یادداشت محسن کدیور درباره‌ی داود فیرحی
یادداشت محسن کدیور، از شاگردان مرحوم آیت الله منتظری با عنوان «فیرحی و دموکراتیزه کردن فقه سیاسی» را به نقل از وبسایت آقای کدیور می‌خوانید:
دکتر داود فیرحی (۱۳۴۳-۱۳۹۹) به رحمت خدا رفت. چند روز قبل خبر ابتلایش به کرونا را از دوست مشترکی شنیدم. دعا می کردم شفا یابد. امروز ناباورانه خبر تلخ درگذشتش را خواندم. خدایش رحمت کند. در اوج شکوفایی دار فانی را وداع کرد و به دیار باقی شتافت.
فیرحی را از ۱۳۷۱ می شناختم. وی در زمره نخستین همکاران معاونت اندیشه اسلامی مرکز تحقیقات استراتژیک در قم بود. در میان روحانیون دانشگاهی بیش از دیگران با دانش سیاسی جدید آشنا بود و این مزیت کمی نبود. شاگرد استاد سید جواد طباطبایی و متاثر از او در اندیشه سیاسی بود، البته با تعلق خاطر بیشتری به فقه سیاسی. استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، عضو شورای مرکزی مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، روحانی اصلاح طلب، پژوهشگری نام آشنا در اندیشه سیاسی اسلام، و نویسنده ای پرکار بود که با پژوهشهای ارزنده و قلم معتدل خود به اندیشه سیاسی در اسلام معاصر و خصوصا فقه سیاسی خدمت کرد.
عناوین کتابهای منتشرشده او نشان از یک برنامه پژوهشی حساب شده می دهد: قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام (۱۳۷۸)، دولت اسلامی و تولیدات فکر دینی (۱۳۸۰)، نظام سیاسی و دولت در اسلام (۱۳۸۲)، تاریخ تحول دولت در اسلام (۱۳۸۶)، دین و دولت در عصر مدرن (دو جلد، ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰)، فقه سیاسی و فقه مشروطه (۱۳۹۱)، تحول حکومت داری و فقه حکومت اسلامی (۱۳۹۳)، آستانهٔ تجدّد؛ در شرح تنبیه الامة و تنزیه الملة (۱۳۹۴)، فقه و حکمرانی حزبی (۱۳۹۶)، و مفهوم قانون در ایران معاصر (تحولات پیشامشروطه) (١٣٩٩).
فیرحی از مدافعان بازخوانی فقه سیاسی اجتماعی و دمکراتیزه کردن فقه شیعه بود. بنابراین رویکردی کاملا متفاوت با دیگر نواندیشان دینی درباره «عدم امکان فقه سیاسی اجتماعی در دوران مدرن» داشت. چکیده این رویکرد خوش‌بینانه را در مباحثه قلمیش با استاد محمد مجتهد شبستری می توان مطالعه کرد.
درگذشت این استاد فرزانه و محقق گرانقدر اندیشه سیاسی در اسلام معاصر را به خانواده محترم، اساتید و دانشجویان دانشگاه تهران و مجمع محققین و مدرسین جامعه علمیه قم تسلیت عرض می کنم. برای آن دوست گرامی رحمت، مغفرت و رضوان، و برای بازماندگان و علاقه مندان صبر و اجر مسئلت دارم.
انتهای پیام
