پیامدهای صید ترال در آب‌های جنوب ایران

مرم‌سالاری آنلاین نوشت: همین چند وقت پیش که سروکله چینی‌ها و کشتی‌هایشان در خلیج فارس پیدا شد، کلیپی در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود که نشان میداد کشتی‌هایی با تورهای بزرگ (که گفته می‌شد وسعتی به اندازه یک زمین فوتبال دارند) با حجیمی عظیم ماهی گیری می‌کنند. این کلیپ را ماهیگیران بومی جنوبی منتشر کرده بودند. مطالب منتشر شده در فضای مجازی یادآور میشد که اینجا خلیج فارس است و خطر این روش صید، بیخ گوش صیادان جنوب و محیط زیست ایران. اما همان روزها گفتند این خبر‌ها شایعه است و این فیلم متعلق به خلیج فارس نیست. اما گویا تکذیبیه خبر نیز تکذیب شده و صید ترال همچنان در خلیج فارس ادامه دارد.

خبرهای منتشر شده می‌گویند صیادان ترال علاوه بر آب‌های خلیج فارس و سواحل خوزستان و بوشهر و هرمزگان، از سواحل سیستان و بلوچستان و دریای مکران سر درآورده‌اند. کشتی‌هایی که چراغ خاموش می‌آید و کف دریا را جارو می‌زنند و می‌روند. از حدود یک هفته پیش هشتگ #صید_ترال_متوقف_کنید در شبکه‌های مجازی قوت گرفته است و درخواست برای توقف این نوع صید به مطالبه‌ای عمومی تبدیل شده. گویا باز هم پای چشم  بادامی‌های چینی در میان است! اما صید ترال چیست؟ چه آسیبی به محیط ریست وارد می‌کند؟ و صیادان منطقه چرا آسیب دیده‌اند؟ در این گزارش سعی کرده‌ایم که شما را با اتفاقاتی که در خلیج فارس و دریای مکران در حال وقوع است بیشتر آشنا کنیم.

صید ترال در دریای مکران

خبرگزاری دانشجو در خصوص صید ترال در دریای مکران نوشته است که ماجرای صید ترال کار و کاسبی ۲۰۰۰ صیاد بلوچ را کساد کرده است، با این وجود در حال حاضر حدود ۹۰ کشتی صید ترال در دریای مکران در حال فعالیت‌اند. کشتی‌هایی که با پرچم ایران تردد می‌کنند؛ اما با مشارکت چینی‌ها در حال بهره برداری از دریای عمان هستند. این در حالیست که رئیس سازمان شیلات حضور چینی‌ها را کتمان می‌کند، اما ظریف در گفتگوی تلویزیونی از اجاره دادن دریای مکران به چینی‌ها سخن می‌گوید.

چینی‌ها با استفاده از کشتی‌های ایرانی و سوخت ارزان قیمت دولتی، توانسته‌اند سود بالایی از این طریق به جیب بزنند. نرخ هر لیتر سوخت برای این کشتی‌ها ۳۰۰ تومان است، در حالی که سهم هر کشتی ۵۰ تا ۷۰ هزار لیتر است. در حالی که سخنگوی قوه قضائیه در ماه گذشته از ممنوعیت هرگونه فعالیت کشتی‌های ترال در سواحل مکران خبر داد، اما سید پرویز محبی، معاون صید سازمان شیلات به این خبرگزاری گفته است که  اظهارات اسماعیلی در نشست خبری قوه قضائیه مربوط به صید ترال در خلیج فارس بود نه دریای عمان. هیچ گونه نامه ای از طرف دستگاه قضا مبنی بر ممنوعیت صید ترال در دریای مکران دریافت نکردیم و بدون سند مکتوب نمی‌توانیم کشتی‌های ترال را متوقف کنیم.

البته که ماجرای صید ترال در دریای مکران از سال 97 جنجال ساز شده و گویا این ماجرا همچنان ادامه دارد و ختم به خیر نشده است.

صید ترال چیست؟

ترال، تور ماهیگیری بزرگ و قیفی شکلی است که از دو طرف به تخته‌هایی متصل و معمولاً به دنبال شناور در بستر دریا کشیده می‌شود. گف‌روبی یا گوفه‌کشی یک روش ماهیگیری است که از قدیم الایام رواج داشته، در این روش توسط کشیدن تور در آب با یک یا چند شناور، ماهیگیری می‌کنند.

ترال را می‌توان با یک قایق صیادی کوچک یا دو شناور مخصوص ترال انجام داد. این نوع ماهیگیری عمدتاً برای صید‌های تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه برداری‌های علمی یا مطالعاتی، یکی دیگر از موارد استفاده از ترال است. بوسیله ترال فانوس ماهیان که جزء ماهیان میان زی هستند و میگو شیشه‌ای که در اعماق بیشتر از ۲۰۰ متر زندگی می‌کند صید می‌شود. این نوع صید بسته به چگونگی قرارگیری تور ترال در آب به ترال کف و میانی تقسیم می‌شود.

ترال میانی به عنوان نوعی ترال سطحی شناخته شده و از آن  برای صید ماهیانی مانند آنچوی، ماهی تن و ماهی ماکرل، استفاده می‌شود، در حالی که با ترال کف، ماهیان کف زی و نزدیک کف مانند: روغن ماهی، ماهی مرکب، کفشک ماهیان و ماهی صخره‌ای صید می‌شود. اندازه تور ترال میان سطحی معمولاً بسیار بزرگتر از ترال کف است، دهانه‌های این تور بسیار بزرگ و چشمه‌ها، کوچک هستن.
ترال چه آسیبی به محیط زیست وارد می‌کند؟

استفاده از تور ترال و کف روبی دریا  باعث آشفتگی و برهم خوردن توازن در زندگی دریایی می‌گردد. اگر چه امروزصید به روش ترال به شدت در برخی از کشورها کنترل می‌شود، ولی این روش صید، هدف بسیاری از اعتراضات زیست ‌محیطی است. نگرانی‌های زیست‌محیطی مرتبط با ترال به دو حوزه مربوط می‌گردد: استفاده بیش از حد از ترال و آسیب‌های فیزیکی که ترال به بستر وارد می‌کند.

