مخاطبان زیاد صداوسیما به آن اعتماد دارند؟
عضو هیئت‌علمی دانشگاه سوره درباره اظهارنظر رئیس صداوسیما مبنی بر اینکه 82 درصد مردم بیننده صداوسیما هستند گفت: در تحقیقاتی که انجام‌شده است معمولاً مخاطبانی که شبکه‌های بیگانه را دنبال می‌کنند اعتماد بیشتری به آن منابع دارند، اما این سؤال مطرح می‌شود که تعداد زیادی که صداوسیما را می‌بینند، آیا اعتمادشان به همان میزان بالاست؟
دکتر امید علی مسعودی در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز درباره اظهارنظر رئیس صداوسیما مبنی بر اینکه 82 درصد مردم بیننده صداوسیما هستند (لینک خبر) گفت: در مقاطع مختلف آمار بینندگان صداوسیما دچار افزایش یا کاهش می‌شود و این‌یک موضوع طبیعی است. در فضای سیاسی انتخابات چون منبع اصلی اخبار صداوسیما است، همه مردم و بیشتر خبرگزاری‌ها و مطبوعات به صداوسیما استناد می‌کنند، بنابراین تعداد بیشتری مراجعه‌کننده خواهد داشت، اما آیا بعد از انتخابات نیز همان مخاطبان صداوسیما را دنبال می‌کنند؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: به نظر من طبیعی‌ترین پاسخ این است که تعداد زیادی از بینندگان به دلایل متعددی که اسم آن را اعتماد به رسانه می‌گذاریم و بحث مفصلی نیز است، صداوسیما را ترک می‌کنند. از عوامل مؤثر در رسانه صحت و درستی مطالب و انتقال به‌موقع پیام است. فاصله بین رویداد و پخش اخبار آن باید کوتاه بوده و در صداوسیما نیز این مورد باید پررنگ‌تر باشد، همان‌طور که سایر خبرگزاری‌ها این کار را انجام می‌دهند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه سوره درباره اعتماد به رسانه ملی افزود: چون صداوسیما رقیب داخلی ندارد تا بتوانیم مقایسه کنیم، بیاییم همین را با تعداد کمی از بینندگانی که تلویزیون‌های بیگانه را دنبال می‌کنند، مقایسه کنیم. در تحقیقاتی که انجام‌شده است معمولاً مخاطبانی که شبکه‌های بیگانه را دنبال می‌کنند اعتماد بیشتری به آن منابع دارند، اما این سؤال مطرح می‌شود که تعداد زیادی که صداوسیما را می‌بینند، آیا اعتمادشان به همان میزان بالاست؟ به نظر بنده هرچند بنا بر دلایل متعددی تعداد بیننده‌های صداوسیما زیاد است اما سؤال اینجاست که میزان اعتماد این‌ها چقدر است؟
وی ادامه داد: ما انواع اعتماد داریم و این موارد جای تحقیق دارد، چون صداوسیمای ما حالتی انحصاری داشته و برای آن رقیبی در داخل وجود ندارد، نباید تصور شود که تعداد بیننده بالا خوب است، درباره مخاطب نیز انواع گوناگونی وجود دارد؛ برای مثال مخاطب‌های سرسخت، معمولی و میانه و… داریم و نمی‌توان عنوان کرد که همه بیننده‌های صداوسیما جزو مخاطبین سرسخت این رسانه هستند و هر آنچه در این رسانه پخش بشود مخاطب صداوسیما با عشق و علاقه آن را می‌بیند.
علی مسعودی در ادامه افزود: در مورد اعتماد نیز همین‌گونه است، اگر بخواهیم بیشتر موردبحث قرار دهیم، انواع اعتماد به‌صورت زیر مطرح می‌شود؛ اعتماد بنیادین که بسیاری از مخاطبین از دوران کودکی این رسانه را دنبال می‌کنند. اعتماد انتزاعی به سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی و چون من در یک سازمانی هستم یک اعتماد انتزاعی به آن سازمان دارم، اعتماد عاطفی که اعتماد عقلانی متفاوت است و معمولاً در برنامه‌های سرگرمی بیشتر اعتماد عاطفی و احساسی مطرح است، اما در برنامه‌های فلسفی این اعتماد از نوع عقلانی است، مورد بعدی اعتماد درونی نیز درباره انسجام درونی در یک گروه مطرح می‌شود.
وی ادامه داد: یک اعتماد دیگر اعتماد موقعیتی است که به‌عنوان مقوله نسبی تلقی می‌شود، که به یک سازمان یا رسانه، در موضوعی اعتماد می‌شود اما در موضوعی دیگر خیر؛ برای مثال در دوران انتخابات اگر مخاطب‌های رسانه افزایش می‌یابد و پس‌ازآن این رسانه را ترک می‌کنند و به شبکه‌های خارج از کشور نگاه می‌کند، از این مورد است.
