طبیبان بیعلم
فاطمه چاپاری در سایت وقایع استان (اراک) نوشت: «طب سنتی شامل جنبههای پزشکی در دانش سنتی است که در جوامع گوناگون و در نسلهای مختلف پیش از دوران پزشکی مدرن شکل گرفتهاست و طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO) بر پایه نظریهها، باورها و تجربههای بومی فرهنگهای مختلف است که در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماریهای جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار میگرفتند، طب سنتی ایرانی یا پزشکی سنتی ایران، یکی از قدیمیترین اشکال طب سنتی است که از رویکرد پزشکی مبتنی بر شواهد ناشی میشود و امروز بیشتر به عنوان یکی روش مکمل در کنار دیگر شیوه های پزشکی برای درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد.
علی رغم اینکه متخصصان این رشته به صورت آکادمیک آموزش می بینند اما برخی افراد در عطاری ها یا فضای مجازی بدون داشتن هیچ اطلاعاتی علمی و مدونی دست به مشاوره و درمانگری در این حوزه می زنند و متاسفانه به دلیل عدم آگاهی مراجعان زیادی هم دارند که نه تنها هزینه های گزافی را صرف این مشاوره های غیرتخصصی می کنند بلکه خطرات زیادی را به واسطه استفاده غیرتخصصی از داروها و مکمل های گیاهی و بعضا غیرگیاهی، به جان می خرند.
وقایع استان در گفت و گو با سیدامیرحسین لطیفی متخصص طب سنتی ایرانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک و علی یادگاری معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی به بررسی این موضوع و آگاهی بخشی در این خصوص پرداخته است.
سیدامیرحسین لطیفی، متخصص طب سنتی ایرانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک در گفت و گو با خبرنگار وقایع استان اظهار می کند: طب سنتی یک مکتب طبی است که بر اساس مزاج و طبایع انسانی عمل می کند و درمان در این شیوه با استفاده از روش ها و تدابیری چون حجامت، بادکش یا تجویز داروهای گیاهی انجام می شود. او ادامه می دهد: طب سنتی در کشور ما عقبه دارد و اطبای بزرگی در ایران بوده اند که به این شیوه طبابت می کردند و از همین رو مردم استقبال خوبی از این شاخه طبی دارند.
این متخصص طب سنتی می گوید: هر چند طب سنتی به طور مستقل در درمان برخی بیماری ها موثر است اما از آنجا که بیماری های نوع انسان تنوع یافته این طب به عنوان روش مکمل در کنار دیگر شیوه های پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.
لطیفی توضیح می دهد: در هر دوره ای از زندگی بشر دانش طب وجود داشته اما طب سنتی پس از ورود اسلام به ایران بیشتر رواج پیدا کرده و دانشمندانی چون ابن سینا، رازی و جرجانی به این شیوه طبابت می کردند و این دانش را توسعه داده اند.
او می افزاید: طب سنتی ایرانی به صورت تخصصی توسط پزشکان در دانشگاه ها آموزش داده می شود و مردم باید آگاه باشند عطاری ها یا افرادی در فضای مجازی اجازه درمان ندارند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک در ادامه اشاره می کند: در ضمن داروهای گیاهی تجویز شده نیز باید دارای استاندارد باشند و در فرآیندهای مخصوصی تولید شوند، علاوه بر اینکه داروهای گیاهی هم چون داروهای شیمیایی ممکن است تداخل داشته باشند و چنانچه به شکل خودسرانه مصرف شود فرد را دچار مشکل کنند.
لطیفی تاکید می کند: به طور کلی چه در طب سنتی و چه در دیگر شیوه های پزشکی مسئولیت درمان بر عهده پزشک است و افراد غیرمتخصص صلاحیت لازم برای این کار را ندارند.
او خاطرنشان می کند: در اراک دو پزشک متخصص و فوق تخصص طب سنتی همه روز در کلینیک کوثر و یک پزشک هم در بیمارستان ولی عصر آماده خدمترسانی به مردم اند.
علی یادگاری معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی هم دراینباره به خبرنگار وقایع استان می گوید: عطاری ها فقط مجاز به فروش محصولات گیاهی اند و نمی توانند در مشاوره و پروسیجرهای درمانی دخالت داشته باشند و محصولاتی که ارائه می دهند نیز باید دارای تاییدیه و سیب سلامت باشد و اجازه فروش محصولاتی که در زمره فرآورده های دارویی قرار می گیرد را ندارند.
او ادامه می دهد: ما چند نوع پروانه از جمله پروانه غذایی، دارو و .. داریم و عطاری ها تنها مجاز به فوش فرآورده های مکمل دارای پروانه ساخت و سیب سلامت هستند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی توضیح می دهد: متاسفانه عطار های مجوزشان را نه از معاونت غذا و دارو دانشگاه که از اداره صنعت و معدن می گیرند و البته خیلی هاشان هم بدون مجوز و صرفا با اجاره یک مغازه فعالیت می کنند، ما در دانشگاه یک اداره طب سنتی و مکمل داریم که به طور مستمر از عطاری ها بازدید دارند و با تخلفات برخورد می شود.
یادگاری با اشاره به کشف مواد مخدر در سه عطاری در سطح شهر اراک، می افزاید: بسیاری از عطاری ها فرآورده های مخدر همچون قرص و شربت متادون می فروشند که ما در گشت های مشترک با پلیس جمع آوری شان می کنیم و به اداره مبارزه با مواد مخدر می فرستیم، گشت هایی هم جهت بازرسی از فرآورده های خود عطاری ها داریم.
او در ادامه اظهار می کند: داروهای گیاهی هم ممکن است تداخل داشته باشند از همین رو توصیه ما این است که مادران باردار به هیچ وجه فرآورده های گیاهی را سرخود استفاده نکنند چون خطرات بسیاری برایشان ایجاد خواهد کرد، بیماران دارایی شرایط خاص یا افرادی که داروهای شیمیایی مصرف می کنند نمی توانند بدون مشورت پزشک یا داروساز از فرآورده های گیاهی استفاده کنند چون برخی از این فرآورده ها برای مثال سرعت متابولیزه شدن داروها را در بدن افزایش می دهند و دوز موثر داروی شیمیایی را کم می کنند و برعکس، یا در شرایط خاصی ممکن است فرد را دچار مسمومیت کنند و از آن جا که میزان فرآورده های گیاهی به ویژه در جوشانده ها مشخص نیست مصرف خودسرانه آن می تواند بسیار خطرآفرین باشد.»
انتهای پیام