سناریوی اصلی ترامپ علیه برجام چیست؟
ابتدا تا انتهای سخنان ترامپ و حتی انتقادهایی که در مورد برجام و ایران مطرح می‌کند حمایت از اسرائیل را نمایان می‌کند و این روند در حالت فعلی به اوج خود رسیده است.
«فریدون مجلسی» تحلیلگر مسائل آمریکا در تحلیل سخنان اخیر ترامپ مبنی بر اعلام راهبرد کاخ‌سفید در مورد برجام در گفت وگو با ایلنا اظهار کرد: سخنان ترامپ در مورد برجام را باید یک متن پر سر و صدا اما بی‌محتوا ارزیابی کرد. ترامپ در تمامی سخنان خود به شعارهای ارائه شده در زمان کمپین انتخاباتی خود مجدداً اشاره کرد اما عملاً نتوانست آنها را به ورطه عملی شدن برساند. قسمت دیگری از اظهارات وی در مورد گله‌مندی از دولت اوباما است؛ به گونه‌ای که وی همانند گذشته باز هم برجام یک را توافق بد خطاب کرد که البته در داخل کشور بسیاری از دلواپسان از موضع وی ابراز خرسندی کردند.
وی ادامه داد: در مورد سپاه و تروریستی خواندن آن به نظر می‌آید که تجمیع نظرات و بررسی‌ها در ایالت متحده این پیام را مخابره می‌کند که قرار دادن نام «سپاه پاسداران» در فهرست گروه‌های تروریستی در حالت فعلی و با توجه به وضعیت منطقه به صلاح نیست. از این منظر رویکردی که ما باید در مقابل واشنگتن اتخاذ کنیم این است اجازه بدهیم در حالت فعلی که ترامپ در موضع ضعف قرار دارد و جامعه بین‌الملل همچنان از وی انتقاد می‌کند در همین موضع بماند تا بتوانیم به درستی پرونده را به صورتی هدایت کنیم که ورق به نفع ما برگردد.
زمانی که یک گروه یا تشکیلات نظامی از سوی کاخ‌سفید به عنوان جریان تروریستی اعلام می‌شود تنها استراتژی دوران بوش پسر و راهبرد جمهوری‌خواهان نمایان می‌شود. جمهوری‌خواهان از ابتدا با نگاه محافظه‌کارانه خود در صدد هستند تا برخورد خود با پرونده‌های مختلف در سطوح جهانی را امنیتی و نظامی جلوه دهند. مشاوران ترامپ به وی القا کرده‌اند که اگر سپاه را در فهرست تروریستی قرار دهد می‌تواند بهانه‌ای برای به راه انداختن جنگ دیگری همانند افغانستان و عراق دست و پا کند. بخش دیگر مربوط به کنترل رفتار سپاه در خلیج فارس است؛ آمریکا به دنبال آن است تا بتواند با اعمال تحریم علیه سپاه این ارگان نظامی را منزوی کند تا بتواند از خروجی آن برخورد سخت را بهره‌برداری کند که تا به امروز این سناریو محقق نشده است.
این دیپلمات اسبق کشورمان با تاکید بر نارضایتی کشورهای اروپایی از اظهارات رئیس جمهوری آمریکا بیان کرد: جامعه جهانی و برداشت دولت‌های عضو ملل متحد از سخنان ترامپ یک برداشت ساده نیست؛ به بیان دیگر باید بگوییم که اکثر دولت‌ها بخصوص کشورهای اروپایی تا حد زیادی منتقد سخنان ترامپ هستند و واکنش‌های آنها کاملاً نشان می‌دهد که نوعی اعتراض دیپلماتیک نسبت به سخنان رئیس جمهور آمریکا دارند. ممکن است عده‌ای این اظهارات را تنها در مورد برجام قلمداد کنند اما واقعیت این است که تشدید اعتراض‌ها به رفتار ترامپ تنها درخصوص توافق هسته‌ای ایران نیست بلکه تجمیع کنشگریهای منفی کاخ سفید موجب خیزش این اعتراض‌ها شده است.
