دو مذاکره کننده هستهای آمریکا: ترامپ از حماقتهایش دست بردارد
دو عضو پیشین تیم مذاکره کننده هستهای آمریکا در یادداشتی رویکرد دونالد ترامپ در قبال برجام برای نابود کردن این توافق را احمقانه و خطرناک توصیف کردند که نتیجهای جز انزوای آمریکا و بی اعتبار شدن این کشور به همراه ندارد.
به گزارش ایسنا، ویلیام برنز و جیک سولیوان، دو مذاکره کننده پیشین آمریکا در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز به بررسی رویکرد دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در قبال برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) پرداختند که گفته است از این توافق خوشش نمیآید و مایل است از آن خارج شود.
برنز و سولیوان در یادداشت مشترک خود با تکیه بر ادعاهای بیاساس غرب و آمریکا درخصوص سیاستهای ایران در منطقه خاورمیانه نوشتند: در یک دنیای ایدهآل، ما دانش چرخه سوخت هستهای ایران را حذف میکردیم، زرادخانه موشکی این کشور را از بین میبردیم، استفاده ایران از نیروهای نیابتی در منطقه را متوقف میکردیم و در مجموع این کشور را به یک قدرت منطقهای مهارپذیرتر تبدیل میکردیم، اما ما در جهانی ایدهآل زندگی نمیکنیم. دیپلماسی نیازمند سازشهای دشوار است و توافق هستهای به بهترین گزینههای ممکن دست پیدا کرد. دیپلماسی مانع از جنگی دیگر در خاورمیانه شد و یک بحران مشابه را که اکنون با کره شمالی با آن مواجهیم، رفع کرد.
با این حال، پس از دو سال تایید مکرر پایبندی ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی و جامعه اطلاعاتیمان، سیاست خارجی آمریکا بر سر یک دو راهی برای اتخاذ تصمیمی مهم و ضروری قرار دارد.
این دو مقام سابق آمریکا در ادامه با طرح ادعایی دیگر علیه ایران تصریح کردند: راه هوشمندانه این است که اتحاد میان قدرتهای جهان و گذاشتن بار اثبات پایبندی بر دوش ایران حفظ شود. این به معنی همکاری با شرکا برای اجرای مستمر توافق، تقویت تحریم های غیرهستهای ایران که حمایت از تروریسم و برنامه موشکی را هدف قرار میدهد، همکاری نزدیک با متحدان عرب برای جلوگیری از دخالت ایران در امور داخلیشان و ابراز نگرانی شدید آمریکا درباره حقوق بشر در داخل ایران است. این، بدان معنی است که کانال دیپلماتیکی که ما پس از بیش از 30 سال قطع ارتباط به سمت ایران باز کردیم، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، این به معنی آن است که به صراحت اعلام کنیم که پس از انقضای مدت زمان اجرای محدودیتهای برنامه هستهای ایران، آمریکا به این کشور اجازه نخواهد داد فعالیتهای هستهای اش را به سمت مسیرهای خطرناک پیش ببرد.
یک راه احمقانه هم وجود دارد که به نظر میرسد دولت ترامپ همچون همیشه به دنبال طی کردن آن است. رییس جمهور ترامپ پیش از این خصومتش را با این توافق اعلام کرده است. وی چهارشنبه همین هفته گفت که تصمیم خود را دربارهی آینده توافق هستهای گرفته است، اما نگفت که تصمیمش چیست.
این دو عضو پیشین تیم مذاکره کننده هستهای آمریکا در ادامه با اشاره به اظهارات اخیر دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل که برجام را توافقی یک سویه و مایه شرمساری آمریکا خوانده بود، تصریح کرد: این موضعگیری به معنی راندن واشنگتن و نه تهران به گوشه انزوایی دیپلماتیک و تضعیف اراده متحدانمان برای پایبند ماندن به اجرای خواستههای ما است. هزینهها کاملا مشخص هستند. وقتی دولت ترامپ اعلام میکند که قصد دارد از تردیدها دربارهی بازرسیها به عنوان دستاویزی برای خروج از توافق استفاده کند، مایه تعجب نخواهد بود که آژانس بین المللی انرژی اتمی و شرکای ما بر سر میز مذاکرات هستهای نیز در برابر درخواست واشنگتن برای اجرایی شدن یکی از شروط توافق برای دسترسی به سایتهای نظامی مشکوک مقاومت کنند.
زمانی که آقای ترامپ میگوید که این توافق «بد» را باید از بین برد، چرا که تنها توافق «خوب» این است که به شکلی جادویی تمام فعالیتهای ایران را پوشش دهد، نتیجه این است که فقط کار آمریکا برای جمع کردن فشار بین المللی بر سپاه پاسداران ایران و حمایتاش از حزبالله را سختتر میکند.
نداشتن حسن نیت درعملکرد آمریکا سبب شده است تا دست دولت به جای تقویت، تضعیف شده باشد.
اکنون دولت آمریکا در حال سروکله زدن با اجرای یک استراتژی است که میتواند خطر نابودی کامل برجام را در پی داشته باشد. نظر دولت این است که توافق را آشکارا لغو نکند اما با روشهای به ظاهر زیرکانه، این توافق را در جاده شکست قرار دهد. این روش شامل عدم تائید پایبندی ایران به توافق بدون ارائه شواهد و درخواست از کنگره برای ازسرگیری اعمال تحریمهای رفعشده میشود. دولت آمریکا همزمان با این کار، ادامه پایبند ماندن به برجام را منوط به ارائه تعهد از سوی ایران و دیگر شرکایمان به قبول شرایط جدید واشنگتن خواهد کرد.
متحدان بینالمللی این رفتار ما را همانطور که هست خواهند دید، یعنی ناتوانی آمریکا از پایبند ماندن به تعهدات خود. اگر توافق هستهای به شکست بینجامد، خودمان را در همان انزوایی خواهیم دید که حمله سال 2003 به عراق برایمان به ارمغان آورد. سپس ایران هم میتواند بدون مخالفت یکپارچه جامعه بینالملل، پیشبرد برنامه هستهایاش را از سر بگیرد. شکاف موجود میان آمریکا و اروپا هم عمیق و عمیقتر میشود و این هدیهای فراتر از تصورات ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه خواهد بود.
به نوشته این مقامات پیشین آمریکا، نتیجه دیگر این است که آمریکا تمامی اعتبار خود برای یافتن راه حل دیپلماتیک بحران کره شمالی را از دست خواهد داد. بنابراین، سناریوهای فانتزی رسیدن آمریکا به تمام خواستههایش و تسلیم ایران در برابر تمامی آنها، کافی نخواهد بود.
ما هم اکنون یک بحران با کره شمالی داریم و نیازی به یک بحران جدید نیست. دولت باید از حماقتهای خطرناک خود دست بردارد، به توافق پایبند بماند، آن را بهطور کامل اجرا کند و در یک راهبرد بلند مدت برای مواجهه با چالشهای ناشی از اقدامات ایران، با شرکایمان همکاری کند.
انتهای پیام