این روش به شدت برای محیط زیست مضر است و سال‌هاست که در بسیاری از کشورها ممنوع شده و حتی مجازات سنگینی دارد. این نوع صید باعث جارو زدن دریا از کف تا سطح، خسارت زیست محیطی وحشتناک و تغییر اکوسیستم، تلفات سنگین موجودات دریایی، تخریب و نابودی کف اقیانوس و آب‌های آزاد، خسارت به زیستگاه جلبک‌های دریایی، از بین بردن مرجان‌ها و عامل تشدید پذیر انقراض گونه‌های آبزی است. این‌ها بخشی از آسیبی است که صید ترال به محیط زیست وارد می‌کند.

شناوران ترال تمام موجودات دریایی را به دام می‌اندازند و صحنه‌های دلخراشی را برای آنها به موجود می‌آورند. این نوع صید باعث مرگ لاک پشت‌ها و دیگر آبزیان می‌شود. بارها شنیده شده که صیادان ترال با دیدن نیروهای حفاظت محیط زیست و مرزبانی تورهایشان را پاره می‌کنند، تورهای پاره شده در اعماق دریا باعث به دام افتادن و آسیب دیدن آبزیان بزرگتر می‌شود. در صید ترال گونه‌های با ارزشی از قبیل دلفین‌ها، کوسه‌ها، آبزیان صید ممنوع یا نابالغ‌ مورد هدف قرار می‌گیرند.
شناورهای صیادی ترال زیستگاه مرجان‌ها در خلیج فارس را تخریب کرده‌اند.

صخره‌های مرجانی از مهمترین و مفیدترین عوامل اکوسیستم‌های دریایی محسوب می‌شوند که وظیفه رشد جلبک‌های دریای و تولید مواد مغزی برای ماهی‌ها را دارند. سفید شدن و نابودی آنها باعث کم شدن بیش از اندازه منابع و تغییرات بدی در اکوسیستم آبزیان می‌شود. در واقع این مرجان‌ها نقشی بسیار مهم در برقراری تعال اکوسیستم دریای دارند. همچنین این مرجان‌ها به عنوان پناهگاه بسیاری از جانوران دریایی هستند. تپه‌های مرجانی نیز مثل یک ضربه گیر و حائل طبیعی سوانح در برابر امواج و طوفان‌های دریایی عمل می‌کنند.

مهمترین اجزای تأثیرگذار ترال تخته‌های صید هستند، که می‌تواند چندین تن وزن داشته باشند و شیار‌های عمیقی در کف دریا ایجاد کنند، و ساختار زنجیر پایینی نیز که معمولابه لبه پایین تور متصل بوده و همیشه با کف دریا در تماس باقی می‌ماند. بسته به نوع ساختارزنجیر پایینی، ممکن است سبب جابجایی سنگ‌های بزرگ یا تخته سنگ‌ها شده، آن‌ها را همراه با کشیدن تور، برهم بزند یا به موجوداتی که حرکتی ازخود ندارند صدمه بزند و همچنین رسوبات بستررا برهم بزدند. این اثرات باعث کاهش تنوع گونه‌ها و تغییرات زیست‌محیطی به سمت رشد موجودات زنده فرصت طلب، می‌شود. این تخریب بسیار شبیه به برش یکسره درختان در جنگل است.

این روزها صید بیش از حد و بهره کشی بیش از اندازه از منابع دریایی زنگ خطر انقراض برخی گونه‌های دریایی را به صدا درآورده، به طوری ممکن است پتانسیل و توانایی تشکیل مجدد جمعیت پایدار و به اصطلاح بازیابی را  در سال‌های آینده از دست بدهند.

با همه این شواهد و خطرات زیست محیطی کشورهای مالزی، کانادا، برزیل، استرالیا، انگلیس، نروژ، آمریکا، هنگ کنگ صید ترال را غیر قانونی اعلام کرده‌اند. اما در مقابل در ایسلند، کره جنوبی، چین و روسیه همچنان صید به روش ترال همچنان آزاد است. البته چینی‌ها محیط زیست ایران را برای اینکار انتخاب کرده‌اند.

روزی ماهیگیران بومی در حال نابودی است

این روش صیادی علاوه بر اینکه محیط زیست ایران را به سوی نابودی می‌برد، روز به روز نان سفره ماهیگیران بومی را هم کمتر می‌کند. ماهیگیران بومی نگران وضعیت موجود هستند چون ادامه این روند را سبب جارو کردن هر دو نوع ماهی قابل‌عرضه در بازار میدانند. ماهیگیانی که سال‌هاست روزی خود را از دریا با باز شدن پای ترال روزیشان کم و کم‌تر شده است و به قول خودشان صید، ضعیف شده است.به گفته ماهیگیران محلی صدها لنج صیادی که همگی مجهز به ادوات ترال هستند به آب‌های هرمزگان در محدوده شهرستان بندرلنگه می‌آیند و دیگر فرصت تخم‌ریزی به ماهی‌ها را هم نمی‌دهند. آنها معتقد هستند که اگر جلوی این نوع صیادی گرفته نشود برای نسل‌های بعد چیزی نخواهد ماند و ما باید قید این شغل را بزنیم. تا دیر نشده باید فکری کرد.

انتهای پیام