وی افزود: اگر به خروج ایالات متحده از توافق آب و هوای پاریس، خروج از قرارداد نفتا، تغییر مدل مناسبات و رابطه اقتصادی با اتحادیه اروپا و همچنین خروج واشنگتن از عضویت یونسکو نگاهی گذرا بیندازیم، می‌بینیم که ترامپ تمامی توافقات بین‌المللی که در آن آمریکا به عنوان یک دولت تاثیرگذار حضور داشته را بدون علت و بی‌دلیل ملغی کرده و یا از آن خارج شده است. به عنوان مثال خروج ایالات متحده از یونسکو به دلیل حمایت از اسرائیل بود، چراکه در ماه‌های اخیر یونسکو مسجدالاقصی را به عنوان یک بنای بین‌المللی و متعلق به مسلمانان در فهرست خود درج کرد که فشار جامعه جهانی بر تل‌آویو تا حدودی افزایش یافت. از این منظر شاهد هستیم که آمریکا برای حمایت از رژیم صهیونیستی از یونسکو خارج شد و حتی باید بگوییم که سخنان اخیر وی هم حمایت تمام قدر از امنیتی و موجودیت اسرائیل به حساب می‌آید.
بدنه و فقرات اظهارات اخیر ترامپ در مورد برجام را تا حد بسیار زیادی باید تحت تاثیر لابی‌های اسرائیل در آمریکا بدانیم. چراکه بسیاری از تحلیل‌گران و مفسران معتقدند که ترامپ و نتانیاهو خود را در پس مساله نابودی اسرائیل توسط ایران پنهان کرده‌اند. به عبارتی دیگر بهانه اصلی زد و خوردهای دیپلماتیک و حمله‌های گاه و بیگاه ترامپ به برجام و ایران «امنیت و موجودیت اسرائیل» است. لذا محور اصلی سخنان ترامپ حمایت از اسراییل بود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به نقش کنگره در پرونده برجام، گفت: در بحث کنگره و اینکه قوه مقنن ایالات متحده چه نظری را در مورد برجام خواهد داد باید بگویم که نقض کامل و خروج از برجام با توجه به وضعیت فعلی و وجهه آمریکا در نظام بین‌الملل که منشاء آن سیاست‌های غلط و معلق کاخ‌سفید است بسیار بعید است. برخی از طرح‌های مطرح شده که نظارت ۹۰ روزه بر رفتار ایران در بحث هسته‌ای را تغییر خواهد داد، راهکار مناسبی نیست و خروجی مطلوب ندارد؛ واقعیت این است که تمامی گزارش‌ها که توسط مقامات ایالات متحده ارائه شده نشان می‌دهد که ایران به تمامی تعهدات خود در تمامی گزارشات ۹۰ روزه عمل کرده است. از این منظر کنگره آمریکا به دنبال آن خواهد بود که همچنان تهدید علیه ایران را حفظ کند که این برآمده از نگاه محافظه‌کاران آمریکا و نفوذ لابی‌های اسرائیل در میان آنهاست.
اگر به رخدادهای بین‌المللی که قبل از سخنان ترامپ اتفاق افتاده نگاهی گذرا بیندازیم می‌بینیم که برخی از این رخدادها تا حد زیادی به نفع اسرائیل بوده و این بی‌جهت با سخنان اخیر وی نیست. به عنوان مثال در چند روز اخیر شاهد امضای تفاهم‌نامه‌ای با عنوان “آشتی ملی” توسط جنبش فتح و حماس در مصر بودیم که خروجی آن دقیقاً تثبیت آرامش و امنیت اسرائیل است. چراکه غزه به عنوان تهدید اصلی برای تل‌آویو در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطین قرار گرفته و این به معنای نفوذ همه‌جانبه لابی‌های اسرائیل برای پیشبرد اهداف خود در نظام بین‌الملل است.
مجلسی در پایان خاطرنشان کرد: در داخل تهران باید به گونه‌ای موضع‌گیری شود که سوءاستفاده‌ای از سخنان و یا اقدامات ما در سطح جامعه جهانی صورت نگیرد و کنشگریهای ما در منطقه باید به نحوی باشد که اشخاصی مانند نخست وزیر اسرائیل و مرتبطین آن نتوانند اقدام به شیطنت کنند. چرا که تمامی اظهارنظرهای ترامپ در مورد برجام و شاکله انتقاد جمهوری‌خواهان در ایالات متحده بر اساس روابط با اسرائیل شکل گرفته که بخشی از مربوط به منطقه است.
انتهای پیام
