مجتهد شبستری پیش قراول نواندیشی دینی رادیکال

به مناسبت 81 سالگی استاد «محمد مجتهد شبستری» روشنفکر دینی معاصر، برخی از محققان یادداشت‌های قابل تاملی نوشته‌اند که به نقل از کانال تلگرامی و سایت آقای شبستری در انصاف نیوز بازنشر می‌شود.

/ مجتهد شبستری پیش قراول نواندیشی دینی رادیکال /

«محسن کدیور» در این باره نوشت:

محمد مجتهد شبستری از شاخص‌ترین نواندیشان دینی ایران پس از انقلاب است. طی یک ربع قرن دوستی، از منش و روش او بسیار آموخته‌ام.

مجتهد شبستری متفکری غوطه ور در افکار الهیاتی، دنیادیده، با اخلاق، و به دور از مرید و مرادبازی است که اهل حاشیه و هیاهو نبوده است.

در آغاز دهه هشتم زندگی برایش عمری باعزت توأم با سلامتی و توفیق آرزومندم.

در یادداشتی که به مناسبت آغاز دهه هفتم زندگی وی با عنوان «مجتهد در اصول و مبانی فهم دین» (خرداد ۱۳۸۶) نوشتم به چهار مرحله زندگی فکریش اشاره کردم. آن زمان تازه داشت مرحله پنجم فکری خود را آغاز می‌کرد.

او در این مرحله تا کنون حداقل دو نظریه تازه قلمی کرده است. نظریه اکبر «تفسیر نبوی از جهان» که روایتی تازه در وحی شناسی و قرآن پژوهی است، و نظریه اصغر «سپری شدن دوران علم اصول و اجتهاد فقهی» که روایتی تازه در اعلام پایان دوران حیات فقه و اصول است.

مجتهد شبستری در دهه اخیر از بحث «فهم متن دینی» گذشت و وارد کنکاش در «چیستی متن دین» شد، و این قدمی بلند و ورود به وادی دیگری است: وادی «نواندیشی دینی رادیکال». این نواندیشی با گذر از مرز معرفت دینی، اکنون سودای نواندیشی در خود دین دارد.

البته در نواندیشی دینی رادیکال مجتهد شبستری تنها نیست، رقیب رادیکال دیگری هم دارد، اما می‌توان گفت که در این وادی نظریه «تفسیر نبوی از جهان» مجتهد شبستری رادیکال‌ترین نظریه نواندیشی دینی درباره وحی و قرآن تا کنون حداقل در ایران بوده است.

نظریه اصغر او که از دوران «امکان بازسازی ساختاری فقه و اصول» به دوران «امتناع فقه و اصول» هجرت کرده، باز پیش قراول رادیکالیسم دیگری در نواندیشی دینی معاصر است.

هر دو نظریه مجتهد شبستری در دوران کهنسالی وی بسیار جوان و انقلابی است! شجاعت بلکه جسارت مجتهد شبستری در ارائه نظریات بدیع زبانزد است.

«نواندیشی دینی در ایران معاصر: مطالعه موردی محمد مجتهد شبستری» عنوان مقاله‌ی این قلم در تحلیل انتقادی هر دو نظریه‌ی اخیر این نواندیش دینی پیش کسوت، ادای دینی به خدمات صادقانه‌ی دینی اوست که أواخر پائیز امسال در همایش «سیر تحول نواندیشی در جهان اسلام (در نیم قرن اخیر)» در کالیفرنیا قرائت خواهد شد.

سقراطی در زمانه بی سقراطی

مجتهد شبستری ، الگویِ نحوه متفکر زیستن

انتهای پیام