اسطوره های یک روزه

کامبیز نوروزی، حقوقدان و فعال رسانه‌ای در یادداشتی تلگرامی با عنوان “اسطوره های یک روزه” نوشت:

جامعۀ جدید ، با تسلط بی چون و چرای رسانه ها و شبه رسانه هایی مثل فضای مجازی ، این قدرت را دارد که کسی را یک شبه به عرش برساند یا یا روزه فرش بکوبد . جهان رسانه ای شده ، چیزی شبیه پلاک “عبور موقت ” اتومبیل هاست . تصویرهایی کم دوام می سازد . کمتر چیزی در آن دوام دارد مگر آن که آن چیز چنان ریشه و تنۀ عمیق و محکمی داشته باشد که مستقل از تصویر رسانه ساخته بتواند خود را به نمایش بگذارد و تصویر خود را بر محیط رسانه چیره کند .

بیشتر از این ، جهان ما در ایران ، چنان اسطوره زدایی شده است که خلق و پذیرش اسطوره های یک روزۀ رسانه ای اش به سادگی بیشتری ممکن می شود . در جریان رقابت های سیاسی ، از کارهای هر جریان ویرانگری اسطوره های جریان رقیب است . مخرج مشترکت این رقابت از بین رفتن اسطوره های همۀ طرفهای رقابت است. جهان بی اسطوره ، خرده اسطوره می سازد . اسطوره هایی که بیشتر سرگرمی می سازند تا الگویی برای تولید هویت جمعی و زیست فردی و جمعی . منفعتی دو سه چهار روزه دارند . ناگهان برمی آیند و خیلی زود غروب می کنند و جایشان را به دیگری می دهند . نسبت اسطوره های یک روزه به اسطوره های ریشه دار استوار ، شبیه نسبت پفک و چیپس با قورمه و قیمه و کباب است . آنها سیر نمی کنند . توهم سیری می سازند ولی خیلی زود گرسنگی خودش را نشان می دهد .

یک روز یک فوتبالیست مثلاً بخاطر گل یا گلهایی که زده است اسطوره می شود و همه جا تبلیغ می شود و می شود الگوی انسان کامل ، چندی بعد همین فوتبالیست را می بینیم که با زشت ترین رفتارها در داخل یا خارج از زمین ، لعن می شود و از اریکه سقوط می کند . یک روز یک نفر بخاطر به جمله یا یک حرکت سیاسی همه جا تسخیر می کند و بعدتر معلوم می شود که اصلاً او چه بوده و چه کرده و ورقش بر می گردد . یا عکس و فیلم کسی بخاطر گفتن چیزی به مسافر تاکسی اش همه صفحه ها را پر می کند و یحتمل کمی بعد در بهترین حالت فراموش می شود .

اسطوره های یک روزه ، از هر مشرب و مسلکی که باشند ، محصول مرگ یا ناتوانی اسطوره های واقعی اند که تاریخ کوتاه یا بلند به اسطورگیشان شهادت داده است و از آنها هویت جمعی و الگوی زیستی و حرکت و تفکر و ارزش ها خلق می شود .

اسطوره های یک روزه که تولید انبوه می شوند ، هویت زدایی می کنند و بیشترین هنرشان جلب منفعت دکانهایی است که کسب و کارشان خرید و فروش اسطوره هایی است با تاریخ انقضای بسیار کوتاه. حال و روز امروزهای ماست.

انتهای پیام