امید علی مسعودی درباره ساختار و نیروی انسانی در صداوسیما گفت: درباره شیوه مدیریت و سازمان‌دهی بسیار جای بحث است، ازآنجاکه من شبکه‌های صداوسیمایی سایر کشورها در منطقه و اروپا را دیده‌ام، متأسفانه یکی از مشکلات مهم صداوسیما ایران نداشتن رقیب است. این مسئله یک انحصاری ایجاد کرده است که حتی اجازه شکل‌گیری تلویزیون اینترنتی را نیز نمی‌دهد. امروز تعداد بسیار زیادی در صداوسیما مشغول بکار هستند و 30 هزار نیرو در صداوسیما وجود دارد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه سوره درباره ویژگی‌های کیفی رسانه ملی و تأثیرگذاری بر مخاطب افزود: صداوسیما ازنظر کیفی بسیار می‌تواند بر روی مخاطب تأثیرگذار باشد، اما متأسفانه صداوسیما، سازمانی است که میراث چهار دهه گذشته است. پس از انقلاب اسلامی تصمیم بر آن بود که ساختار صداوسیما یک ساختار انقلابی بشود، اما متأسفانه چون بخش‌های مهم آن، مانند بخش‌های فنی تغییر نکرد و فقط بخش‌های سیاسی آن دچار تغییر شد، هنوز هم بخشی از سازمان تحت تأثیر همان تفکرات پیشین است.
وی ادامه داد: الآن هر مدیری را به‌عنوان رئیس رسانه ملی بگذارید که بخواهد کاری کارستان انجام دهد، به دلیل آنکه باید بسیاری از زیرساخت‌ها را تغییر دهد، واقعاً در توانش نخواهد بود. به همین خاطر برخی از پدیده‌های عجیب‌وغریبی را در صداوسیما مشاهده می‌کنیم که تعجب‌آور است.
مسعودی افزود: همان‌طور که حضرت امام فرمودند، صداوسیما یک دانشگاه است و مقام معظم رهبری بسیار تأکیددارند که جبهه فرهنگی بسیار مهمی است. آرزوی همه ما هم این است که صداوسیما درشان نظام جمهوری اسلامی ایران باشد، البته یک مسئله‌ای را نیز نباید فراموش کنید که رقبای دیگری که از جنس صداوسیما نیستند، صداوسیما را دچار مشکل کرده‌اند، مانند فضای مجازی که یک واقعیت انکارناپذیر است.
وی درباره تأثیر فضای مجازی بر مخاطب رسانه ملی ادامه داد: امروز فضای مجازی بر تیراژ مطبوعات، نوع روابط جمعی و تعداد بینندگان و اعتماد آن‌ها به صداوسیما تأثیر گذاشته است. در حادثه حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی واقعاً صداوسیما عقب ماند و اخبار به‌صورت آنلاین در فضای مجازی قابل‌مشاهده بود و صداوسیما انگار خواب بود. همه این موارد ناشی از ساختاری است که اگر رقیبی مقابل صداوسیما نباشد، این ساختار تغییر نخواهد کرد.
این استاد دانشگاه درباره وجود رسانه‌های خصوصی افزود: حضور رسانه‌های خصوصی قطعاً تأثیرگذار است، صداوسیمای ما ساختاری مربوط به چهار دهه پیش را دارد، امروزه سازمان‌ها سعی دارند چابک باشند و حتی گاهی سرمایه‌ای نیز برای کار خود قرار نمی‌دهند، برای مثال بزرگ‌ترین شبکه حمل‌ونقل در آمریکا حتی یک عدد ماشین هم ندارد و سرمایه این شرکت در مدیریت است.
وی ادامه داد: امروز هیچ نقدی نمی‌توان به رئیس فعلی و قبلی صداوسیما وارد کرد، زیرا اگر بنده هم آنجا باشم همین مشکلات وجود دارد و حل مشکلات یک عزم ملی و اسلامی را می‌طلبد. یکی از راهکارها این است که سازمان باید چابک‌تر شود، مدیریت 30 هزار نیرو بسیار دشواری است.
مسعودی افزود: در یک سازمان رسانه‌ای مدیریت محتوا بسیار مهم است، الآن در شبکه‌های ماهواره‌ای برای هر ذائقه‌ای یک شبکه وجود دارد، درحالی‌که صداوسیما چند شبکه ایجاد کرد اما همه این شبکه‌ها مثل هم هستند. برای مثال اگر از شبکه سه ورزش را حذف کنید چه تفاوتی با سایر شبکه‌ها دارد. امروز شبکه‌های آموزش زبان انگلیسی یا عربی که در شبکه‌های رقیب در خارج این کار را انجام می‌دهند، در رسانه ملی وجود ندارد و یک ایرانی باید برای کلاس‌های زبان بسیار هزینه کند، مگر قرار بر آن نبود که صداوسیما دانشگاه شود.
دکتر امید علی مسعودی درباره تأثیر رسانه‌های خارجی بر ریزش مخاطب صداوسیما گفت: قطعاً رسانه‌های خارجی تأثیرگذار هستند، یک قانونی گذاشته شد تحت عنوان منع ماهواره که به‌هیچ‌عنوان نتوانست موفق شود، دلیل آن‌هم این است که صداوسیما نتوانست برنامه‌های خوبی پخش کند. برای مثال سریالی مانند شهرزاد تمام خانه‌ها را تسخیر می‌کند، این‌ها همان نیروهایی هستند که برای صداوسیما کار می‌کردند، چرا باید شبکه خانگی از صداوسیما سبقت بگیرد؟
وی افزود: به نظر بنده باید یک تجدیدنظری در سازمان‌دهی، ساختار سازمانی، برنامه‌ریزی و آینده‌نگری صداوسیما صورت بگیرد. در آینده صداوسیما نباید به دنبال بودجه از مجلس یا دولت باشد که از پول آب و برق بودجه دریافت کند. رسانه ملی اگر درست برنامه‌ریزی کند و یک ساختاری داشته باشد که بودجه را در جای درست مصرف کند، به حدی می‌تواند توان رسانه‌ای خود را بالا ببرد که حتی به دولت در جهت رشد و بالندگی فرهنگ اجتماعی نیز کمک کند.
انتهای پیام
