ماجرای ۹۰۰هزار میلیارد تومان “یارانه پنهان” چیست؟

آنطور که سخنگوی سازمان برنامه و بودجه گفته است سالانه حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان در حوزه نفت و انرژی پرداخت می‌شود و در این شرایط دولت و مجلس به دنبال تدوین بسته اصلاحات ساختاری حامل‌های انرژی هستند که اصلاح قیمت نیز جزوی از آن است.

به گزارش ایسنا، بحث یارانه‌های پنهان و ارقام سنگین آن را چندی پیش بود که سازمان برنامه و بودجه به طور جدی‌تری رسانه‌ای کرد و اعلام شد که به دنبال انجام اصلاحاتی دراین رابطه است.

یکی از بخش‌هایی که سالانه یارانه قابل توجهی را در خود هضم می‌کند، حامل‌های انرژی است که قراربود طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها که از سال ۱۳۸۹ اجرایی شد، دولت به صورت تدریجی قیمت حامل‌ها را تغییر دهد تا به قیمت منطقه نزدیک شود که در نتیجه آن تا حد زیادی مانع از پرداخت یارانه و البته قاچاق سوخت ‌شود ولی در عمل این اتفاق نیفتاد؛ به طوری که طی دو مرحله تغییر قیمت انجام شد که آخرین بار به سال ۱۳۹۳  وافزایش قیمت بنزین به ۱۰۰۰ تومان برمی‌گردد.

دولت در سال گذشته در تبصره(۱۸) لایحه بودجه منابع حدود ۱۷ هزار میلیارد تومانی افزایش قیمت حامل‌های انرژی را خارج از تبصره هدفمندی پیش بینی کرد، اما به دلایلی از جمله آثار تورمی، در نهایت با مخالفت مجلس مواجه شد و برای سال جاری هم تغییر در این رابطه اعمال نکرد.

با وجود بحث‌ها و انتقاداتی که در مورد یارانه‌های پنهان و قیمت حامل‌های انرژی وجود دارد، بازهم در لایحه بودجه سال آینده بندی در این رابطه وجود نداشت و دولت تاکید دارد که برای هر تغییر قیمتی ملاحظات خاص آن از جمله تورم ناشی از اصلاح قیمت باید در نظر گرفته شود.

اما این به معنای عدم ورود دولت و مجلس به اصلاحات ساختاری در حوزه حامل‌ها نیست و  ظاهرا در حال تدوین بسته‌ای در این رابطه هستند.

** جزئیات ۹۰۰ هزار میلیارد یارانه پنهان

در همین رابطه مژگان خانلو – سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه – در گفت‌وگو با ایسنا در مورد وضعیت یارانه‌های پنهان و راهکار دولت برای اصلاح آن توضیح داد: بررسی‌های سازمان برنامه و بودجه نشان داد که در سال حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه در بخش بودجه‌ای، فرابودجه‌ای و یارانه پنهان وجود دارد؛ از این رقم  حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به حوزه انرژی و نفت و مشتقات آن اختصاص دارد که ۲۱۵ هزارمیلیارد تومان آن متعلق به بنزین است.

به گفته وی، از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهانی که در سال پرداخت می‌شود حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان  نیز به یارانه بودجه‌ای و فرابودجه‌ای تعلق دارد.

خانلو با بیان اینکه دولت در لایحه بودجه ۱۳۹۸ هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی در نظر نگرفته و اعمال نکرده است، گفت: قرار شد دولت بسته اصلاح قیمت حامل‌های انرژی را در قالب بسته اصلاحات ساختاری  سازمان برنامه  و بودجه تهیه کند و از سوی دیگر کمیسیون اقتصادی مجلس بسته‌ای جداگانه  را بررسی و تدوین کند که در هر دو مورد در حال انجام است.

سخنگوی سازمان برنامه بودجه گفت: اگر در فاصله ای که لایحه بودجه بررسی و تصویب می‌شود، بسته‌های اصلاحات ساختاری حامل‌های انرژی به جمع بندی رسیده باشد در قالب قانون اعمال می‌شود و اگر این گونه نشود به عنوان قانون جداگانه به مجلس رفته مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

وی این را هم گفت که بسته مورد نظر، ابعاد مختلف ساختاری حامل‌های انرژی از سوخت کارت سوخت سهمیه‌بندی یا آزادسازی و البته بازتوزیع منابع را در نظر خواهد گرفت، اما جمع بندی که باید بین سازمان وکمیسیون اقتصادی مجلس باشد هنوز اتفاق نیفتاده است.

خانلو در مورد اینکه آیا با تصویب بسته‌ اصلاح ساختاری می‌توان گفت که بنزین در اصلاح قیمت‌ها چند نرخی خواهد شد؟ گفت: همینطور است؛ اما در این شراط کنترل‌ها و نظارت‌های خاص خود را می‌طلبد به هر حال هر چند نرخی شدنی نیازمند آن است که قبل از آن الزامات نظارتی پیش‌بینی شود در غیر این صورت مسیری خارج از هدف از پیش تعیین شده را خواهد رفت.

انتهای پیام