در هر جا که زنان حضور داشته‌اند مسائل رفاهی نیز بهبود یافته است و ما نیازمند تغییری مکانیکی برای جبران عقب‌ماندگی‌ها هستیم. به این شکل که مانند بسیاری از نقاط جهان قانون الزام کند تا درصد مشخصی از سهم مدیریتی به زنان اختصاص یابد.
کولایی با انتقاد از حساسیت‌های زیاد بر روی کارنامه‌ی زنان در عرصه‌ی مدیریتی افزود: مساله اینجاست که توانمندی مردان نیازی به اثبات ندارد ولی برای زنان اینگونه نیست. تابوهای ذهنی باید شکسته شود. زنان تا در قدرت نباشند نمی‌توانند سهمی در قدرت برای خودشان و سایر زنان فراهم کنند.
وی با اشاره به سهمیه‌های جنسیتی در دولت احمدی‌نژاد که مانع از حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی بوده‌اند، ادامه داد: باید ببینیم وحید دستجردی با چه نیتی وارد وزارت شده بود. اگر اعتقاد به توانمندی او وجود داشت نباید اینگونه از پست وزارت کنار گذاشته می‌شد.
انتهای پیام
