رنج پسته

«محسن جلال پور»، رییس پیشین اتاق بازرگانی در یادداشتی تلگرامی نوشت:

لطف و محبت دوستان همچنان ادامه دارد و در مقابل اين همه بزرگواري نمي دانم چه كنم. امروز بعد از ظهر افتخار ميزباني اعضاي هيأت مديره انجمن پسته ايران و جمعي از فعالان اين صنعت را داشتم.

از آن جا كه از مؤسسان اين انجمن هستم و تا قبل از عارضه قلبي به مدت ١٠ سال، رياست هيأت مديره آن را بر عهده داشته ام، خيلي علاقه مند بودم ديدار مجددي داشته باشيم.

جمع خوبي بود و از هر دري سخن گفتيم. ولي پسته نُقل مجلس بود.

قبلا نوشته بودم كه شرايط اين روزهاي بازار پسته خوب نيست و مشكل اساسي اين است كه محصول ما توان رقابت با محصول آمريكايي را روز به روز بيشتر از دست مي دهد.

به نظر مي رسد محاسبات درباره افزايش توليد پسته آمريكا دارد به واقعيت نزديك مي شود و از قرار معلوم، توليد در اين كشور از هشتصد میليون پوند، يعني بيش از٣٧٠ هزار تن گذشته است.

علاوه بر آن، قيمت تمام شده پسته آمريكا نصف هزينه تمام شده محصول ماست و اين رابطه يك سويه، عرصه رقابت را براي ما بسيار تنگ كرده است.

پيش از اين، آمريكايي ها كم تر توليد مي كردند و معادلات بازار به گونه اي نبود كه پسته ايران اين قدر تحت فشار باشد. رقابتي هم بين فروشندگان ايراني و آمريكايي اتفاق نمي افتاد. ولي در حال حاضر با وجود افرايش ميزان توليد كشور رقيب و مشكلاتي كه پيش روي ما قرار دارد، رقابت به شدت زياد شده است.

تا همين اواخر، ايران در صدر كشورهاي صادر كننده پسته قرار داشت اما به نظر مي رسد اين جايگاه ديگر از آن ايران نيست. پيش از اين، بخش زيادي از محصول ايران صادر مي شد در حالي كه بخش زيادي از محصول آمريكا به بازار داخلي اين كشور راه مي يافت.

اما به نظر مي رسد در سال جاري، توليد و همين طور صادرات محصول آمريكا با افزايش قابل توجهي همراه شود. به اين ترتيب، ايران احتمالا به رتبه دوم اين بازار نزول خواهد كرد.

در اين ميان، آن چه مهم به نظر مي رسد اين است كه ايران جايگاه و اعتبارش را در طول سال هاي متمادي، با صرف هزينه هاي گراف كسب كرده و توانسته بازاري يك و نيم ميليارد دلاري را حفظ كند.

اما در حال حاضر، با توجه به شرايط پيش آمده، عملا اين جايگاه در معرض تهديد جدي قرار دارد. شايد براي علاج كمي دير شده باشد اما حداقل كاري كه بايد انجام شود توجه جدي به بهره وري بالاتر در توليد اين محصول است.

هم اكنون متوسط برداشت پسته ايراني، پانصد كيلوگرم در هكتار است حال آن كه امريكايي ها نزديك به چهار تن در هكتار برداشت مي كنند.

علاوه بر آن، ميزان آب مصرفي و هزينه هاي جانبي ديگر در ايران، چند برابر هزينه آمريكايي هاست.

از طرفي با اطميناني كه صادر كنندگان آمريكايي از نحوه حضور در بازار، ميزان توليد و بهره وري و ديگر متغيرها دارند، براي آنها امكان عقد قراردادهاي طولاني مدت فراهم آمده و مي توانند با طراحي مكانيزم مناسب براي فروش مدت دار، پيروز اين رقابت باشند.

با اين وجود براي ما هنوز هم فرصت وجود دارد چه آن كه هنوز امكان انديشيدن تمهيداتي براي حفظ بخشي از اين موهبت بزرگ از بين نرفته است.

اما شايد همين فردا، چنين فرصتي مهيا نباشد.

انتهای پیام